Có thể gọi đó là may mắn lớn trong đời khi được xem chương trình nghệ thuật đặc biệt với sự góp mặt biểu diễn của các cựu diễn viên Đoàn Văn công Giải phóng tỉnh Cà Mau. Xung quanh tôi, khán giả chăm chú thưởng thức từng tiết mục, bởi ai cũng biết, muốn xem lại không phải dễ.
- Gặp những người văn công thời chiến…
- Gặp Trưởng đoàn văn công giải phóng và ký ức một thời hoa lửa
- Đoàn Văn công Bộ đội Biên phòng biểu diễn nghệ thuật phục vụ cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân khu vực biên giới biển
- Trung đoàn Đặc công Đ10 kỷ niệm 80 năm thành lập
Mấy mươi năm rời xa sân khấu, Đoàn Văn công Giải phóng tỉnh Cà Mau mới có cuộc tái ngộ khán giả trong dịp kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Trung đoàn Đ10 đặc công anh hùng, tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh. Cuộc hội ngộ đẹp đã tình tự dắt dìu họ về miền kỷ niệm, ở đó nghệ sĩ văn công và chiến sĩ bộ đội Đ10 như cá với nước, cùng nhau đi qua các chiến trường, đồn bốt. Bên sự ác liệt của đạn bom, bên những mất còn trong gang tấc là điệu múa, nét diễn, lời ca mang nội dung hun đúc tinh thần yêu nước trong đồng bào, cổ vũ lớp lớp chiến sĩ ra trận. Từ mảnh đất cằn, đoá hoa văn công trổ bừng sắc hương để xoa dịu trời hoa lửa.
Tiết mục "Cô gái Sài Gòn đi tải đạn" do tốp ca nữ U70, U80 biểu diễn nhận được nhiều tràng vỗ tay của khán giả.
Mấy mươi năm trôi xa, cát bụi thời gian đã khiến các nghệ sĩ - chiến sĩ văn công phai hương sắc. Làm sao có thể tìm lại được thanh xuân năm cũ, hàng loạt vở diễn, hoạt tượng, ca khúc ra đời chở nghĩa nước tình non. Bên ngọn đèn măng-xông, trên sân khấu kê bằng ván ngựa, mỗi đêm diễn là hàng ngàn ánh mắt, tràng vỗ tay hâm mộ. Khán giả của hôm đó xem văn công diễn cũng ôm nhiều mạch nhớ thương, mới khi nào là các anh, các chị chiến sĩ hừng hực thanh xuân, bây giờ tóc đã pha sương, thành những cựu chiến binh với bao câu chuyện riêng cuộc đời.
Nhưng thương lắm, có những giọt nước mắt rơi từ phía khán phòng khi có dịp xem lại các nghệ sĩ tuổi 70, 80 mà mình từng mê đắm. Kế hoạch “85 năm ngày thành lập Trung đoàn Đ10 đặc công anh hùng” đã có trước đó nhiều ngày, ai cũng muốn phải có sự góp mặt của lớp nghệ sĩ Văn công. Phải nghe Văn công hát, nhìn văn công diễn, mới thoả lòng. Các nghệ sĩ lão thành như Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Huỳnh Hảnh, Nghệ sĩ Nhân dân Minh Đương, hay Đạo diễn Nguyễn Tiến Dương, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Truyền thống Văn công giải phóng tỉnh đều sa sút về sức khoẻ, nên nhiệm vụ tập hợp anh chị em, sắp xếp tập luyện, lên chương trình đều được giao lại cho người còn khoẻ hơn, đó là NSƯT Phạm Điền, Nghệ sĩ Thanh Xuân và Nghệ sĩ Thành Công.
Hai nghệ sĩ Thanh Xuân và Việt Tiên tình tự dẫn dắt cảm xúc khán giả với ca khúc "Áo mới Cà Mau".
Nghệ sĩ Thanh Xuân chăm chút từng lời kịch bản, viết lời dẫn bằng sự nhớ thương dâng tràn. Từng tên nghệ sĩ gắn với những câu chuyện khó phai, dấu gạch nối giữa “hồi đó” - “bây giờ” sao như chỉ mới hôm qua. “Thời gian tập dượt không nhiều, ai cũng lớn tuổi, mỗi người ở một nơi nên muốn tụ họp lại cũng khó khăn lắm. Trước 1 ngày diễn ra sự kiện, mấy anh chị em mới có đủ mặt tại nhà cố NSƯT Kim Chi để phân công tiết mục. Lúc vô ráp, phần vì sức khoẻ kém, phần vì xúc động nên có khi chệch choạc, động tác nhớ quên... Vậy đó mà cười, mà thương. Ai cũng cố gắng sao cho buổi biểu diễn thật tròn...”, Nghệ sĩ Thanh Xuân tâm tình.
Sáng 9/8, “một chuyến lưu diễn” được tái hiện lại. Không khí buổi họp mặt kỷ niệm được nhen nhóm ấm dần bởi lời giới thiệu của Nghệ sĩ Thanh Xuân. Đoạn, bà cùng Nghệ sĩ Việt Tiên mở đầu chương trình với tiết mục song ca "Áo mới Cà Mau" (Nhạc sĩ Thanh Sơn) như một chủ ý: đưa khán giả từ hiện tại lần giở về quá khứ vàng son. Cà Mau nay đã khoác lên mình tà áo mới lung linh, nhưng để có được sự phát triển không ngừng ấy là biết bao máu, nước mắt, mồ hôi của lớp người đi trước.
Nghệ sĩ Việt Tiên diễn trích đoạn ca cảnh chèo "Giữ đất quê hương" khiến miền nhớ được nối thêm dài.
“Chim chèo bẻo” - Nghệ sĩ Việt Tiên lừng danh một thuở, điềm nhiên hát lại trích đoạn ca cảnh chèo “Giữ đất quê hương” (tác giả Nguyễn Nhiều - Lâm Tường Vân). Trích đoạn này là một kỷ niệm khó phai nhoà trong ký ức bà. Đó là năm 1971, Đoàn Văn công về Rừng Đước biễu diễn phục vụ, khi nghe tiếng ca nghêu ngao của cô bé tuổi 13, có một anh bộ đội Đ10 ngỏ lời dạy cô bé ca những điệu chèo. Sáng dạy, chiều anh lên đường chiến đấu và rồi hy sinh. Việt Tiên của năm đó, giờ đã ngấp nghé tuổi thất thập, nhưng từng cử chỉ, lời dạy của anh cứ khắc sâu, chính vì vậy mà những điệu chèo “Sắp qua cầu”, “Lới lơ”, “Đào liễu” khi ca lại cứ rung rung như muốn chực trào nước mắt.
Lại có sự xuất hiện của ca sĩ Tuyết Thu và Minh Nguyệt với "Xuân chiến khu" (Nhạc sĩ Xuân Hồng). Dấu lặng khắc nghiệt của thời gian in trên mái tóc bạc của ca sĩ Tuyết Thu mang lại thật nhiều cảm xúc cho khán giả, bởi cùng với NSƯT Kim Chi, bà được ví von là "chim oanh vàng", tiếng ca réo rắt với những ca khúc hào hùng qua những lần binh vận đồn bốt đều cháy bừng ngọn lửa cách mạng.
Sự góp mặt của 2 ca sĩ Tuyết Thu và Minh Nguyệt với "Xuân chiến khu" đã mang đến một mạch cảm xúc thật đẹp cho chương trình.
Đôi song ca Tuyết Thu - Minh Nguyệt năm nào từng nức lòng chiến sĩ bộ đội, bây giờ đã lần lượt ở tuổi 79 và 80. Hai câu vọng cổ trong "Bài ca địa đạo" (thơ Phạm Xuân Ích, vọng cổ Phạm Ngọc Thanh) do NSƯT Phạm Điền và Nghệ sĩ Ánh Vân tiếp nối dễ khiến khán giả nhớ đến đôi song ca Minh Đương - Ánh Xuân. Vì lý do sức khoẻ, Nghệ sĩ Nhân dân Minh Đương lặng lẽ ngồi nhìn 2 em ca trên sân khấu, bất giác lòng cũng rơi một nhịp song lang.
Hai câu vọng cổ "Bài ca địa đạo" mang hừng hực khí thế Văn công được chắp nối bởi Nghệ sĩ Ưu tú Phạm Điền và Nghệ sĩ Ánh Vân.
Tôi nhìn tốp ca múa "Cô gái Sài Gòn đi tải đạn" (Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ), ngắm nét hồn nhiên của nghệ sĩ Bích Xoàn khi quăng bắt, tung hứng cùng các chị em đồng nghiệp từng một thời dùng tiếng hát át tiếng bom, lòng lâng lâng thật lạ. Hệt như con chim được thả về khung trời vốn dĩ, chim thoả sức bay, lâu rồi mới thấy nụ cười chị sáng trưng trên sân khấu như thế.
Tiết mục cuối cùng khép lại. Các nam, nữ nghệ sĩ lại trở về với đời thường, nhưng chắc chắn từng đôi chân bước xuống ngạch sân khấu sẽ mang nhiều luyến lưu. Luyến lưu bởi tình đồng chí, đồng đội; luyến lưu vì hoài niệm một thời đầy gian lao mà cũng thắm sự quyện hoà của Văn công - Đ10; và cũng luyến lưu vì khung trời nghệ thuật đẹp, sân khấu mà họ từng mê đắm, cống hiến suốt quãng thanh xuân. Biết bao giờ sẽ có dịp trở lại nữa, để thăng hoa nữa như vầy. Có lẽ, lời hẹn khi cất lên sẽ khó tròn môi... Ai biết ngày sau ra sao, khi ngày tháng cứ nối tiếp và tuổi đời theo đó cũng chồng chất thêm nhiều.
Minh Hoàng Phúc
Xem thêm bình luận