Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo giai đoạn 2011 - 2015 đã kết thúc và chuẩn bị triển khai giai đoạn mới 2016 - 2020. Với những kết quả đạt được trong 5 năm qua cho thấy sự quyết tâm và chung sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng cùng chăm lo cho các hộ nghèo.
Nhờ vào nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều hộ nghèo có điều kiện phát triển sản xuất. Trong ảnh: Nông dân huyện Vĩnh Lợi phơi lúa. Ảnh: L.H
ĐỒNG HÀNH CÙNG HỘ NGHÈO
Với phương châm “đồng hành cùng hộ nghèo”, trong 5 năm qua tỉnh Bạc Liêu đã huy động mọi nguồn lực cùng chăm lo cho các hộ nghèo. Trong đó, đặc biệt quan tâm các hộ nghèo là hộ chính sách và hộ người dân tộc.
Để công tác giảm nghèo mang lại hiệu quả, Bạc Liêu đã tranh thủ và huy động mọi nguồn lực đầu tư cho hộ nghèo. Theo đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền và các sở, ban ngành của tỉnh đã tích cực chỉ đạo, triển khai thực hiện khá tốt công tác vận động quỹ Vì người nghèo và An sinh xã hội, nhất là tập trung tranh thủ, vận động các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp lớn ngoài tỉnh đến đầu tư, phát triển kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn. Trong 5 năm, toàn tỉnh đã vận động các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đóng góp quỹ Vì người nghèo và An sinh xã hội với tổng số tiền hơn 750 tỷ đồng. Từ nguồn quỹ này, tỉnh đã đầu tư vào các công trình có ý nghĩa xã hội, mang tính nhân văn sâu sắc, qua đó tác động tích cực, trực tiếp trong công tác đảm bảo an sinh xã hội, đặc biệt là đóng góp quan trọng vào việc chăm lo, nâng cao đời sống người nghèo và công tác giảm nghèo của tỉnh. Cụ thể đã triển khai xây dựng 14 trường học, 543 cây cầu giao thông nông thôn, hỗ trợ xây dựng 6.791 căn nhà tình nghĩa, tình thương, nhà đồng đội... góp phần tạo điều kiện thuận lợi trong việc đi lại, học tập, sản xuất, kinh doanh của người dân, đặc biệt là giúp các gia đình chính sách nghèo, hộ nghèo vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
Cùng với việc vận động quỹ An sinh xã hội để hỗ trợ các hộ nghèo, tỉnh còn thực hiện tốt nhiều chính sách ưu đãi cho người nghèo gắn với việc lồng nhép nhiều chương trình khác như: Chương trình tín dụng, y tế, giáo dục, lao động, việc làm... Trong đó, các chương trình hỗ trợ vốn, phương tiện giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo phát triển sản xuất, kinh doanh được xem là công cụ then chốt trong công tác giảm nghèo. Thông qua các nguồn vốn tín dụng ưu đãi này, đã có hàng ngàn hộ nghèo làm ăn có hiệu quả, vươn lên thoát nghèo bền vững. Đơn cử như cho vay hộ nghèo từ nguồn vốn đầu tư của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh với 95.294 hộ, tổng số tiền 1.263,6 tỷ đồng, và nhiều chương trình tín dụng khác dành cho hộ nghèo, với tổng dư nợ cho vay hơn 1.263 tỷ đồng.
Nuôi cá thác lác kết hợp với trồng lúa - một trong những mô hình giảm nghèo tiêu biểu của huyện Hồng Dân. Ảnh: L.H
NHIỀU MÔ HÌNH HAY
Một trong những kết quả tích cực trong công tác giảm nghèo thời gian qua là các ngành, địa phương đã làm tốt công tác hỗ trợ và nhận đỡ đầu các hộ nghèo. Trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã có 27.678 hộ nghèo được phân công nhận giúp đỡ và đã tổ chức trao phương tiện, giống, vốn cho hộ nghèo với tổng số tiền trên 83 tỷ đồng.
Thông qua việc hỗ trợ phương tiện, vốn, cây, con giống đã giúp hộ nghèo giảm bớt khó khăn, có phương tiện làm ăn, có vốn để sản xuất, từng bước có thu nhập ổn định. Đặc biệt là sự quan tâm động viên, hướng dẫn sử dụng vốn, mô hình sản xuất có hiệu quả, góp phần giáo dục ý thức tự vươn lên thoát nghèo một cách bền vững. Từ công tác hỗ trợ này, tùy theo điều kiện đặc thù của từng nơi, từng hoàn cảnh cụ thể, các địa phương cũng xây dựng thành công nhiều mô hình giảm nghèo hiệu quả. Điển hình như TP. Bạc Liêu với mô hình đảng viên đỡ đầu hộ nghèo, trồng măng tây xanh, rau màu ở các xã ven biển, hỗ trợ xe bán hàng rong, xe bán nước mía, xe honda chở hàng hóa… giúp các hộ nghèo có điều kiện sản xuất, mua bán, tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo bền vững; huyện Hồng Dân với các mô hình xây dựng và phát triển đa dạng ngành nghề như: Hợp tác xã Đan thảm lục bình ấp Ninh Định (xã Ninh Hòa), Tổ hợp tác chuyên chở lúa gạo tại Nhà máy xay xát lúa gạo (xã Ninh Hòa)… đã giúp hàng chục lao động là hộ nghèo của xã vừa có tay nghề, việc làm, tăng thu nhập, ổn định trong cuộc sống; huyện Phước Long với hơn 50 mô hình làm ăn hiệu quả, thoát nghèo bền vững như: trồng rau cần ở xã Vĩnh Phú Đông và Vĩnh Thanh, nuôi heo kết hợp với nuôi trăn ở thị trấn Phước Long, bán hàng rong theo xóm ấp, mua bán phế liệu, nấu rượu nuôi heo, trồng bắp, hoa màu trên ruộng, đan đát của hộ nghèo ở làng nghề ấp Mỹ I (xã Vĩnh Phú Đông); huyện Hòa Bình với các mô hình: Đội dịch vụ việc làm, trồng rau đắng biển ở xã Vĩnh Bình...
Với những mô hình và cách làm trên, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh đã giảm được 15,76%, bình quân mỗi năm giảm 3,15% hộ nghèo, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng của tỉnh đề ra (bình quân mỗi năm giảm 2% hộ nghèo). Đến cuối năm 2015, toàn tỉnh còn khoảng 5.600 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 2,88% và có 6.900 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 3,48%; và Bạc Liêu đã hoàn thành vượt chỉ tiêu chương trình giảm nghèo giai đoạn 2011 - 2015.
NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Theo bà Lê Thị Ái Nam, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh: Qua 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm. Đó là nơi nào có sự quan tâm thường xuyên, chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, đồng tâm nhất trí của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng của người dân và đội ngũ cán bộ có tinh thần trách nhiệm cao, giỏi chuyên môn, có kế hoạch cụ thể thì chương trình giảm nghèo sẽ đạt kết quả cao; nơi nào thực hiện tốt công tác xã hội hóa, biết phát huy nội lực và huy động được nhiều nguồn lực từ ngân sách Nhà nước, cộng đồng để chăm lo cho người nghèo, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội thì hiệu quả từ công tác giảm nghèo nơi đó sẽ cao; địa phương nào quan tâm đến việc giáo dục người nghèo có ý thức tự giác, thấy được quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong việc thoát nghèo bền vững, đồng thời hướng dẫn mô hình, phương pháp làm ăn (dạy nghề gắn với việc làm) phù hợp, hỗ trợ vốn kịp thời sẽ giúp người nghèo có ý chí vượt lên, đăng ký quyết tâm thoát nghèo, tập trung làm ăn, tránh xa tệ nạn, góp phần giảm nghèo bền vững hơn; tăng cường công tác tuyên truyền, sơ, tổng kết, nhân rộng, động viên khen thưởng những cá nhân, tập thể tiêu biểu, đồng thời khắc phục kịp thời những khó khăn vướng mắc của cơ sở sẽ giúp phong trào ở cơ sở ngày càng phát triển thì chương trình giảm nghèo sẽ đạt các mục tiêu đề ra...
Những bài học kinh nghiệm này sẽ tiếp tục được đúc kết và bổ sung cho công tác giảm nghèo giai đoạn 2016 - 2020.
KIẾT TƯỜNG