Bệnh lây truyền từ mẹ sang con là những bệnh mà người mẹ mắc phải trong thời kỳ mang thai, khi sinh hoặc sau sinh có thể truyền sang con, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và sự phát triển của trẻ. Do đó, việc chủ động xét nghiệm sàng lọc để có những biện pháp can thiệp dự phòng sớm là yếu tố quan trọng để trẻ sinh ra được khoẻ mạnh.
Trong đó, HIV, viêm gan B, giang mai là những bệnh thường gặp và nguy hiểm. Trẻ sơ sinh nhiễm bệnh có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ, suy giảm miễn dịch, sinh non, nhẹ cân, thậm chí tử vong. Đặc biệt, bệnh HIV từ mẹ sang con, đây là một trong những con đường chính làm lây nhiễm HIV/AIDS. Tuy nhiên, nếu bà mẹ được chẩn đoán sớm và quản lý, điều trị đúng phác đồ thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con chỉ còn 2-6%, thậm chí là 0%.
Phụ nữ mang thai được tư vấn xét nghiệm các bệnh lây truyền từ mẹ sang con tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật.
Nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng và đẩy mạnh các hoạt động phòng các bệnh lây truyền từ mẹ sang con, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã đẩy mạnh công tác truyền thông trong cộng đồng, tư vấn hướng dẫn xét nghiệm cho tất cả phụ nữ đến khám thai và phụ nữ khám tiền hôn nhân
Bác sĩ Dương Kim Ngân, Trưởng khoa Chăm sóc sức khoẻ sinh sản, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: “Để phòng lây nhiễm HIV, viêm gan B, bệnh giang mai từ mẹ sang con, chúng tôi đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ mang thai trong cộng đồng. Bên cạnh đó, phụ nữ đến trung tâm khám đều được chúng tôi tư vấn làm xét nghiệm để xác định có mắc các bệnh lây truyền từ mẹ sang con hay không. Từ đó, có hướng can thiệp, điều trị kịp thời để hạn chế tối đa trẻ sinh ra bị nhiễm bệnh. Đối với phụ nữ mang thai nhiễm HIV, chúng tôi đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn để tránh lây truyền HIV qua sữa mẹ”.
Theo ngành y tế, năm 2024 có trên 13.700 phụ nữ mang thai được quản lý tại các cơ sở y tế và được tư vấn xét nghiệm các bệnh lây truyền từ mẹ sang con. Trong 6 tháng đầu năm 2025, có gần 6.000 phụ nữ mang thai được quản lý và thực hiện xét nghiệm.
Theo Bác sĩ Dương Kim Ngân, bệnh HIV lây truyền từ mẹ sang con xảy ra ở 3 giai đoạn: Trong lúc bà mẹ mang thai lây qua nhau thai; trong lúc sinh lây qua máu, dịch cơ thể và giai đoạn cho con bú HIV sẽ lây qua đường sữa mẹ. Nếu phụ nữ nhiễm HIV không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời thì nguy cơ lây nhiễm HIV sang con rất cao.
Các biện pháp can thiệp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được truyền thông tại cộng đồng.
Chị Lê Kiều Mi, Phường Lý Văn Lâm, chia sẻ: “Trước khi mang thai, vợ chồng tôi có đến Khoa Chăm sóc sức khoẻ sinh sản để khám. Tôi được các bác sĩ tư vấn xét nghiệm các bệnh lây truyền từ mẹ sang con. Khi biết mình không mang bệnh nên rất yên tâm. Trong thời gian mang thai tôi cũng được tư vấn khám thai, quản lý và chăm sóc định kỳ”.
Bác sĩ Dương Kim Ngân cho biết thêm: “Không chỉ có HIV mà bệnh viêm gan B, giang mai cũng lây truyền từ lúc mang thai, lúc sinh và lúc cho con bú. Do đó, hiểu đúng và dự phòng sớm là yếu tố rất quan trọng. Để trẻ sinh ra được khoẻ mạnh, tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ mang thai nên làm xét nghiệm để biết mình có mắc bệnh hay không để có biện pháp can thiệp sớm nhằm ngăn chặn kịp thời. Những năm gần đây, ý thức của người dân đã dần nâng lên, tất cả phụ nữ đến khám, quản lý thai đều thực hiện xét nghiệm các bệnh lây truyền từ mẹ sang con. Qua kết quả xét nghiệm, trong năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025 không phát hiện phụ nữ mang thai nhiễm HIV”.
Hãy chủ động thăm khám, thực hiện xét nghiệm sàng lọc và có những biện pháp dự phòng sớm để phòng các bệnh lây truyền từ mẹ sang con. Đây là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khoẻ cho người mẹ, đặc biệt là bảo vệ sức khoẻ cho cả thế hệ tương lai.
Minh Khang
Xem thêm bình luận