Thứ năm, 25-12-25 05:29:55
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Lưu giữ, tiếp nối văn hóa Khmer từ “cái nôi” gia đình

Báo Cà Mau

Không chỉ là điểm tựa tinh thần vững chắc của mỗi người, nơi nuôi dưỡng hạnh phúc mà nhiều gia đình Khmer còn là “cái nôi” để lưu giữ và tiếp nối văn hóa truyền thống của dân tộc. Từ môi trường gia đình đã góp phần giúp những nét văn hóa lâu đời, độc đáo của đồng bào Khmer được bảo tồn, phát huy giá trị qua nhiều thế hệ.

Vợ chồng chị Na Uy - anh Danh Suộl (bìa trái) trong chuyến biểu diễn văn nghệ phục vụ đồng bào Khmer.

GÌN GIỮ CHO ĐỜI SAU

Dù cuộc sống hiện đại đã thay đổi phần nào một số phong tục, tập quán của đồng bào Khmer nhưng những nét đẹp của lễ hội văn hóa vẫn được gìn giữ dưới những mái nhà ở phum sóc. Đơn cử như gia đình bà Thạch Thị Niêm (ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu) là một trong những gia đình còn làm bánh truyền thống vào các dịp lễ, tết.

Đến nhà bà Niêm vào dịp giáp tết Chôl-chnăm-thmây năm 2024, gian bếp gia đình luôn đỏ lửa để làm các loại bánh như: bánh gừng, bánh ớt, bánh tét. Ở đó, bà Niêm dạy con gái và đứa cháu 10 tuổi cách nặn, chiên chiếc bánh gừng sao cho đẹp mắt, không bị dai. Bà làm nhiều loại bánh vì một phần để dành cho con cháu ở xa về thưởng thức, phần còn lại bán cho mọi người trong xóm. Năm nay đã 70 tuổi, từng nhiều lần có ý định nghỉ làm bánh vì sức khỏe yếu, nhưng vì muốn giữ cảnh gia đình quây quần, bảo tồn hương vị tết xưa nên bà vẫn duy trì. Bà Niêm chia sẻ: “Ngày tết hay các dịp lễ mà không làm bánh thì tôi thấy trong nhà như thiếu không khí vui tươi, đầm ấm. Vì vậy, dù lớn tuổi nhưng tôi vẫn cố gắng giữ nghề để truyền dạy, vun đắp niềm tự hào về văn hóa dân tộc cho con cháu”.

Có cùng đam mê và hoạt động chung đơn vị, nhiều ca sĩ, diễn viên tại Đoàn nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu đã nên vợ chồng, trong đó phải kể đến vợ chồng chị Sơn Thị Na Uy và anh Danh Suộl. Chị Na Uy sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật Khmer, với cha là nhạc công và mẹ là diễn viên dù kê. Hiện, chị Na Uy là diễn viên, biên đạo múa cho các các chương trình nghệ thuật Khmer, còn anh Suộl là ca sĩ. Với tình yêu mãnh liệt dành cho nghệ thuật, anh chị thường dạy cho con những điệu múa, ca khúc về phum sóc.

Bà Thạch Thị Niêm dạy con, cháu lành bánh gừng để giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Ảnh: H.T

TẠO SỨC LAN TỎA TRONG CỘNG ĐỒNG

Bảo tồn văn hóa dân tộc Khmer trong gia đình là một cách làm hay, hiệu quả trong tình hình hiện nay khi nhiều nét văn hóa truyền thống đang tiềm ẩn nguy cơ mai một. Đồng thời, làm tốt việc này còn góp phần thúc đẩy phong trào xây dựng gia đình hạnh phúc, khu dân cư văn hóa. Chính vì vậy, Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở xã có đông đồng bào Khmer sinh sống cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng của bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa từ gia đình; kịp thời tuyên dương những gia đình tiêu biểu trong duy trì, phát triển văn hóa Khmer để làm gương cho cộng đồng noi theo.

Bên cạnh đó là tổ chức các hội thi về văn nghệ, làm bánh dân gian, trình diễn trang phục truyền thống… dành cho gia đình nhằm tạo sân chơi để các thành viên thêm gắn kết, bày tỏ tình cảm yêu thương, biết quý trọng các giá trị văn hóa của dân tộc. Từ đó, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng để nhà nhà, người người chung tay giữ gìn văn hóa Khmer.

Chuyện về gia đình bà Niêm, vợ chồng chị Na Uy đã chứng minh gia đình chính là “cái nôi” ấm áp nhất để những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer được nuôi dưỡng, thăng hoa và trường tồn trước những thách thức của đời sống hiện đại. Ngược lại, chính những nét đẹp văn hóa của cha ông là “chất keo” để kết nối, xây đắp hạnh phúc cho nhiều gia đình ở phum sóc.

HỮU THỌ - THANH MAI

Chùa Rạch Cui - biểu tượng của đoàn kết và sum họp

Giữa không gian sông nước hiền hoà của xã Khánh Bình, chùa Rạch Cui hiện lên như một dấu son đặc biệt trong đời sống văn hoá tâm linh của đồng bào Khmer Cà Mau. Không chỉ là ngôi chùa Nam tông mang giá trị kiến trúc truyền thống, Rạch Cui còn là nơi ghi dấu lịch sử cách mạng hào hùng, in đậm tinh thần đoàn kết Kinh - Khmer - Hoa trên vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.