Thứ tư, 10-9-25 12:40:07
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số: Đánh thức giá trị truyền thống

Báo Cà Mau

Dưới mái nhà chung của quê hương Bạc Liêu, các dân tộc thiểu số (DTTS) Khmer, Hoa cộng cư đan xen với người Kinh để tạo ra sự giao thoa, điểm tô vẻ rực rỡ cho “bức tranh” văn hóa của tỉnh.

Thế nhưng, phải thừa nhận là văn hóa của các DTTS luôn tiềm ẩn nguy cơ mai một, dễ bị “tổn thương” trước những tác động của xã hội hiện đại. Thấy được thực trạng này, tỉnh vừa đề xuất với Bộ VH-TT&DL triển khai nhiều chương trình, hoạt động với kỳ vọng sẽ chung tay bảo tồn, đánh thức giá trị của văn hóa truyền thống.

Đoàn nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu tái hiện tết Chôl-chnăm-thmây tại Ngày hội VH-TT&DL đồng bào Khmer Nam Bộ năm 2017.

ĐIỂM TÔ CHO VĂN HÓA BẠC LIÊU

Được hình thành lâu đời và xuất phát từ đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất của người dân, lễ hội truyền thống là minh chứng tiêu biểu cho nét đẹp văn hóa của đồng bào các DTTS. Mỗi lễ hội dù mang ý nghĩa, hình thức sinh hoạt riêng nhưng tất cả đều chứa đựng ước vọng về cuộc sống bình an, hạnh phúc và quê hương được phát triển đẹp giàu. Với sự độc đáo vốn có, thế nên các lễ hội của người Khmer, Hoa đã trở thành những điểm nhấn văn hóa của đất và người Bạc Liêu.

Nhắc đến đồng bào Khmer là nhắc đến “kho tàng” văn hóa đa dạng, đầy sắc màu với nhiều lễ hội truyền thống hầu như được diễn ra tại các ngôi chùa. Đơn cử là tết cổ truyền Chôl-chnăm-thmây còn gọi là tết năm mới. Những ngày này, người người tề tựu về chùa để tham gia các nghi lễ như: tắm Phật, cầu siêu cho người thân đã mất… và chung vui trong các trò chơi dân gian, các điệu múa dân tộc. Đây cũng là dịp để mọi người gặp gỡ, chúc phúc nhau và cầu mong những điều tốt đẹp khi bước sang năm mới.

Ngoài ra, lễ Sen Đôn-ta của người Khmer cũng mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, không chỉ để tưởng nhớ người đã khuất mà còn thể hiện tấm lòng hiếu thảo của con cái với ông bà, cha mẹ còn sống. Bởi thế, dù có đi làm ăn nơi xa xôi thì người Khmer đều sẽ trở về sum họp bên gia đình để giáo dục con cháu gìn giữ nét đẹp về lòng hiếu đạo.

Còn người Hoa ở Bạc Liêu cũng có nhiều lễ hội không kém phần đặc sắc như: vía Thần tài, tết Nguyên tiêu, Kỳ yên… Trong đó, lễ hội Kỳ yên diễn ra ở các đình, miếu vào tháng Giêng mang ý nghĩa cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Xen kẽ với các nghi lễ, phần hội trong Kỳ yên còn có tổ chức hát tuồng cổ, các hoạt động trò chơi dân gian tạo nên bầu không khí rộn ràng, vui tươi trong những ngày xuân.

Đội văn nghệ chùa Xiêm Cán biểu diễn nhạc ngũ âm phục vụ du khách. Ảnh: H.T

GẮN VỚI KHAI THÁC GIÁ TRỊ DU LỊCH

Đó là nội dung trọng tâm được UBND tỉnh đề xuất Bộ VH-TT&DL để thực hiện Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch” (gọi tắt là dự án 6). Dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi năm 2024 - 2025.

Theo đó, trong năm 2024 - 2025, tỉnh sẽ triển khai nguồn vốn thực hiện các dự án nghiên cứu, phục dựng bảo tồn lễ hội truyền thống của người Hoa và người Khmer trên địa bàn tỉnh. Cụ thể là thực hiện việc lắp đặt sân khấu, khu vực trình diễn, đầu tư trang thiết bị phục vụ trình diễn, tái hiện các lễ hội Khmer tại chùa Xiêm Cán (xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu). Đồng thời, sản xuất ấn phẩm phim tài liệu về bảo tồn các lễ hội truyền thống của dân tộc Hoa và Khmer; xây dựng các sản phẩm, dịch vụ, kết nối tua, tuyến thu hút khách du lịch.

Cũng trong 2 năm này, UBND tỉnh giao cho các ngành liên quan tổ chức hoạt động khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa các di sản văn hóa truyền thống của người Khmer và Hoa; tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ truyền dạy văn hóa phi vật thể của các DTTS. Bên cạnh đó, hỗ trợ kinh phí cho 2 đội văn nghệ của chùa Xiêm Cán mua sắm trang phục, hoạt động để phục vụ du lịch; tổ chức thi đấu các môn thể thao truyền thống dân tộc Khmer trong các ngày hội, liên hoan về văn hóa, thể thao của đồng bào Khmer.

Dù chỉ mới là những đề xuất và phải chờ Bộ VH-TT&DL tổng hợp đưa vào nội dung thực hiện dự án 6, tuy nhiên đây thật sự là tin vui, góp thêm nguồn lực và các bước đi thiết thực hơn cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các DTTS trên địa bàn tỉnh.

HỮU THỌ

Tổng duyệt chương trình nghệ thuật “Từ mùa Thu ấy”

Tối 1/9, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh, Ban Tổ chức chương trình nghệ thuật 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 đã tiến hành tổng duyệt chương trình nghệ thuật với chủ đề “Từ mùa Thu ấy”.

Thắp hoa đăng, thắp sáng tâm hiếu hạnh

Vu Lan là mùa của tri ân và báo hiếu, là dịp để mỗi người con dừng lại giữa dòng đời hối hả, lắng lòng tưởng nhớ đến công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Trong khoảnh khắc linh thiêng ấy, mỗi ngọn hoa đăng được thắp lên không chỉ đơn thuần là ánh sáng lung linh giữa màn đêm, mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, của tâm hiếu hạnh được gửi gắm vào đời.

Tổ quốc và người lính biển

Là nghệ sĩ mặc áo lính, có hơn 30 năm trong quân ngũ, thế nhưng mỗi lần cầm máy sáng tác và lan toả hình ảnh ngợi ca vẻ đẹp thầm lặng của người lính, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) - Thượng tá Nguyễn Trung Trực đều rưng rưng cảm xúc. 

Keo sơn gắn bó nghĩa tình Bắc – Nam

Trong những ngày lưu lại Thủ đô, các nghệ sĩ đến từ hai tỉnh Cà Mau và Ninh Bình đã cùng nhau mang đến những tiết mục văn nghệ đặc sắc, giàu bản sắc, phục vụ Nhân dân. Mối quan hệ kết nghĩa truyền thống từ những năm đất nước còn chưa trọn vẹn, nay lại thêm gắn bó, thắm tình trong không khí cả nước hướng về kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

'Mưa đỏ' vượt 300 tỷ đồng sau 9 ngày

"Mưa đỏ" - phim về cuộc chiến bảo vệ thành cổ Quảng Trị - đạt 300 tỷ đồng sau 9 ngày, là hiện tượng chưa từng có với dòng phim Việt đề tài chiến tranh ở phòng vé trong nước.

Văn hoá của Bạc Liêu cũ cũng là sức mạnh của tỉnh mới Cà Mau

Công ty Ants Media vừa phối hợp với Nhà văn Phan Trung Nghĩa, Chi hội phó Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Cà Mau, thực hiện dự án phim tài liệu nghệ thuật chính luận “Bạc Liêu chiều sâu văn hoá”. Phim có độ dài 6 tập, dựa trên ý tưởng từ quyển sách “Một trang đời mở ra” của nhà văn Phan Trung Nghĩa. Và chính tác giả giữ vai trò biên kịch và điều hành sản xuất của phim.

Đờn ca tài tử và chuyện kể Bác Ba Phi góp sắc hương Cà Mau tại Hà Nội

Sau gần 1 tháng tập luyện và chuẩn bị nghiêm túc, Trung tâm Văn hóa tỉnh Cà Mau đã sẵn sàng cho chuyến biểu diễn tại Triển lãm thành tựu đất nước, nhân Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh với chủ đề “80 năm Hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” diễn ra ở Hà Nội năm 2025.

Phát hành bộ tem kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Bộ tem Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được phát hành chiều 26/8, tại Hà Nội.

Giàn là nhà, biển cả là quê hương

Chương trình nghệ thuật tổng hợp Khmer “Niềm vui ngày hội”

Tối 18/8, tại chùa Xiêm Cán, phường Hiệp Thành, Nhà hát Cao Văn Lầu phối hợp với Đoàn nghệ thuật Khmer Cà Mau tổ chức chương trình nghệ thuật tổng hợp Khmer chào mừng 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. Chương trình thu hút khá đông khán giả là đồng bào Khmer địa phương và các xã giáp ranh thuộc TP Cần Thơ.