Anh hùng Nguyễn Việt Khái: Dũng sĩ diệt máy bay

Chiều ngày 8/12/1962, anh Nguyễn Việt Khái, du kích xã Tân Hưng Tây bắn 8 viên đạn carbine hạ 4 trực thăng Mỹ (có 2 chiếc rơi tại chỗ) đập tan chiến thuật “Phượng hoàng bay”, “Phượng hoàng vồ mồi” của địch.

Trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, quê hương Phú Tân đã sản sinh ra nhiều tấm gương gan dạ, kiên trung, trong đó, tên người anh hùng Nguyễn Việt Khái đã gắn liền với những chiến công vang dội.

Sự kiện làm nên tên tuổi Nguyễn Việt Khái là vào ngày 8/12/1962, anh du kích xã Tân Hưng Tây mới tròn 22 tuổi, chỉ với 8 phát đạn carbine đã bắn rơi 4 trực thăng của địch, bẻ gãy chiến dịch “Trực thăng vận - Phượng hoàng vồ mồi” của Mỹ - nguỵ. Với chiến công có một không hai, Nguyễn Việt Khái đã ghi vào trang sử vàng của quê hương một mốc son chói lọi và tên anh đã trở thành bất tử.

Chiều ngày 8/12/1962, anh Nguyễn Việt Khái, du kích xã Tân Hưng Tây bắn 8 viên đạn carbine hạ 4 trực thăng Mỹ (có 2 chiếc rơi tại chỗ) đập tan chiến thuật “Phượng hoàng bay”, “Phượng hoàng vồ mồi” của địch.           Ảnh tư liệu: VÕ AN KHÁNH

Nguyễn Việt Khái tên thật là Nguyễn Văn Huôi, sinh năm 1940, tại xã Tân Hưng Tây, huyện Phú Tân. Năm 1954, Nguyễn Việt Khái làm liên lạc của xã, sau đó chuyển sang công tác thanh niên. Tới năm 1961 chính thức gia nhập du kích, làm ấp đội trưởng.

Năm 1962 là bí thư chi bộ, Nguyễn Việt Khái được giao nhiệm vụ chỉ huy toàn bộ lực lượng du kích của xã. Trong một trận càn, bọn địch ở Chi khu Bình Hưng tập trung 600 quân, chia làm 3 cánh, bất ngờ đánh úp cơ quan chỉ huy xã, diệt lực lượng du kích, cướp của cải Nhân dân rồi lùa dân vào ấp chiến lược. Trước tình huống bất ngờ đó, Nguyễn Việt Khái đã chỉ huy một tổ du kích đánh trả quyết liệt, 10 đồng chí du kích hy sinh nhưng anh vẫn tổ chức cho nhóm còn lại chiến đấu chặn đánh ghìm chân địch suốt từ nửa đêm hôm trước đến hết ngày hôm sau, bảo vệ cho cán bộ rút ra ngoài an toàn. Bị thiệt hại nặng nề, địch đã buộc phải rút quân, bỏ dở cuộc càn quét.

Ngày 20/12/1962, địch dùng 40 máy bay các loại bất ngờ đổ quân xuống nhiều địa điểm hòng bao vây, tiêu diệt lực lượng du kích. Nguyễn Việt Khái dẫn đầu một tổ du kích tìm cách đánh địch. Trong lúc đang thi hành nhiệm vụ, bị địch phát hiện, tổ chiến đấu Nguyễn Việt Khái sa vào vòng vây của chúng. Lực lượng quá chênh lệch (1 đánh với 100), song các tổ của Nguyễn Việt Khái cơ động chiến đấu rất linh hoạt, địch không làm gì được, càng đánh kéo dài địch càng bị tiêu hao lực lượng. Cả 5 lần địch tổ chức xung phong đều thất bại, chúng buộc phải lui ra xa, gọi máy bay đến ném bom và xin chi viện thêm quân.

Sau 1 giờ bắn phá và ném bom dữ dội, một đoàn máy bay lên thẳng ào tới, đổ quân. Với 8 phát đạn carbine, Nguyễn Việt Khái đã bắn trúng 4 chiếc (2 chiếc bốc cháy tại chỗ, 2 chiếc khác cố bay ra tới kinh Năm và khu vực kinh Ông Xe thì rơi). Hơn 60 tên địch trong 4 chiếc máy bay đều tan xác. Số máy bay lên thẳng còn lại hốt hoảng bỏ chạy.

Ông Ngô Văn Nhị, ấp Cái Bát, xã Tân Hưng Tây, là người đã chứng kiến trận đánh, cho biết: "Ðơn vị anh Nguyễn Việt Khái đóng tại kinh Năm, lúc đó đơn vị đi công tác chỉ có anh Khái và ông Sáu Hoà ở nhà. Khi đổ quân, anh Ba Khái chạy ra rẫy khoai của người dân, lúc này máy bay đổ quân xuống. Anh Ba Khái kéo dây khoai đắp lên mình và bắn may bay, bắn mấy phát đầu thì máy bay rơi xuống".

Tháng 10/1963, trong trận quyết chiến đánh đồn Vàm Cái Tàu, giữa lúc trận đánh đang gay go thì Nguyễn Việt Khái hy sinh. Khi ấy, Nguyễn Việt Khái là Trung đội phó Trung đội 3, Ðại đội Quyết Thắng, Tiểu đoàn U Minh 2.

Suốt quá trình hoạt động, mặc dù gặp nhiều khó khăn, Nguyễn Việt Khái vẫn luôn luôn vững vàng, trung thành với Ðảng, với cách mạng, tích cực xây dựng phong trào, xây dựng cơ sở. Ðặc biệt, trong chiến đấu, Nguyễn Việt Khái rất bình tĩnh, gan dạ, lập nhiều chiến công xuất sắc. Anh đã tham gia trên 50 trận đánh với nhiều cách đánh linh hoạt, táo bạo, diệt hàng trăm tên địch, bắn rơi 4 máy bay lên thẳng. Ðây là một trong số những dũng sĩ diệt Mỹ đầu tiên tham gia đánh bại chiến thuật “Trực thăng vận” của địch ở Cà Mau.

Ông Trần Văn Thám, ấp Cái Bát, xã Tân Hưng Tây, cho biết: "Sau khi bắn rơi trực thăng địch, Thường vụ Tỉnh uỷ Cà Mau xuống họp mặt Nhân dân địa phương biểu dương tinh thần chiến đấu của anh Ba Khái. Qua đó Nhân dân mới thấy hết giá trị của trận đánh". 

Ngày 5/5/1965, Nguyễn Việt Khái được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Tên anh đã gắn liền với mảnh đất anh hùng của một xã thuộc huyện Phú Tân: xã Nguyễn Việt Khái và một ngôi trường THPT ở trung tâm TP Cà Mau./.

Anh Phan