Hiện nay, tình hình dịch bệnh sởi đang diễn biến phức tạp, một số địa phương ghi nhận số ca mắc cao. Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận rải rác 38.807 trường hợp nghi sởi tại 63 tỉnh, thành phố. Trong đó, có 3.447 trường hợp dương tính với sởi tại 61 tỉnh, thành phố; 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi. Theo đó, tỉnh Cà Mau đã chủ động tăng cường các biện pháp phòng ngừa dịch sởi.
Bác sĩ Trần Hiến Khoá, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC), cho biết: “Bệnh sởi lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, 90% người chưa có miễn dịch sẽ có nguy cơ mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân sởi, trung bình 1 người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95%. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, thậm chí có thể viêm não dễ dẫn đến tử vong; bệnh đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng”.
Theo Bác sĩ Khoá, bệnh sởi đã từng xảy ra những đợt dịch lớn, theo chu kỳ khoảng 5 năm, do sự tích luỹ các đối tượng chưa có miễn dịch đối với bệnh sởi trong cộng đồng. Bệnh sởi rất dễ lây lan và thường gây thành dịch. Trước đây hầu hết trẻ em đều mắc sởi. Việc triển khai rộng rãi tiêm vắc xin sởi trong nhiều năm đã khống chế thành công bệnh sởi.
Tại tỉnh Cà Mau, theo ghi nhận của Trung tâm CDC tỉnh, từ đầu năm đến ngày 23/3/2025, toàn tỉnh có 2.169 ca nghi mắc sởi, trong đó, có 27 ca xét nghiệm dương tính. Số ca tăng cao vào những tuần đầu năm, nhưng hiện nay đang có dấu hiệu chững lại, dần được kiểm soát. Cụ thể, ca nghi sởi toàn tỉnh tuần 6 mắc 231 ca, tuần 7 mắc 197 ca, tuần 8 mắc 122 ca, tuần 9 mắc 70 ca, tuần 10 mắc 100 ca, tuần 11 mắc 82 ca.
Các trường học chủ động phối hợp với trung tâm y tế tiêm chủng vắc xin phòng sởi cho trẻ trên địa bàn.
Ðể kiểm soát dịch sởi, ngành y tế tỉnh đã chủ động nhiều biện pháp, như chỉ đạo các cơ sở điều trị và dự phòng chủ động đảm bảo nguồn nhân lực, thuốc, vật tư, hoá chất đảm bảo công tác phòng chống bệnh sởi. Phối hợp ngành giáo dục xử lý các bệnh tại cộng đồng và trường học phòng chống lây nhiễm. Tăng cường công tác truyền thông bằng nhiều hình thức để người dân phối hợp phòng chống bệnh sởi. Thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát tại các cơ sở điều trị phân luồng, phòng cách ly điều trị bệnh sởi; tập huấn cho nhân viên điều trị và nhân viên dự phòng. Ðặc biệt, chủ động tiêm phòng cho trẻ em từ 6 đến dưới 9 tháng tuổi và trẻ 1-10 tuổi, nhân viên y tế nguy cơ cao, đảm bảo tiêm phòng sớm nhất.
Theo thống kê của CDC tỉnh, từ tháng 11/2024 đến nay, toàn tỉnh đã tiêm chủng vắc xin 45.400 liều. Trong đó, vắc xin sởi 3.720 liều, vắc xin sởi - Rubella 41.680 liều. Tính đến ngày 23/3/2025, số lượng vắc xin đã được tiêm gần hết so với số vắc xin đã nhận. Tổng số người được tiêm là 33.833 mũi, đạt 89,5%, vắc xin hiện còn trong toàn tỉnh là 4.430 liều. Trong đó, còn 530 liều (trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng), vắc xin sởi - Rubella hiện còn 3.900 liều (trẻ từ 1-10 tuổi). Số lượng vắc xin này tiếp tục được tiêm trong những ngày tới.
Tuy nhiên, công tác tổ chức tiêm chủng trên địa bàn cũng ghi nhận một số khó khăn nhất định. Bác sĩ Trần Hiến Khoá cho biết: “Tiêm chủng vắc xin sởi đợt này có nhiều nhóm tuổi và tiêm có chọn lọc, cụ thể là những trẻ đã tiêm đủ 2 liều vắc xin không tiêm, trẻ chưa tiêm và tiêm 1 liều thì tiêm 1 liều vắc xin. Vừa tiêm vừa rà soát tiền sử tiêm chủng nên khi thực hiện gặp nhiều khó khăn”.
Ngoài ra, sự phối hợp, tự giác của một số bộ phận người dân chưa cao. Khi thực hiện tại cộng đồng, nhân viên tiêm chủng phải gọi điện thoại, nhắn tin vận động người dân đi tiêm chủng. Tại trường học, một số phụ huynh không đồng thuận cho con em tiêm chủng.
Khó khăn nữa là, một số người dân vẫn còn e ngại việc tiêm chủng khi lo ngại về hiệu quả và tác dụng phụ của vắc xin nên chưa thực sự hưởng ứng tham gia chiến dịch; địa bàn rộng, dân cư biến động, nhân viên y tế kiêm nhiệm...
Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các đơn vị, địa phương đánh giá tình hình diễn biến bệnh sởi trên địa bàn. Qua đó, theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch bệnh, phát hiện sớm, cách ly điều trị, phòng, chống lây nhiễm và triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống bệnh sởi, không để bùng phát dịch sởi trên địa bàn tỉnh. Tổ chức các hình thức tiêm chủng phù hợp với điều kiện thực tế và đảm bảo đủ nhân lực, kinh phí, vật tư, thiết bị, vắc xin để đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng, hoàn thành trong tháng 3/2025.
Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Sởi theo hướng dẫn của ngành y tế.
Ðồng thời, tăng cường truyền thông, tuyên truyền, vận động người dân để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh sởi và đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn của ngành y tế. Thông tin thường xuyên, đầy đủ, chính xác về tình hình dịch bệnh, ngăn chặn, xử lý thông tin không đúng về dịch sởi. Các cơ sở trường học thực hiện việc theo dõi sức khoẻ của trẻ em, học sinh và thông báo ngay cho các cơ sở y tế khi phát hiện trường hợp nghi ngờ mắc bệnh sởi để được cách ly, xử lý kịp thời.
Với tinh thần là “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các huyện, thành phố phối hợp với ngành y tế tăng cường rà soát, quản lý đối tượng tiêm chủng, đảm bảo bám sát với tình hình thực tế tại địa bàn. Không bỏ sót đối tượng, nhất là tại các khu vực có nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Ðể ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát, điều quan trọng cần bao phủ vắc xin ≥95% với 2 liều vắc xin phòng sởi trong cộng đồng./.
Hồng Nhung