Những năm gần đây, tình trạng ngộ độc thực phẩm trong cộng đồng đang ngày càng phổ biến, do việc vi phạm về chế độ an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật đối với người kinh doanh trên thị trường.
Trong các loại thực phẩm luôn được người tiêu dùng ưa chuộng, giá đậu xanh (giá đỗ) là loại thực phẩm phổ biến nhất, bởi cây rau giá có thể sử dụng để ăn kèm với các loại rau ăn lá khác trong các bữa ăn của gia đình vừa ngon, thanh nhiệt, lại vừa bổ, rẻ. Tuy nhiên, người tiêu dùng nên cẩn trọng khi chọn mua vì dễ mua nhầm loại giá được ủ bằng chất kích thích, không an toàn cho sức khoẻ.
Giá là loại rau được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng vì vừa ngon, thanh nhiệt, lại rẻ; nếu được sản xuất theo cách truyền thống sẽ rất an toàn cho sức khoẻ người tiêu dùng.
Ví dụ giá khi được sử dụng bằng chất kích thích chỉ cần sau 2 hoặc 3 ngày là có thể thu hoạch được, thân cây ngắn, trắng mập, không có phần thân rễ. Người sử dụng loại giá này có thể sẽ bị ngộ độc cấp tính, không những tổn hại đến sức khoẻ hiện tại, mà còn ảnh hưởng rất lâu dài về sau, thậm chí là có nguy cơ bị ung thư. Còn đối với các loại giá được sản xuất theo kiểu truyền thống, thời gian thu hoạch sẽ lâu hơn, cây giá cũng có phần thân dài và mềm hơn. Đặc biệt là cây giá đỗ nếu được sản xuất theo cách truyền thống sẽ có bộ rể nhiều và dài, có màu trắng ngà, nhưng tuyệt đối an toàn cho người tiêu dùng.
Chị Trần Thanh Nhuần, ngụ ấp Trùm Thuật A, xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời, chia sẻ: “Gia đình tôi cũng thường sử dụng giá đậu xanh trong các bữa ăn. Trước đây tôi tự làm để sử dụng, nhưng gần đây, do bận công việc nên sau khi tan ca, tôi chỉ có đủ thời gian ghé qua chợ mua vội một ít thực phẩm dùng cho gia đình trong ngày, trong đó có giá. Cây giá bán ở chợ trông rất đẹp mắt như: sạch, trắng tròn, cọng to, không có rễ. Nhưng khi sử dụng giá mua ở chợ, tôi thường bị rối loạn tiêu hoá”.
Có thể nói, vì lợi nhuận “thần tốc” mà hiện nay nhiều hộ sản xuất, kinh doanh sẵn sàng vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm, bất chấp sức khoẻ người tiêu dùng. Thực tế không chỉ riêng cây giá đỗ, mà các loại rau xanh được sử dụng trong các quán ăn như: rau muống bào, bắp chuối xắt mỏng, dưa bồn bồn, kể cả là củ cà rốt, cà chua, khoai tây… cũng được người bán ngâm thuốc để tẩy trắng, trông đẹp mắt và hấp dẫn người tiêu dùng hơn, đồng thời giữ được độ tươi xanh lâu hơn và giòn hơn. Đây lại là những mặt hàng thường được thị trường tết tiêu thụ tương đối mạnh. Không những thế, một số hộ kinh doanh còn bày bán các loại rau ăn sống cùng các loại thực phẩm khác ngay bên cạnh nơi tập kết rác thải sinh hoạt của chợ, bên dưới gầm cầu. Đây chính là môi trường thuận lợi để các loại vi khuẩn, siêu vi khuẩn của rất nhiều loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: tả, lỵ, thương hàn… xâm nhập và gây nguy cơ tiềm ẩn mất toàn thực phẩm, gây ngộ độc rất cao cho người tiêu dùng.
Nhiều hộ dân tận dụng đất trống quanh nhà tự trồng rau làm thực phẩm cho gia đình để đảm bảo sức khoẻ.
Theo Bác sĩ Huỳnh Thanh Sử, Trưởng khoa Sức khoẻ môi trường, Y tế trường học và Bệnh nghề nghiệp, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Cà Mau, các loại hoá chất mà những hộ kinh doanh, buôn bán rau ăn lá, củ, quả ở các chợ đầu mối sử dụng trong việc bảo quản, ngâm hoặc tẩm ướp thực phẩm đều có độc tố rất cao như: NaHSO3; Na2S2O5 (Sodium bisulfite, natri bisulfit, natri hiđrosulfit..). Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Tổ chức FAO về chất phụ gia thực phẩm đã chỉ ra rằng, chất Na2S2O5 có độc tính gây chết động vật ở mức là 3.560 mg/kg trên chuột. Riêng đối với chất natri bisulfit đã bị cấm sử dụng trên rau, quả ăn sống, vì độc tính của nó có thể gây chết người. Ngoài ra, một số loại thuốc bảo vệ thực vật hiện nay cũng đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cảnh báo không nên sử dụng trong trồng trọt, nhất là đối với các loại cây hoa màu có thời gian sinh trưởng ngắn, được dùng làm thực phẩm hằng ngày cho người tiêu dùng. Nhưng người trồng vẫn cứ “vô tư” phun xịt và thu hoạch để cung ứng cho thị trường ngay sau khi thời gian thuốc chưa được phân huỷ (thời gian cách ly) hoàn toàn theo khuyến cáo của ngành chuyên môn.
Theo thống kê của ngành y tế, trung bình cứ mỗi ca sau khi bị ngộ độc thực phẩm dù chỉ là ở thể nhẹ, thì mức chi phí cho công tác xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị cũng đã lên tới hàng triệu đồng. Đó là chưa kể những tác động lâu dài về sức khoẻ, tâm lý của bản thân người bệnh và gia đình họ trong việc sử dụng các nguồn thực phẩm sau này, làm ảnh hưởng đến uy tín của những hộ kinh doanh trung thực, ảnh hưởng đến nguồn lợi kinh tế địa phương. Do đó, các cơ quan chức năng cần có các biện pháp xử lý mạnh tay hơn, tránh để tình trạng phạt rồi lại tiếp tục cho tái phạm đối với những người chỉ vì biết lợi nhuận trước mắt của bản thân, mà cố tình gieo rắc bệnh tật cho cộng đồng bằng việc sử dụng các loại hóa chất, phẩm màu không được phép của Bộ Y tế, để sử dụng trong chế biến và bảo quản thực phẩm./.
Phương Vũ
Xem thêm bình luận