Nuôi dạy con chưa bao giờ là công việc nhẹ nhàng, bởi thế, có lúc người xưa đã phải thốt lên: “Cha mẹ sinh con trời sinh tính”. Ngày nay, gần như phụ huynh can thiệp vào mọi mặt cuộc sống của con, từ lựa chọn nhãn hiệu sữa chua, quần áo, khẩu vị ăn vặt đến kết hợp thực đơn, từ sắp xếp lịch học âm nhạc, học hội hoạ, thể dục đến vấn đề vui chơi, kết bạn, thậm chí mục tiêu của cuộc đời, lựa chọn hướng đi, người lớn đều quản hết.
Nuôi dạy con chưa bao giờ là công việc nhẹ nhàng, bởi thế, có lúc người xưa đã phải thốt lên: “Cha mẹ sinh con trời sinh tính”. Ngày nay, gần như phụ huynh can thiệp vào mọi mặt cuộc sống của con, từ lựa chọn nhãn hiệu sữa chua, quần áo, khẩu vị ăn vặt đến kết hợp thực đơn, từ sắp xếp lịch học âm nhạc, học hội hoạ, thể dục đến vấn đề vui chơi, kết bạn, thậm chí mục tiêu của cuộc đời, lựa chọn hướng đi, người lớn đều quản hết.
Với suy nghĩ, sự lựa chọn của ông bà (hoặc ba mẹ) là sự lựa chọn tốt nhất cho con nên các bậc phụ huynh còn sắp xếp lo liệu toàn bộ cuộc sống của con, không màng đến suy nghĩ của trẻ. Thậm chí, họ dễ dàng phản đối người khác đưa ra bất cứ ý kiến gì về cuộc sống và cách giáo dục đối với con cái họ.
Tôi cũng là bà mẹ trẻ 8X, có 2 con nhỏ và cũng loay hoay giữa việc nuôi con, giáo dục con theo phương pháp cũ - mới, giữa phương Ðông và phương Tây. Yêu thương con bao nhiêu là đủ và nghiêm khắc với con bao nhiêu là vừa? Tôi cũng từng hụt hơi đuổi theo con, giúp con mặc quần áo, rửa mặt, ăn cơm, thu dọn đồ chơi, cắt trái cây thành từng miếng nhỏ “nhét” vào miệng con. Thế nên quyển sách “Vô cùng tàn nhẫn vô cùng yêu thương” của Sara Imas đã chạm đến trái tim tôi và của nhiều bà mẹ khác.
Ðây là cuốn tự truyện về hành trình nuôi dạy 3 người con của bà mẹ đơn thân người Israel đang sa sút về kinh tế. Sara đã giấu tình yêu đối với các con vào sâu trong lòng, dưới vỏ bọc lạnh lùng có đôi chút tàn nhẫn, để chúng tự lập, bươn chải mưu sinh cùng mình, từ đó giúp chúng thực sự trưởng thành trên mọi khía cạnh và có được tiền đồ rộng mở. “Ðôi khi phụ huynh thường coi nhẹ quy luật phát triển và khả năng thích nghi của con, đặt quá nhiều kỳ vọng hoặc quá vội vàng, nôn nóng. Sự bao bọc quá mức của họ không những tăng thêm cảm giác thất bại ở trẻ, mà còn khiến chúng mất đi động lực phấn đấu. Trên đường đời vạn dặm, tình thương của cha mẹ luôn nồng đượm trải dài năm tháng, “nuôi chậm” giống như phụ huynh xây dựng từng trạm xăng trên đại lộ, vừa cổ vũ con dốc sức chạy về phía trước, vừa đảm bảo nó có thể tiến xa hơn”.
Trong giáo dục gia đình, yêu thương là nền tảng và tiền đề của giáo dục con cái. Những đứa trẻ không được hưởng đầy đủ tình yêu thương của cha mẹ khi lớn lên thường có khiếm khuyết ẩn hiện về mặt nhân cách. Song, yêu thương cũng là một thủ thuật giáo dục, mục đích và phương pháp không giống nhau sẽ dẫn đến hiệu quả hoàn toàn khác biệt. Cha mẹ không là “nô lệ”, là “trực thăng” luôn bay lượn trên đầu con cái giống như máy bay trực thăng, bay ngày càng nhanh, quản ngày càng chặt. Một khi họ giảm tốc độ họ sẽ phá huỷ cuộc đời con cái và của chính mình.
Quyển sách được đúc kết chính từ kinh nghiệm nuôi con của bà Sara. “Con chỉ có thành tích học tập cao chưa chắc sau này đã là người đạt được thành tựu to lớn. Khi con gặp khó khăn, cha mẹ đừng ngại để con tự giải quyết”. “Lùi một bước, học buông tay, không bồi dưỡng “thai nhi quá hạn”, không làm cha mẹ trực thăng”. Chính với điều này mà 2 người con đầu của bà đến nay đều trở thành triệu phú trong ngành chế tác và kinh doanh kim cương, con gái út của bà cũng sắp tốt nghiệp trường đại học danh tiếng. Thế nhưng, điều quan trọng nhất tôi quan tâm đó chính là mối quan hệ giữa người mẹ và ba người con vẫn là sợi dây bền chặt, yêu thương sâu đậm.
Từ “Vô cùng tàn nhẫn vô cùng yêu thương”, phụ huynh có thể giúp trẻ hoạch định điểm xuất phát điểm tốt hơn cho cuộc sống sau này./.
Phương Nam