Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Bạc Liêu.
Ngày 19/10, Bộ NN&PTNT tổ chức hội nghị trực tuyến tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT); 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tại điểm cầu Bạc Liêu, ông Lê Tấn Cận - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì hội nghị.
Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 13 và Luật HTX năm 2012 đã đánh giá đúng tình hình, chỉ ra yêu cầu, định hướng xây dựng mô hình HTX trong kinh tế thị trường, xây dựng và phát triển KTTT, HTX trong lĩnh vực nông nghiệp. Nghị quyết số 13 đã làm chuyển đổi nhận thức về vai trò, vị trí và tính cấp thiết của việc phát triển HTX trong nông nghiệp, mô hình HTX kiểu mới.
Hiện cả nước có khoảng 18.327 HTX nông nghiệp và 79 Liên hiệp HTX nông nghiệp. Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 13, số lượng HTX nông nghiệp đã tăng 12.569. Từ năm 2012 đến nay, trung bình mỗi năm tăng thêm 800 HTX. Không chỉ tăng nhanh về số lượng mà chất lượng và hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp cũng đã được cải thiện (trong đó có 2.200 HTX ứng dụng công nghệ cao). Năm 2020, doanh thu của các HTX đạt bình quân 2,44 tỷ đồng, thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên đạt 40,5 triệu đồng/năm, gấp 9,1 lần so với năm 2001.
Các xã viên HTX tôm càng xanh Ba Đình (huyện Hồng Dân) thu hoạch tôm.
Bên cạnh những kết quả đạt được, KTTT, HTX vẫn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Đó là quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 13 còn chậm, một số cấp ủy đảng, chính quyền các địa phương còn lúng túng, thiếu các biện pháp, giải pháp cụ thể, thậm chí chưa thực sự quan tâm đúng mức đến KTTT, HTX. Số lượng HTX thành lập mới tăng mạnh nhưng số HTX hoạt động có hiệu quả còn thấp, thiếu tính bền vững, quy mô thành viên và doanh thu của các HTX nông nghiệp còn nhỏ bé. Các dịch vụ sơ chế, chế biến, bảo quản, số lượng các HTX có khả năng liên kết hiệu quả với doanh nghiệp, chế biến và tiêu thụ nông sản cho thành viên HTX và nông dân cũng chưa nhiều, mới chỉ đạt khoảng 24% tổng số HTX…
Mục tiêu của Chiến lược phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 - 2030 năng động, hiệu quả, bền vững, thực sự là thành phần quan trọng trong nền kinh tế với nhiều mô hình liên kết, hợp tác trên cơ sở tôn trọng bản chất các giá trị và nguyên tắc của KTTT, thu hút nông dân, hộ kinh tế cá thể, cá nhân và nhiều tổ chức tham gia KTTT, HTX; không ngừng nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống của các thành viên, góp phần thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững đất nước. Chiến lược phấn đấu đến năm 2030, cả nước có khoảng 140.000 tổ hợp tác, với 2.000.000 thành viên; 45.000 HTX với 8.000.000 thành viên; 340 Liên hiệp HTX với 1.700 HTX thành viên. Số HTX hoạt động đạt loại tốt, khá chiếm từ 60 - 70% trên tổng số HTX cả nước.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp, phấn đấu đến năm 2030 cả nước có trên 5.000 HTX và 500 tổ hợp tác ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và tiêu thụ nông sản; thực hiện truy xuất nguồn gốc đối với hàng hóa nông sản; tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị giữa doanh nghiệp và HTX, phấn đấu có khoảng 50% HTX nông nghiệp liên kết với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị; xử lý dứt điểm các HTX đã ngừng hoạt động và các HTX chưa chuyển đổi, tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012...
Riêng tỉnh Bạc Liêu, đến nay có 143 HTX trên lĩnh vực nông nghiệp với 8.510 thành viên. Các HTX nông nghiệp giải quyết việc làm thường xuyên cho hơn 2.700 lao động. Số HTX nông nghiệp hoạt động có lãi chiếm 73%...
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT - Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Mặc dù các HTX hiện chưa có đóng góp GDP nhiều cho nền kinh tế, cho các địa phương, nhưng HTX lại là nền tảng để thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ứng dụng khoa học - công nghệ, xây dựng nông thôn mới sẽ không thể thành công nếu thiếu sự tham gia đóng góp của HTX…”.
Tin, ảnh: M.Đ