Theo rà soát mới đây, toàn tỉnh có gần 11.500 hộ nghèo, chiếm 5,09%; 14.755 hộ cận nghèo, chiếm 6,5%. Với việc số hộ nghèo, cận nghèo tăng theo chuẩn mới, các địa phương đã và đang khẩn trương xây dựng các kế hoạch, đề án giảm nghèo hiệu quả, đặc biệt tỉnh cũng đang hoàn thành dự thảo Nghị quyết về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2022 - 2025. Trong đó chú trọng giải pháp đổi mới tư duy giảm nghèo bằng cách khơi dậy ý thức chủ động vượt khó vươn lên thoát nghèo của người dân.
Duy trì và nhân rộng các mô hình hiệu quả
Thực tế chứng minh, trong quá trình thực hiện công tác giảm nghèo thời gian qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận và đoàn thể đã triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách, chương trình, kế hoạch, giải pháp hỗ trợ giảm nghèo phù hợp với tình hình thực tiễn. Từ đó, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm liên tục qua các năm, từ 15,5% cuối năm 2015 xuống còn 0,3% vào cuối năm 2021. Chính vì vậy, trong quá trình xây dựng kế hoạch, đề án giảm nghèo theo tiêu chí mới, các địa phương cũng đặc biệt chú trọng duy trì các mô hình hiệu quả trước đây.
Cụ thể, sau khi rà soát hộ nghèo theo phương pháp đa chiều, Ban Chỉ đạo giảm nghèo các địa phương đi sâu vào phân loại các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đói nghèo của từng nhóm hộ nghèo hiện nay gồm: thiếu kinh nghiệm làm ăn, thiếu lao động, đông người phụ thuộc, thiếu vốn, thiếu đất, phương tiện sản xuất, lười lao động, tai nạn rủi ro, có người ốm đau, tàn tật và thiếu việc làm. Trên cơ sở khảo sát nhu cầu hộ nghèo và các tiêu chí thiếu hụt, các địa phương sẽ lên danh sách các hộ theo thứ tự ưu tiên để đơn vị, ngành cấp tỉnh hỗ trợ, đồng thời phân công đơn vị, ngành địa phương thực hiện đỡ đầu hộ nghèo. Các đơn vị nhận hỗ trợ đi thực tế để tìm hiểu nhu cầu và khả năng thực tế của từng hộ, qua đó có hình thức giúp đỡ phù hợp như hỗ trợ bằng tiền hay tặng cây, con giống, thức ăn, thậm chí có thể giúp các hộ sửa chữa chuồng trại, trang bị máy bơm nước, máy nổ, xuồng máy…
Hội Nông dân tỉnh trao hỗ trợ con giống cho hộ nghèo tại xã Định Thành (huyện Đông Hải).
Việc thực hiện các tiêu chí giảm nghèo cũng được các địa phương gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu. Trong đó, hiện nay tiêu chí “vướng” khá cao ở cả 2 mục tiêu giảm nghèo và NTM chính là thiếu hụt bảo hiểm y tế (hộ nghèo hiện còn trên 77%, hộ cận nghèo trên 70%); tiêu chí chất lượng nhà ở (hộ nghèo trên 46,6%; hộ cận nghèo trên 34% chưa đạt yêu cầu); ngoài ra các tiêu chí về nhà tiêu hợp vệ sinh, việc làm cũng ở mức rất cao. Tuy nhiên, đây là những tiêu chí được đặt ra ở cả 2 mục tiêu quan trọng của các cấp ủy, chính quyền nên việc kết hợp thực hiện là rất đúng đắn.
Đổi mới tư duy giảm nghèo
Để triển khai các chính sách giảm nghèo đến với người dân không khó, nhưng cái khó đặt ra hiện nay chính là làm thế nào để giảm nghèo bền vững, chống tái nghèo triệt để. Đặc biệt, các cấp ủy, chính quyền hiện nay đang hướng đến mục tiêu đổi mới tư duy về chủ trương giảm nghèo: giảm cho không, tăng cho vay ưu đãi, hạn chế tối đa các chính sách hỗ trợ làm nảy sinh tư tưởng ỷ lại, trông chờ chính sách của người dân. Cụ thể, Nhà nước chỉ hỗ trợ về cơ chế, chính sách, nguồn lực và hướng dẫn, còn bản thân người nghèo, hộ nghèo thì phải cố gắng vươn lên. Mục đích chính của các chính sách giảm nghèo là khơi dậy được khát vọng và tạo ra động lực để cho những người nghèo mong muốn thoát nghèo. Đây được coi là những giải pháp cơ bản, nâng cao khả năng tự vận động, tự vươn lên của chính người nghèo.
Trong giải pháp thực hiện giảm nghèo giai đoạn 2022 - 2025, Tỉnh ủy đã chỉ đạo các địa phương: hàng năm, đưa chỉ tiêu giảm nghèo vào chương trình, kế hoạch công tác; phân công trách nhiệm cụ thể cho các đồng chí cấp ủy viên phụ trách địa bàn theo dõi, chỉ đạo công tác giảm nghèo, nhất là định hướng, giải pháp thực hiện giảm nghèo bền vững. Trong đó, đặc biệt tập trung nguồn lực đến 9 đơn vị xã hiện nay có tỷ lệ hộ nghèo trên 10%; phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo trong tỉnh đến năm 2025 giảm còn dưới 1%. Đây được xem là mục tiêu rất cao nên cần nhất là sự quyết tâm, đồng thuận của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân các địa phương, đặc biệt là thay đổi được khát vọng vươn lên thoát nghèo của người dân.
Hoàng Uyên
Xem thêm bình luận