Với sự “lấn sân”, hỗ trợ đắc lực của các phương tiện thông tin đại chúng công nghệ cao, cùng nhiều nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan mà thời gian gần đây văn hóa đọc có phần bị xao nhãng. Việc chuyên nghiệp hóa trong công tác quản lý, điều hành, nâng cao chất lượng, kỹ năng phục vụ bạn đọc trở nên bức thiết trong giai đoạn hiện nay.
![]() |
| Đại diện Thư viện tỉnh cấp chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ thư viện năm 2014 cho các học viên. Ảnh: Đ.K.C |
Dựa theo số liệu thống kê của hệ thống thư viện công cộng, các điểm bưu điện văn hóa xã, thư viện các trường THPT trong toàn tỉnh thì mỗi năm có hàng chục ngàn lượt bạn đọc đến tìm tài liệu phục vụ tham khảo, nghiên cứu hoặc giải trí… Qua đó, hệ thống thư viện đã hoàn thành tốt vai trò là cầu nối, vực dậy văn hóa đọc trong các tầng lớp nhân dân từ thành thị đến nông thôn. Tuy nhiên, thực tế lại không phải vậy! Chúng tôi đã làm cuộc khảo sát nhỏ tại một số điểm thư viện công cộng, số lượng bạn đọc đến nghiên cứu, tìm tài liệu tham khảo rất thưa thớt, có hôm chẳng có ai lai vãng. Một số điểm thư viện xã chỉ hoạt động cầm chừng, đang trên bờ vực phải “khai tử” vì bạn đọc quay lưng; có nơi còn dùng phòng đọc để bày chậu kiểng, phơi thuốc nam…
Có rất nhiều nguyên nhân để lý giải cho thực trạng đáng buồn này. Trước hết là do sự phát triển vượt bậc của thời đại công nghệ số, chỉ cần một máy vi tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng… được kết nối mạng Internet thì những chuyện trên trời dưới đất đều nằm trong tầm tay. Nhiều bạn đọc thì than phiền về sự nhiêu khê, thiếu chuyên nghiệp trong công tác quản lý, kỹ năng phục vụ của đội ngũ làm công tác thư viện. Sự thiếu thiện chí, phục vụ bạn đọc tùy theo tâm trạng “mưa nắng” thất thường của một số cán bộ… cũng khiến bạn đọc ngao ngán mỗi khi muốn tìm đến thư viện.
Nhiều bạn đọc cho rằng việc trưng bày, bố trí tài liệu của một số thư viện còn chưa khoa học, chuyên nghiệp gây khó khăn cho bạn đọc trong việc tìm kiếm tài liệu. Nhiều nơi, các đầu sách quá cũ kỹ, lạc hậu, thậm chí có tài liệu đã tái bản, hiệu đính nhiều lần nhưng vẫn chưa được cập nhật mới; các tài liệu phục vụ nghiên cứu, giải trí chưa đa dạng, phong phú; các điểm thư viện xã ở vùng sâu lại khá xa nơi cư trú của bạn đọc gây khó khăn trong việc đi lại và chỉ phục vụ đọc tại chỗ…
…Đến giải pháp
Để khắc phục tình trạng này và kéo văn hóa đọc trở về đúng quỹ đạo cũ, giải pháp mang tính tối ưu nhất không gì khác là chuyên nghiệp hóa trong công tác quản lý, điều hành, nâng cao tay nghề, kỹ năng phục vụ, thống nhất chuẩn nghiệp vụ trong hệ thống thư viện công cộng, điểm bưu điện văn hóa xã, thư viện các trường THPT… Đồng thời, tiến tới việc xây dựng hình mẫu về người cán bộ thư viện chuyên nghiệp, nhiệt tâm, mềm mỏng và hết lòng với bạn đọc. Nhiều năm trở lại đây, Thư viện tỉnh đã mở nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ làm công tác thư viện tỉnh nhà nhằm xóa dần ranh giới giữa bạn đọc và cán bộ quản thư; tạo ra không gian đầy văn hóa, chuyên nghiệp để kéo mọi tầng lớp nhân dân về với văn hóa đọc “nguyên thủy”.
Và mới đây, gần 200 cán bộ, nhân viên thư viện trong tỉnh đã tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ thư viện năm 2014 với nhiều nội dung bổ ích như: Khái quát khung phân loại DDC14 (rút gọn); Áp dụng khổ mẫu MACR21 cho biên mục máy; giới thiệu sơ lược chuẩn mô tả ISBD, AACR2; cách phân loại một số loại sách; những yêu cầu đối với cán bộ thư viện trong công tác phục vụ; công tác thông tin tuyên truyền; kiểm kê, báo cáo… Ngoài ra, các học viên còn được giới thiệu một số phụ lục về: Biểu mẫu công tác phục vụ bạn đọc; tóm lược bảng phân loại DDC14 (cơ bản 100 lớp)... Đây sẽ là những kiến thức, kỹ năng nền tảng để đội ngũ quản thư ngày càng chuyên nghiệp hóa, nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc trong tình hình mới.
Ông Mã Thế Trung, Giám đốc Thư viện tỉnh cho biết: “Thành công từ lớp tập huấn lần này sẽ là tiền đề, động lực để chúng tôi tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng nghiệp vụ hơn nữa trong thời gian tới. Đồng thời, sẽ tổ chức nhiều chuyến giới thiệu sách về địa bàn vùng sâu; tăng cường luân chuyển các đầu sách mới, đa dạng hóa các thể loại sách phục vụ nghiên cứu, giải trí để thu hút bạn đọc mọi lứa tuổi… Qua đó, chúng tôi hy vọng sẽ cùng bạn đọc chung tay vực dậy văn hóa đọc trong công chúng”.
KIM TRÚC

Truyền hình








Xem thêm bình luận