Thứ sáu, 7-11-25 07:06:47
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Lưu giữ, tiếp nối văn hóa Khmer từ “cái nôi” gia đình

Báo Cà Mau

Không chỉ là điểm tựa tinh thần vững chắc của mỗi người, nơi nuôi dưỡng hạnh phúc mà nhiều gia đình Khmer còn là “cái nôi” để lưu giữ và tiếp nối văn hóa truyền thống của dân tộc. Từ môi trường gia đình đã góp phần giúp những nét văn hóa lâu đời, độc đáo của đồng bào Khmer được bảo tồn, phát huy giá trị qua nhiều thế hệ.

Vợ chồng chị Na Uy - anh Danh Suộl (bìa trái) trong chuyến biểu diễn văn nghệ phục vụ đồng bào Khmer.

GÌN GIỮ CHO ĐỜI SAU

Dù cuộc sống hiện đại đã thay đổi phần nào một số phong tục, tập quán của đồng bào Khmer nhưng những nét đẹp của lễ hội văn hóa vẫn được gìn giữ dưới những mái nhà ở phum sóc. Đơn cử như gia đình bà Thạch Thị Niêm (ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu) là một trong những gia đình còn làm bánh truyền thống vào các dịp lễ, tết.

Đến nhà bà Niêm vào dịp giáp tết Chôl-chnăm-thmây năm 2024, gian bếp gia đình luôn đỏ lửa để làm các loại bánh như: bánh gừng, bánh ớt, bánh tét. Ở đó, bà Niêm dạy con gái và đứa cháu 10 tuổi cách nặn, chiên chiếc bánh gừng sao cho đẹp mắt, không bị dai. Bà làm nhiều loại bánh vì một phần để dành cho con cháu ở xa về thưởng thức, phần còn lại bán cho mọi người trong xóm. Năm nay đã 70 tuổi, từng nhiều lần có ý định nghỉ làm bánh vì sức khỏe yếu, nhưng vì muốn giữ cảnh gia đình quây quần, bảo tồn hương vị tết xưa nên bà vẫn duy trì. Bà Niêm chia sẻ: “Ngày tết hay các dịp lễ mà không làm bánh thì tôi thấy trong nhà như thiếu không khí vui tươi, đầm ấm. Vì vậy, dù lớn tuổi nhưng tôi vẫn cố gắng giữ nghề để truyền dạy, vun đắp niềm tự hào về văn hóa dân tộc cho con cháu”.

Có cùng đam mê và hoạt động chung đơn vị, nhiều ca sĩ, diễn viên tại Đoàn nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu đã nên vợ chồng, trong đó phải kể đến vợ chồng chị Sơn Thị Na Uy và anh Danh Suộl. Chị Na Uy sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật Khmer, với cha là nhạc công và mẹ là diễn viên dù kê. Hiện, chị Na Uy là diễn viên, biên đạo múa cho các các chương trình nghệ thuật Khmer, còn anh Suộl là ca sĩ. Với tình yêu mãnh liệt dành cho nghệ thuật, anh chị thường dạy cho con những điệu múa, ca khúc về phum sóc.

Bà Thạch Thị Niêm dạy con, cháu lành bánh gừng để giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Ảnh: H.T

TẠO SỨC LAN TỎA TRONG CỘNG ĐỒNG

Bảo tồn văn hóa dân tộc Khmer trong gia đình là một cách làm hay, hiệu quả trong tình hình hiện nay khi nhiều nét văn hóa truyền thống đang tiềm ẩn nguy cơ mai một. Đồng thời, làm tốt việc này còn góp phần thúc đẩy phong trào xây dựng gia đình hạnh phúc, khu dân cư văn hóa. Chính vì vậy, Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở xã có đông đồng bào Khmer sinh sống cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng của bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa từ gia đình; kịp thời tuyên dương những gia đình tiêu biểu trong duy trì, phát triển văn hóa Khmer để làm gương cho cộng đồng noi theo.

Bên cạnh đó là tổ chức các hội thi về văn nghệ, làm bánh dân gian, trình diễn trang phục truyền thống… dành cho gia đình nhằm tạo sân chơi để các thành viên thêm gắn kết, bày tỏ tình cảm yêu thương, biết quý trọng các giá trị văn hóa của dân tộc. Từ đó, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng để nhà nhà, người người chung tay giữ gìn văn hóa Khmer.

Chuyện về gia đình bà Niêm, vợ chồng chị Na Uy đã chứng minh gia đình chính là “cái nôi” ấm áp nhất để những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer được nuôi dưỡng, thăng hoa và trường tồn trước những thách thức của đời sống hiện đại. Ngược lại, chính những nét đẹp văn hóa của cha ông là “chất keo” để kết nối, xây đắp hạnh phúc cho nhiều gia đình ở phum sóc.

HỮU THỌ - THANH MAI

Giữ lửa tài tử Nam Bộ

Trải qua bao thăng trầm, nghệ thuật Đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam Bộ vẫn được gìn giữ và phát huy trên đất Cà Mau nhờ tình yêu, niềm say mê của nhiều thế hệ. Từ nông thôn đến thị thành, tiếng đờn, lời ca đã trở thành "món ăn tinh thần" thân thuộc trong đời sống người dân địa đầu cực Nam Tổ quốc.

Tuyển chọn từ 168 tác phẩm Logo, Biểu tượng và Slogan tiêu biểu Ngày hội Cua Cà Mau 2025

Ngày 31/10, tại Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Cà Mau, Hội đồng tuyển chọn đã công bố kết quả các tác phẩm được tuyển chọn trong Cuộc vận động sáng tác Biểu trưng con cua Cà Mau (Logo); Biểu tượng vui về con cua và Slogan tuyên truyền cho Ngày hội Cua Cà Mau năm 2025, với chủ đề “Cua Cà Mau: Hương rừng - Vị biển”.

Chùa Cao Dân – Di sản văn hoá và lịch sử

Chùa Cao Dân được xây dựng từ năm 1922 và được di dời đến địa điểm hiện tại vào năm 1958, tọa lạc bên bờ sông Bạch Ngưu, thuộc ấp 7, xã Tân Lộc, tỉnh Cà Mau. Nơi đây không chỉ là trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo của đồng bào dân tộc Khmer và cộng đồng các dân tộc ở địa phương mà còn là nơi ghi dấu một chặng đường lịch sử vẻ vang trong quá trình đấu tranh cách mạng trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

Câu lạc bộ Cao niên – Sống vui, sống khỏe, sống có ích

Trải qua 2 thập kỷ hình thành và phát triển, Câu lạc bộ (CLB) Cao niên thuộc Trung tâm Văn hoá tỉnh khẳng định sức sống bền bỉ của mái nhà chung - nơi những người đã đi qua tuổi trẻ vẫn cháy hết mình với đam mê nghệ thuật, lan toả niềm vui sống và tinh thần cống hiến.

Nét đặc sắc của tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu ở Cà Mau

Trong dòng chảy văn hoá tại vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc, tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu (còn gọi là Bà Thiên Hậu) của cộng đồng người Hoa đã trở thành một nét sinh hoạt tâm linh đặc sắc, góp phần quan trọng trong việc định hình bản sắc văn hóa Cà Mau. Tín ngưỡng này, với tâm điểm là Lễ hội Vía Bà Thiên Hậu, không chỉ là nơi gửi gắm ước vọng an lành mà còn là minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa các dân tộc Kinh – Khmer – Hoa tại địa phương.

“Mong đợi… ngày sếu trở về”

Vừa qua, tại Ðường Sách TP Hồ Chí Minh (đường Nguyễn Văn Bình, phường Sài Gòn), diễn ra Lễ khai mạc triển lãm và giới thiệu sách ảnh “Sếu đầu đỏ”, với chủ đề “Mong đợi... ngày sếu trở về”, của tác giả - Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Trường Sinh.

Bất khuất Nọc Nạng

Có dịp về Cà Mau, du khách hãy ghé qua Di tích Quốc gia Nọc Nạng tại phường Giá Rai, sẽ được nghe kể về trận chiến đẫm máu của gia đình Mười Chức để bảo vệ hạt lúa, thửa ruộng quê hương năm 1928. Ðã gần thế kỷ trôi qua, tinh thần bất khuất trước kẻ thù của những nông dân chất phác nhưng mang khí phách anh hùng mãi là niềm tự hào của xứ sở.

Tiềm năng du lịch văn hoá từ ngôi chùa cổ

Toạ lạc tại ấp Đường Đào, xã Hồ Thị Kỷ, chùa Rạch Giồng (chùa Serymengcol) là một trong những ngôi chùa Khmer Nam tông có lịch sử lâu đời ở tỉnh Cà Mau. Trải qua hơn 230 năm hình thành và phát triển, ngôi chùa không chỉ là trung tâm tín ngưỡng của đồng bào Khmer, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị đặc sắc về văn hoá, kiến trúc và nghệ thuật dân gian Nam Bộ.

Về miền biên viễn

Anh Nguyễn Văn Huy vốn mê nhiếp ảnh từ nhỏ, thầm ấp ủ ước mơ sắm được chiếc máy ảnh cho riêng mình. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, anh chưa thể thực hiện đam mê này. Mãi đến năm 2020, ở tuổi gần 50, anh mới bắt đầu chạm vào nhiếp ảnh.

Vùng đất của những lễ hội và di sản văn hoá

Cùng đoàn kết, cộng cư lâu đời trên mảnh đất Cà Mau, 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa anh em đã kiến tạo cho quê hương cực Nam Tổ quốc nền văn hoá đậm đà bản sắc, đa dạng và độc đáo, vun đắp nền tảng tinh thần xã hội vững chắc, khơi dậy sức mạnh nội sinh để Cà Mau vững bước trên hành trình mới - hành trình cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.