Theo ngành y tế, bệnh dại do vi-rút tấn công hệ thần kinh trung ương, tiến triển nhanh, gần như 100% tử vong khi phát bệnh. Biện pháp duy nhất để cứu sống là tiêm vắc-xin và huyết thanh kháng dại càng sớm càng tốt. Nếu chỉ vì tin tưởng vào cách xử lý dân gian mà trì hoãn việc tiêm ngừa, người bệnh có thể bỏ lỡ “thời gian vàng” phòng ngừa.
- Không chủ quan, lơ là với bệnh dại
- Cảnh báo nguy cơ bệnh dại từ sự chủ quan
- Ghi nhận 2 trường hợp tử vong, cảnh báo nguy cơ bệnh dại
Trong thực tế, không ít người dân khi bị chó, mèo cắn vẫn có thói quen tự xử lý vết thương tại nhà thay vì đến cơ sở y tế, bởi họ nghĩ rằng chỉ cần nặn máu, rửa vết thương bằng nước muối, bôi thuốc đỏ hay đắp lá cây là ngăn ngừa được bệnh dại. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, hành động này tiềm ẩn vô số rủi ro và có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong nếu nạn nhân nhiễm bệnh dại.
Bác sĩ CKII Trần Hiến Khóa, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: "Hầu hết các trường hợp tử vong vì bệnh dại là do người bệnh không đi tiêm phòng hoặc không tuân thủ thời gian tiêm phòng sau khi bị động vật cắn, cào. Nhiều người nghĩ rằng chó, mèo đã tiêm phòng rồi thì không sao, hoặc có thói quen theo dõi động vật cắn trước, nếu có vấn đề gì mới đi tiêm phòng. Đây là cách nghĩ không đúng, vì việc tiêm ngừa bệnh dại đặc biệt cần thiết, tiêm càng sớm càng tốt ngay sau khi bị động vật cắn, nhất là trường hợp bị cắn ở vùng nguy hiểm như đầu, mặt, cổ”.
Khi bị động vật cắn, cào cần tuân thủ tiêm phòng theo khuyến cáo của ngành y tế để phòng, chống bệnh dại.
Những tháng đầu năm, trên địa bàn tỉnh xảy ra 2 trường hợp tử vong do bệnh dại, đều liên quan đến việc tự xử lý vết thương sau khi bị chó cắn bằng hình thức “lấy nọc”, không tuân thủ khuyến cáo về việc tiêm vắc-xin và huyết thanh phòng bệnh dại.
Cụ thể, vào ngày 31/5, bà N.T.L (sinh năm 1962, ngụ xã Sông Đốc) bị con chó nhà nuôi cắn vào bàn tay phải, vết thương có chảy máu. Bà L xử lý vết thương bằng cách tự lấy nọc, không tiêm vắc-xin và huyết thanh kháng dại. Tối 17/8, bà L nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Cà Mau, được chẩn đoán dương tính với bệnh dại và tử vong sau đó.
Trước đó, trên địa bàn xã Hiệp Tùng ghi nhận 1 trường hợp tử vong do bệnh dại. Bệnh nhân là bà H.T.H, sinh năm 1952. Điều tra dịch tễ cho thấy, sáng 9/3, bà H bị chó nhà nuôi cắn vào cổ tay trái, có chảy máu. Người nhà cho biết bà H có tự đi lấy nọc sau khi bị chó cắn, nhưng không rõ địa điểm và thời gian đi. Cho nên, dù có thực hiện tiêm ngừa bệnh dại nhưng do thời gian không đảm bảo nên bà H đã tử vong.
Ngành y tế khuyến cáo cách xử lý bước đầu khi bị chó, mèo cắn: Nên rửa vết thương (bằng xà phòng, hoặc chỉ nước sạch) liên tục dưới vòi nước sạch khoảng 10-15 phút nhằm loại bỏ vi-rút ban đầu, sát trùng bằng cồn (nếu có), không băng kín vết thương, không xoa nắn làm dập vết thương, rồi đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý, tiêm phòng bệnh dại...
Tiêm phòng vắc-xin dại cho chó, mèo, đảm bảo tỷ lệ tiêm phòng đạt >70% là một trong nhiều giải pháp quan trọng phòng, chống bệnh dại trong cộng đồng.
"Vi-rút dại vẫn tồn tại trong cộng đồng. Chính vì thế, để phòng chống bệnh dại lây lan, ảnh hưởng đến tính mạng người dân, địa phương, người nhà cần vận động những người bị chó, mèo mắc bệnh hoặc nghi mắc bệnh cắn, cào, liếm, hoặc đã tiếp xúc với chó, mèo mắc bệnh phải xử lý vết thương theo hướng dẫn, đến ngay điểm tiêm phòng dại để được khám và điều trị dự phòng. Tuyệt đối không điều trị bằng thuốc nam", Bác sĩ Khóa nhấn mạnh.
Các điểm tiêm ngừa khi người dân đến tiêm phòng dại cần khai thác kỹ tình trạng chó, mèo cắn người. Nếu chó, mèo có dấu hiệu bệnh dại hoặc chó, mèo cắn nhiều người, cần thôngbáo cho Trung tâm y tế gần nhất để phối hợp phòng chống dịch kịp thời.
Bác sĩ Khoá nhấn mạnh thêm: “Ngành chức năng, chính quyền sở tại phải thực hiện vận động người dân tiêm phòng vắc-xin dại cho chó, mèo, đảm bảo tỷ lệ tiêm phòng đạt >70%. Song song đó, tuyên truyền về tính chất nguy hiểm của bệnh dại, các dấu hiệu nhận biết động vật mắc bệnh dại, cách xử lý vết thương khi bị động vật cào, cắn và các biện pháp phòng, chống bệnh dại. Những người có nguy cơ cao nên thực hiện tiêm phòng trước phơi nhiễm; những người bị phơi nhiễm thực hiện điều trị dự phòng bằng vắc-xin, huyết thanh kháng dại theo hướng dẫn của Bộ Y tế”.
Bệnh dại là một trong những căn bệnh nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, bệnh này hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu chúng ta xử trí đúng cách và tiêm phòng kịp thời./
Văn Đum