>>> Bài 3: Tận hiến cho báo chí Minh Hải, báo chí Bạc Liêu
Bài cuối: Những bài học thực tiễn vô giá về nghề báo
Di sản mà những “cây cao bóng cả” trong làng báo Cà Mau - Bạc Liêu để lại cho chúng ta hôm nay vô cùng quý giá và đa dạng. Đó không chỉ là những tác phẩm báo chí sắc sảo, còn nguyên giá trị thời sự và lịch sử, mà lớn lao hơn, di sản ấy còn là những bài học thực tiễn vô giá về lòng yêu nghề nồng cháy, về bản lĩnh chính trị kiên định trước mọi sóng gió, về đạo đức nghề nghiệp trong sáng và tinh thần thượng tôn pháp luật, về sự dấn thân không mệt mỏi vì lẽ phải và sự thật, cùng một tinh thần trách nhiệm xã hội cao cả.
Nhà báo Nguyễn Kiên Định (Sáu Kiên) - Tổng Biên tập Báo Cà Mau - Bạc Liêu (1973 - 1975) phát biểu tại buổi họp mặt kỷ niệm 75 năm Báo Bạc Liêu hình thành và phát triển, do Báo Bạc Liêu tổ chức ngày 16/6/2022.
Bốn phương diện “soi mình”
Không chỉ là những người đặt nền móng, các thế hệ nhà báo đi trước thật sự là những tấm gương sáng để mỗi nhà báo hôm nay soi mình, tự nhìn nhận và hoàn thiện bản thân trên con đường nghề nghiệp đầy thử thách nhưng cũng vô cùng vinh quang. Việc nhìn nhận, đánh giá lại bản thân một cách nghiêm túc và khách quan dựa trên những tiêu chuẩn, phẩm chất tốt đẹp của những nhà báo tiền bối cần được thực hiện trên 4 phương diện cốt lõi.
Trước hết, là về đạo đức nghề nghiệp. Nhìn lại chặng đường báo chí cách mạng Cà Mau - Bạc Liêu, chúng ta thấy sáng ngời những tấm gương về sự trung thực, tôn trọng sự thật khách quan, tinh thần công tâm, không vụ lợi cá nhân trong từng bài viết, từng phóng sự. Các thế hệ cha anh đã luôn đặt lợi ích của Tổ quốc và Nhân dân lên trên hết, coi đó là mục tiêu cao nhất, là kim chỉ nam cho mọi hoạt động tác nghiệp.
Về chuyên môn, nghiệp vụ, các nhà báo lão thành chính là những “cuốn sách sống” về kinh nghiệm làm nghề. Họ để lại kinh nghiệm khai thác, lựa chọn đề tài sao cho vừa trúng, vừa hay, vừa mang hơi thở cuộc sống; cách tiếp cận vấn đề một cách sâu sắc, đa chiều, nhưng luôn thấm đẫm tính nhân văn; những kỹ năng viết, biên tập sắc sảo, logic, cách sử dụng ngôn từ chuẩn mực, giàu sức biểu cảm. Đặc biệt, tinh thần không ngừng học hỏi, tự trau dồi, cập nhật kiến thức của họ dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng là bài học quý giá. Sự chỉn chu, nghiêm túc trong từng công đoạn, từ đi thực tế, phỏng vấn, chụp ảnh, quay phim đến hoàn thiện tác phẩm, là điều mà mỗi nhà báo trẻ cần khắc cốt ghi tâm.
Hình ảnh những nhà báo cách mạng Cà Mau - Bạc Liêu không quản ngại gian khổ, hiểm nguy, tác nghiệp trong “mưa bom bão đạn” của chiến tranh, trong điều kiện thiếu thốn trăm bề của thời kỳ bao cấp, với những phương tiện tác nghiệp hết sức giản đơn, thô sơ còn là tấm gương về bản lĩnh và sự dấn thân. Chính bản lĩnh kiên cường, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân vì mục tiêu của Đảng, vì sự thật, vì công lý ấy là nguồn động lực mạnh mẽ, thôi thúc các nhà báo hôm nay không ngại khó, ngại khổ trong việc phản ánh chân thực, kịp thời hơi thở cuộc sống, góp tiếng nói xây dựng và bảo vệ những giá trị tốt đẹp.
Cuối cùng, tiếp xúc với thế hệ đi trước, các nhà báo trẻ hôm nay có thể cảm nhận sâu sắc sự say mê, nhiệt huyết cháy bỏng, việc coi nghề báo như một lẽ sống, một sứ mệnh cao cả chứ không đơn thuần là một công việc mưu sinh. Chính tình yêu nghề mãnh liệt và tâm huyết với từng con chữ, từng khuôn hình đã giúp họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách, cống hiến hết mình cho sự nghiệp. Ngọn lửa đam mê ấy là điều vô cùng cần thiết để nhà báo trẻ vượt qua những cám dỗ vật chất tầm thường, những áp lực tiêu cực trong guồng quay hiện đại, để giữ vững lý tưởng nghề nghiệp, giữ cho trái tim luôn “nóng” và ngòi bút luôn sắc bén, phụng sự đất nước và phục vụ Nhân dân.
Các phóng viên trẻ của Báo Bạc Liêu sản xuất Bản tin điểm tin trong tuần, phát trên https://baobaclieu.vn thứ Bảy hằng tuần (từ ngày 3/9/2022 - 3/5/2025). Ảnh: H.T
Vươn tới “chuyên nghiệp - nhân văn - hiện đại”
Tuy nhiên, học hỏi không chỉ dừng lại ở việc tiếp thu, mà còn là tiếp nối và phát huy. Trách nhiệm của thế hệ nhà báo trẻ hôm nay là kế thừa những giá trị cốt lõi, những bài học đạo đức nghề nghiệp, tinh thần dấn thân vì sự thật và công lý mà các bậc tiền bối đã dày công vun đắp. Nhưng kế thừa không có nghĩa là rập khuôn. Trong bối cảnh thời đại công nghệ số phát triển như vũ bão và tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng, nhà báo phải không ngừng đổi mới tư duy, cập nhật kiến thức, trau dồi ngoại ngữ, kỹ năng làm báo hiện đại (như: báo chí dữ liệu, báo chí đa phương tiện) và sáng tạo trong cách thể hiện, cách tiếp cận thông tin. Họ cần có khả năng phân tích, chọn lọc thông tin giữa một “biển” tin tức, sử dụng thành thạo công nghệ và ngoại ngữ, đồng thời giữ vững bản sắc và tôn chỉ mục đích của báo chí cách mạng Việt Nam để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao và đa dạng của công chúng, góp phần vào sự phát triển chung của xã hội.
Hành trình của mỗi nhà báo trẻ không thể tách rời mục tiêu phấn đấu trở thành một nhà báo “chuyên nghiệp - nhân văn - hiện đại”. Đây là kim chỉ nam, là đích đến đòi hỏi sự nỗ lực học hỏi không ngừng, đặc biệt là từ kinh nghiệm quý báu của các thế hệ đi trước, kết hợp với việc làm chủ dòng chảy thời đại để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội và công chúng.
Ba yếu tố “chuyên nghiệp - nhân văn - hiện đại” không tách rời mà hòa quyện, bổ trợ lẫn nhau, tạo nên chân dung người làm báo lý tưởng trong bối cảnh mới. Việc thường xuyên học hỏi kinh nghiệm tiền bối và chủ động vươn tới mục tiêu này không chỉ giúp nhà báo trẻ khẳng định giá trị bản thân mà còn góp phần nâng cao vị thế, uy tín và sức mạnh của nền báo chí cách mạng Bạc Liêu trong thời kỳ hội nhập và phát triển.
Cà Mau - Bạc Liêu tự hào là vùng đất “địa linh” với báo chí cách mạng, sản sinh, tạo điều kiện để người cầm bút lập thân, lập nghiệp, cống hiến. Những nhà báo lão thành - những người mà cuộc đời và sự nghiệp đã hòa quyện làm một với lý tưởng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân không chỉ để lại những tác phẩm giá trị, những bài học kinh nghiệm sâu sắc mà còn là tấm gương sáng ngời về đạo đức, lòng yêu nghề và bản lĩnh chính trị. Chính di sản quý báu này vừa là nền tảng vững chắc, vừa là nguồn động lực mạnh mẽ cho thế hệ nhà báo đương thời trên con đường sự nghiệp. Hướng tới tương lai, sự nỗ lực của mỗi nhà báo trẻ hôm nay chính là “viên gạch” góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam nói chung và báo chí tỉnh nhà Bạc Liêu nói riêng ngày càng chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại.
Nguyễn Quốc
Xem thêm bình luận