Bệnh không lây nhiễm là một trong những bệnh căn bệnh nguy hiểm và phổ biến trong cộng đồng, được xem là “sát thủ” thầm lặng khi gây ra nhiều biến chứng và xu hướng của bệnh ngày càng trẻ hoá. Tuy nhiên những căn bệnh này có thể được chẩn đoán và quản lý ngay tại tuyến cơ sở.
Bốn bệnh không lây nhiễm phổ biến là bệnh tim mạch (nhồi máu cơ tim và đột quỵ), ung thư, hô hấp mạn tính (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản) và đái tháo đường. Quá trình hình thành bệnh diễn ra trong nhiều năm, thường là bắt đầu từ tuổi trẻ, đòi hỏi việc điều trị có hệ thống và lâu dài, thậm chí cả cuộc đời.
Theo các nghiên cứu y tế, bệnh không lây nhiễm vừa phòng ngừa được vừa điều trị được. Nguy cơ phát triển bệnh không lây nhiễm có thể giảm được nhờ lối sống lành mạnh hơn và môi trường thuận lợi. Nâng cao nhận thức, vận động chính sách và hành động có vai trò quan trọng trong việc phòng chống bệnh không lây nhiễm. Nếu các yếu tố nguy cơ chính của bệnh mạn tính được loại bỏ thì khoảng ba phần tư số ca bệnh tim, đột quỵ và đái tháo đường tuýp 2 và 40% số ca ung thư sẽ được ngăn ngừa.
Bệnh nhân được quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế cơ sở. (Ảnh chụp tại Trạm Y tế xã Khánh Hoà, huyện U Minh)
Do đó, cùng với việc tăng cường năng lực hệ thống y tế để phát hiện sớm, quản lý, điều trị thì người dân có thể chủ động phòng, chống hiệu quả thông qua kiểm soát các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, chế độ dinh dưỡng không hợp lý và ít hoạt động thể lực. Tuyến y tế cơ sở cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhằm nâng cao nhận thức về phòng, chống và kiểm soát bệnh không lây nhiễm, tiếp tục đào tạo và phát triển nguồn nhân lực làm công tác dự phòng, để phát hiện sớm, điều trị, quản lý và chăm sóc sức khoẻ Nhân dân.
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau, những tháng đầu năm 2024, tổng số bệnh không lây nhiễm được phát hiện là 85.402 người, trong đó 68.647 bệnh nhân đang được quản lý, khám và cấp thuốc 14.698 người, điều trị đạt huyết áp mục tiêu là 23.710 bệnh nhân. Bệnh tăng huyết áp chiếm tỷ lệ cao 65.489/85.402 bệnh nhân.
Nhân viên y tế cấp phát tờ rơi hướng dẫn cách phòng bệnh cho người dân. (Ảnh chụp tại Trạm Y tế xã Rạch Chèo, huyện Phú Tân)
Bác sĩ Đặng Khắc Ghi, Phó trưởng Trạm Y tế xã Khánh Hoà, huyện U Minh, cho biết: "Đối với công tác phát hiện, quản lý bệnh không lây nhiễm, trạm có quyết định phân công cán bộ phụ trách, khám sàng lọc và quản lý bệnh hằng ngày tại trạm và các chiến dịch. Công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên trên hệ thống loa, đài truyền thanh, đặc biệt là nhóm Zalo cộng đồng..., từ đó mang lại hiệu quả khá cao. Hiện toàn xã quản lý 600 bệnh nhân và điều trị đạt mục tiêu gần 100% trên tổng số bệnh nhân được phát hiện".
"Việc phát hiện, quản lý bệnh không lây nhiễm tại cơ sở sẽ có rất nhiều lợi thế. Qua đó, trạm y tế sẽ tăng cường công tác dự phòng, phát hiện sớm, quản lý điều trị lâu dài. Đặc biệt chú trọng tư vấn, lập danh sách quản lý các trường hợp có nguy cơ cao, đồng thời tuyên truyền, giáo dục sức khoẻ cho Nhân dân về mối nguy hiểm của căn bệnh này, hạn chế nguy cơ các biến chứng nguy hiểm", bác sĩ Ghi cho biết thêm.
Hầu hết các bệnh không lây nhiễm phải dùng thuốc suốt đời, vì vậy, việc quản lý và điều trị tại trạm y tế sẽ giúp đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh tiết kiệm được chi phí, thời gian đi lại, giảm quá tải cho các bệnh viện tuyến trên. Đây được xem là một trong những giải pháp bền vững trong công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm hiện nay./.
Kim Nguyên
Xem thêm bình luận