Thứ tư, 5-11-25 04:42:18
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Góp tấm lòng để bảo tồn và phát huy nghệ thuật ĐCTT

Báo Cà Mau

Việc ra mắt “Quỹ bảo tồn và phát huy nghệ thuật đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam bộ tỉnh Bạc Liêu” (gọi tắt là Quỹ) đúng dịp Festival ĐCTT quốc gia lần I - Bạc Liêu 2014 cho thấy một quyết tâm cao, một hành động cụ thể của Bạc Liêu trong việc gìn giữ và bảo vệ di sản văn hóa ĐCTT.

Sự cần thiết…

Việc ra mắt Quỹ thật sự là một yêu cầu cấp thiết, một hành động có ý nghĩa đặc biệt không chỉ đối với giới nghệ nhân, nghệ sĩ, mà đối với cả tiền đồ phía trước của phong trào ĐCTT tỉnh nhà.

Quỹ hỗ trợ bảo tồn và phát huy nghệ thuật ĐCTT Nam bộ tỉnh Bạc Liêu có ý nghĩa đặc biệt trong việc khuyến khích phong trào ĐCTT ở địa phương. (Trong ảnh: CLB ĐCTT tỉnh tham gia thực hiện chương trình “Cải lương - tài tử” trên sóng PTTH Bạc Liêu). Ảnh: C.T

Dõi theo dòng chảy của lịch sử ĐCTT, ông Trần Phước Thuận, một người chuyên nghiên cứu về loại hình nghệ thuật này đã nhìn nhận: Các nghệ nhân, nghệ sĩ tùy theo hoàn cảnh và khả năng của mình đã có sự đóng góp nhất định về nghệ thuật. Thường thì họ cũng được đền bù tương xứng với công lao đã đóng góp, nhưng cuộc sống của con người luôn bị ảnh hưởng và chi phối bởi xã hội, hoàn cảnh gia đình, công việc làm ăn, tình trạng sức khỏe… Vì vậy, có người được an nhàn trong cuộc sống, cũng có người lâm vào hoàn cảnh thiếu thốn nhiều mặt, cuộc sống cơ hàn… Điển hình như nhạc sĩ Hai Thơm, từng được mang danh hiệu “Vua vĩ cầm trong làng cổ nhạc”, nhưng cuộc sống về chiều của ông thật thê lương. Ông bị tai nạn giao thông, hai chân không đi được, cuộc sống thiếu thốn mọi bề… thỉnh thoảng được anh em nghệ sĩ tương trợ chút ít, nhưng chẳng đủ vào đâu. Cuộc sống khốn khó cho tới ngày ông qua đời…

Bạc Liêu còn có những công trình, tác phẩm nghệ thuật… mang ý nghĩa bảo tồn và phát huy nghệ thuật truyền thống lại bị thực hiện một cách dở dang, hoặc không thực hiện được vì thiếu kinh phí. Theo ông Trần Phước Thuận: Điển hình như trường hợp của Soạn giả Trịnh Thiên Tư, viết quyển sách “Ca nhạc cổ điển” từ những năm 1920, mãi đến năm 1962 mới được in. Sau năm 1975, ông về Cầu Số 2 (nay thuộc huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu) viết quyển “Cổ nhạc Việt Nam” trên ngàn trang đánh máy, nhưng không có điều kiện in ấn, nên không thể bảo quản được. Bao công phu đã trôi theo dòng nước.

Và hành động thiết thực bảo tồn di sản

Thế cuộc hôm nay, không còn những ông thầy đờn sống trong cơ hàn hy sinh thầm lặng như thế nữa, tuy nhiên câu “cơm áo không đùa với khách thơ” luôn là thực tế! Chưa có thống kê cụ thể, song nhìn vào thực tế sẽ thấy rằng, đội ngũ nghệ nhân ĐCTT, đảm nhiệm vai trò “sứ giả” gìn giữ và lưu truyền ĐCTT đa số là những người nông dân, cuộc sống nhàn hạ đến mức khó khăn. Họ tham gia các hoạt động giao lưu ĐCTT bằng “lửa” đam mê là chính, nhưng nhiều khi “lửa” cũng không đủ cháy khi cuộc sống quá khó khăn. Có nhiều nghệ nhân sẵn sàng mở lớp dạy đờn, dạy ca tại nhà, nhưng chưa thấy ai sống bằng đồng lương của những lớp học ấy. Đã có những giáo án, giáo trình về âm nhạc ĐCTT do nghệ nhân ĐCTT soạn thảo, nhưng con đường để giáo án, giáo trình ấy đến tay người học còn xa do thiếu thốn về kinh phí; những liên hoan ĐCTT là sân chơi để tìm kiếm tài năng, dượt luyện ngón nghề, nhưng có kinh phí (chủ yếu là từ nguồn vận động xã hội) thì tổ chức, không thì đành gác lại…

Quỹ ra mắt lúc này chính là “nhịp cầu nối” giữa các mạnh thường quân với những người đang cần sự giúp đỡ. Hỗ trợ trực tiếp cho những nghệ nhân có đời sống khó khăn để họ bám trụ với nghiệp, ưu đãi cho những thầy đờn chuyên dạy ĐCTT, hoặc dành để mở các lớp về ĐCTT…, phải tùy vào điều kiện cụ thể để phát huy hiệu quả nguồn quỹ này. Cốt là để cho giới mộ điệu góp một ít tấm lòng trên hành trình gìn giữ một di sản văn hóa, và ý nghĩa sâu sắc nhất là hỗ trợ để gọi là ghi nhận, khuyến khích những cống hiến thầm lặng của giới nghệ nhân, nghệ sĩ đã làm cho ĐCTT mãi trường tồn và nâng tầm giá trị bằng hành động thiết thực nhất.

TỪ cẩm

Nét đặc sắc của tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu ở Cà Mau

Trong dòng chảy văn hoá tại vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc, tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu (còn gọi là Bà Thiên Hậu) của cộng đồng người Hoa đã trở thành một nét sinh hoạt tâm linh đặc sắc, góp phần quan trọng trong việc định hình bản sắc văn hóa Cà Mau. Tín ngưỡng này, với tâm điểm là Lễ hội Vía Bà Thiên Hậu, không chỉ là nơi gửi gắm ước vọng an lành mà còn là minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa các dân tộc Kinh – Khmer – Hoa tại địa phương.

“Mong đợi… ngày sếu trở về”

Vừa qua, tại Ðường Sách TP Hồ Chí Minh (đường Nguyễn Văn Bình, phường Sài Gòn), diễn ra Lễ khai mạc triển lãm và giới thiệu sách ảnh “Sếu đầu đỏ”, với chủ đề “Mong đợi... ngày sếu trở về”, của tác giả - Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Trường Sinh.

Bất khuất Nọc Nạng

Có dịp về Cà Mau, du khách hãy ghé qua Di tích Quốc gia Nọc Nạng tại phường Giá Rai, sẽ được nghe kể về trận chiến đẫm máu của gia đình Mười Chức để bảo vệ hạt lúa, thửa ruộng quê hương năm 1928. Ðã gần thế kỷ trôi qua, tinh thần bất khuất trước kẻ thù của những nông dân chất phác nhưng mang khí phách anh hùng mãi là niềm tự hào của xứ sở.

Tiềm năng du lịch văn hoá từ ngôi chùa cổ

Toạ lạc tại ấp Đường Đào, xã Hồ Thị Kỷ, chùa Rạch Giồng (chùa Serymengcol) là một trong những ngôi chùa Khmer Nam tông có lịch sử lâu đời ở tỉnh Cà Mau. Trải qua hơn 230 năm hình thành và phát triển, ngôi chùa không chỉ là trung tâm tín ngưỡng của đồng bào Khmer, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị đặc sắc về văn hoá, kiến trúc và nghệ thuật dân gian Nam Bộ.

Về miền biên viễn

Anh Nguyễn Văn Huy vốn mê nhiếp ảnh từ nhỏ, thầm ấp ủ ước mơ sắm được chiếc máy ảnh cho riêng mình. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, anh chưa thể thực hiện đam mê này. Mãi đến năm 2020, ở tuổi gần 50, anh mới bắt đầu chạm vào nhiếp ảnh.

Vùng đất của những lễ hội và di sản văn hoá

Cùng đoàn kết, cộng cư lâu đời trên mảnh đất Cà Mau, 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa anh em đã kiến tạo cho quê hương cực Nam Tổ quốc nền văn hoá đậm đà bản sắc, đa dạng và độc đáo, vun đắp nền tảng tinh thần xã hội vững chắc, khơi dậy sức mạnh nội sinh để Cà Mau vững bước trên hành trình mới - hành trình cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

“Cà Mau - Dấu ấn thời đại” - Rực rỡ chương trình nghệ thuật chào mừng thành công Đại hội  

Tối 18/10, tại Quảng trường Hùng Vương (phường Bạc Liêu), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 (Đại hội), với chủ đề “Cà Mau dấu ấn thời đại”.

Khánh thành Di tích Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là

Sáng 15/10, Di tích Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là chính thức được khánh thành. Đây là một trong 11 công trình, dự án chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ I.

Truyền dạy nghệ thuật Khmer và Hoa cho hơn 100 học viên

Sáng 15/10, hơn 100 học viên là nghệ nhân, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số cùng người Khmer và người Hoa sinh sống tại các xã, phường có điểm du lịch trên địa bàn tỉnh tham dự lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng truyền dạy nghệ thuật cổ truyền do Sở VHTT&DL tỉnh phối hợp với Trường Đại học Bạc Liêu tổ chức.

Trang nghiêm Đại lễ Dâng y Kathina năm 2025

Sáng 12/10, tại Chùa Rạch Giồng (ấp Đường Đào, xã Hồ Thị Kỷ) long trọng diễn ra Đại lễ Dâng y Kathina năm 2025. Đây là một trong những nghi lễ quan trọng của Phật giáo Nam tông Khmer, mang đậm giá trị văn hóa tâm linh, thể hiện lòng tôn kính và tri ân sâu sắc của phật tử đối với chư tăng sau ba tháng an cư kiết hạ.