“Tình hình khô hạn vùng rừng U Minh Hạ cũng như rừng cụm đảo hiện nay chưa bước vào cao điểm, diện tích rừng đang ở mức dự báo cháy cấp thấp và mực nước dưới chân rừng vẫn còn khá ổn định. Tuy nhiên, khô hạn đang có chiều hướng diễn biến khá nhanh và phức tạp”, ông Lê Văn Hải, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh, cho biết.
Khắp khu vực rừng U Minh Hạ luôn được bố trí các chòi canh và con người ứng trực 24/24 vào cao điểm mùa khô, nhằm chủ động phát hiện, kịp thời dập tắt đám cháy khi có sự cố xảy ra.
Ông Hải thông tin, ngay từ tháng 3 tới, Chi cục Kiểm lâm sẽ phối hợp Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh tiến hành kiểm tra đồng bộ về an toàn phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) của các đơn vị chủ rừng, nhằm giúp các đơn vị chủ động, nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực trong PCCCR mùa khô 2025 và những năm tiếp theo.
Để chủ động và nâng cao năng lực PCCCR mùa khô, đến thời điểm hiện tại, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh đã tổ chức lớp tập huấn trang bị kiến thức và thực hành phương án chữa cháy rừng tại Vườn Quốc gia U Minh Hạ và tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ, với mỗi lớp khoảng 100 người; lớp thứ 3 dự kiến sẽ được tổ chức tại Hạt Kiểm lâm rừng cụm đảo Hòn Khoai trong thời gian tới.
Lực lượng thuộc các tổ, đội PCCCR của các đơn vị chủ rừng tham gia thực hành phương án chữa cháy, tại lớp tập huấn nghiệp vụ về PCCCR được tổ chức tại Công ty Lâm nghiệp U Minh Hạ, tháng 2/2025.
Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết thêm, qua rà soát đã kiện toàn lại ban chỉ đạo các cấp và các tổ, đội PCCCR tại chỗ ở các ấp, xóm có rừng. Cùng với đó, bổ sung phương án, xây dựng kế hoạch PCCCR mùa khô phù hợp với đặc điểm, tình hình, khả năng và nguồn lực của địa phương, để phát huy hiệu quả PCCCR. Cụ thể, toàn tỉnh hiện có 65 tổ, đội với 470 lực lượng người thường trực PCCCR.
Điều đáng mừng là hiện các chủ rừng, đơn vị đã thực hiện xây dựng phương án PCCCR, chủ động thành lập, kiện toàn ban chỉ huy, tổ, đội và rà soát, xác định diện tích những khu rừng có nguy cơ cháy cao, bao gồm cả việc nắm chắc các tuyến đường dẫn đến khu rừng, các nguồn nước gần nhất có khả năng phục vụ công tác chữa cháy, các phương tiện, trang thiết bị, hậu cần cần thiết để thực hiện hiệu quả PCCCR. Tiếp tục rà soát, bổ sung vùng trọng điểm cháy rừng ngoài thực địa vào bản đồ phân vùng trọng điểm cháy rừng trên địa bàn quản lý.
Nhằm chủ động ngăn chặn sự cố, hiện những khu vực có nguy cơ đã được chủ rừng đóng cửa rừng, ngăn chặn tình trạng người dân lén lút vào rừng ăn ong, săn bắt dẫn đến gây cháy rừng.
Trên cơ sở của nguyên tắc PCCCR thực hiện theo phương châm “4 tại chỗ” và luôn được đơn vị đặt lên hàng đầu, ông Lê Văn Hải yêu cầu cần tổ chức bố trí lực lượng chốt trạm ở các cửa rừng và phải được thực hiện trực 24/24 giờ để kiểm soát người ra vào rừng; tuần tra, kiểm tra ở các khu vực trọng điểm cháy rừng, bảo đảm sẵn sàng chữa cháy trong mọi thời điểm của mùa khô.
Lực lượng Kiểm lâm thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện công tác PCCCR tại địa phương và của các chủ rừng theo định kỳ; đảm bảo phương tiện, dụng cụ chữa cháy phù hợp với từng loại địa hình, loại rừng của các khu vực, đảm bảo hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra.
Mùa khô năm nay, Vườn Quốc gia U Minh Hạ có 150,8 km tuyến kênh cần được nạo vét. Những tuyến kênh được nạo vét (chủ yếu cỏ) nhằm đảm bảo cho việc lưu thông, đi lại, kiểm tra được thông suốt, cũng như việc vận chuyển phương tiện, dụng cụ, lực lượng chữa cháy khi có sự cố xảy ra được thuận lợi, kịp thời.
Theo ghi nhận, do các địa phương, đơn vị chủ động việc giữ nước trước khi mùa mưa 2024 kết thúc nên hiện nay mực nước dưới chân rừng tại các khu vực rừng U Minh Hạ còn khá ổn định. Chỉ những khu vực gò cao mới xuất hiện tình trạng khô ẩm dưới chân rừng, song cấp độ cảnh báo cháy rừng cũng chỉ ở mức II (cấp trung bình).
Hiện trên toàn lâm phần rừng U Minh Hạ đã đóng 25 cống và đắp trên 70 đập lớn, nhỏ nhằm giữ nước; cùng với đó là sửa chữa, cố định lại 79 chòi canh lửa. Về thông tin liên lạc, hiện đang có 71 máy I Com; phương tiện chữa cháy có 98 vỏ máy, 126 máy bơm, 53 ngàn mét ống và vòi chữa cháy. Đã tổ chức cho trên 5.500 hộ dân vùng đệm ký cam kết không xâm phạm vào khu vực rừng trong mùa khô, cũng như sẵn sàng tham gia trực canh, hỗ trợ lực lượng, phương tiện khi có tình huống xảy ra.
Tỉnh Cà Mau có tổng diện tích đất lâm nghiệp 143.612 ha, trong đó diện tích rừng có khả năng xảy ra cháy trong mùa khô là 45.679 ha thuộc rừng U Minh Hạ và rừng cụm đảo (Hòn Khoai và Hòn Chuối), của 15 chủ rừng là tổ chức, 8 xã giao đất, giao rừng theo Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
Trần Nguyên