Khiếm khuyết một phần cơ thể nên trẻ khuyết tật gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt, học tập. Để giúp các em vươn lên trong cuộc sống, trong học tập, nhất là tạo cho các em những kỹ năng để hoà nhập cộng đồng, tập thể cán bộ, giáo viên Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật Cà Mau đã không ngừng nỗ lực.
Khiếm khuyết một phần cơ thể nên trẻ khuyết tật gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt, học tập. Để giúp các em vươn lên trong cuộc sống, trong học tập, nhất là tạo cho các em những kỹ năng để hoà nhập cộng đồng, tập thể cán bộ, giáo viên Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật Cà Mau đã không ngừng nỗ lực.
Năm nay 23 tuổi và đang học lớp 6, Nguyễn Thế Nhân có 10 năm gắn bó với Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật Cà Mau. Vào đây, Nhân không chỉ được các thầy cô chăm lo từng bữa ăn, giấc ngủ mà Nhân còn được học chữ, học nghề để sau khi hoàn thành khoá học có thể tự nuôi sống bản thân. Cùng với Nhân, 76 em khiếm thính khác cũng đang được nuôi dưỡng, giáo dục và dạy nghề tại đây. Tuỳ vào khả năng của từng em, nhà trường sẽ dạy văn hoá, dạy may, làm hoa vải, hay dạy vẽ… với mong muốn giúp các em khuyết tật có thể hoà nhập cộng đồng sau khi hoàn thành khoá học.
Các em khiếm thính đang được dạy nghề làm hoa vải tại Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật. |
Hiệu trưởng Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật Cà Mau Nguyễn Nga chia sẻ: Trong quá trình giáo dục trẻ khuyết tật, khó khăn lớn nhất là phải hiểu được tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của học sinh. Phải biết các em thích gì, hiểu gì cũng như khả năng tiếp thu được gì… để nhà trường đưa ra những biện pháp giáo dục hiệu quả. Các em học sinh của trường phần lớn là khiếm thính, mỗi em có một hoàn cảnh, cá tính, sở thích khác nhau nên việc dạy dỗ chăm sóc không hề đơn giản. Chỉ thật sự có trách nhiệm, lòng tâm huyết mới có thể gần gũi giúp các em hứng thú học tập, rèn luyện để có thể hoà nhập cộng đồng.
Hiện tại trường đang nuôi dạy 77 em bị khiếm thính, trong đó có 14 em đang học nghề. Và đặc biệt, qua học tập và rèn luyện, có 20 em có thể nghe, nói được những từ cơ bản. Nguyễn Kim Cương (19 tuổi, học lớp 5) mạnh dạn trao đổi với chúng tôi. Ðược thầy cô động viên nói chuyện mà không sử dụng tay để ra dấu, Cương đã hỏi tôi về tên, tuổi, gia đình. Em còn giới thiệu về bản thân mình, điều mà trước khi vào trường em không thể làm được. Cương khoe, không chỉ biết chữ mà em còn được học nghề làm hoa, may công nghiệp, nấu ăn và em thích nhất là được luyện tập và tham gia biểu diễn văn nghệ cùng với các bạn trong trường.
Lắng nghe, chia sẻ
Quản lý 36 học sinh nữ từ 6 đến 20 tuổi, gắn bó từ khi các em mới vào trường, cô Lê Thị Mộng Tuyền nói: “Ðể các em có thể làm quen với nề nếp, nội quy của trường học, chúng tôi luôn chú trọng công tác giáo dục cá nhân, hướng dẫn học sinh tự phục vụ bản thân. Trước hết giáo dục trẻ phải có kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp. Ðặc biệt, để tạo cho trẻ sự tự tin, mạnh dạn hoà nhập và tham gia hoạt động với các bạn, giáo viên phải linh hoạt, nhạy bén, sáng tạo, chu đáo và tỉ mỉ để phát hiện những khả năng tiềm ẩn và đáp ứng kịp thời những nhu cầu đòi hỏi của trẻ”.
Thầy Lê Minh Ðức, giáo viên Tin học, cho biết, buổi đầu tiếp xúc với các em gặp rất nhiều khó khăn. Ðể hiểu các em, bản thân giáo viên phải học ngôn ngữ ký hiệu của trẻ khiếm thính. Vừa là thầy vừa là bạn nên chuyện bất đồng ngôn ngữ rồi cũng được giải quyết. “Tuy tiếp thu chậm nhưng bộ môn Tin học làm các em rất thích thú, và trở thành nguồn động viên để chúng tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ”, thầy Ðức tâm sự.
Môi trường giáo dục có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện cho trẻ, nhất là trẻ khuyết tật. Khi môi trường giáo dục tốt sẽ giúp phát triển nhân cách cho trẻ, đồng thời giúp khơi dậy tiềm năng trong trẻ. Ở trường thầy, cô giáo trở thành người cha, người mẹ dành trọn yêu thương, tấm lòng bao dung, động viên học sinh vượt lên số phận. Bản thân giáo viên phải nỗ lực khơi dậy và khuyến khích năng khiếu của các em khuyết tật. “Mặc dù bị khiếm khuyết nhưng các em rất thông minh, các em chỉ cần nhìn thấy giáo viên thực hiện 2-3 lần là các em có thể làm được hoa vải rất đẹp”, cô Trần Ngọc Mỹ, giáo viên dạy nghề, khẳng định.
“Năm học này trường sẽ nhận thêm 12 em khuyết tật nhưng hiện tại cơ sở vật chất còn thiếu. Bên cạnh đó, trẻ bị bệnh tự kỷ hiện nay còn rất nhiều nhưng cơ sở vật chất thiếu, nguồn nhân lực chưa được đào tạo để giúp các em hoà nhập cộng đồng”, cô Nguyễn Nga, Hiệu trưởng Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật Cà Mau, trăn trở.
Bên cạnh việc giáo dục hoà nhập cộng đồng cho trẻ khuyết tật cần nâng cao nhận thức xã hội về trẻ khuyết tật. Bởi trẻ khuyết tật dễ tổn thương khi bắt gặp ánh mắt, cử chỉ hay thái độ thiếu tế nhị của mọi người xung quanh. Ðây cũng là nguồn động viên giúp đỡ để trẻ khuyết tật nỗ lực phấn đấu vươn lên trong học tập và cuộc sống, trở thành người có ích cho xã hội./.
Bài và ảnh: Phương Lài