(CMO) Nguồn vắc xin khan hiếm, điều kiện tiếp cận các dịch vụ tiêm chủng trên địa bàn tỉnh càng khó khăn hơn, nhất là đối với hộ gia đình có thu nhập thấp sẽ khó đảm bảo tiêm chủng, tạo hệ miễn dịch cho trẻ theo đúng tiến độ yêu cầu. Trước tình hình trên, chính quyền địa phương cũng đã chỉ đạo ngành y tế chủ động lên phương án mua vắc xin theo chủ trương của Bộ Y tế vừa ban hành. Song, vẫn vấp phải nhiều vấn đề trở ngại.
Khó tiếp cận “vắc xin dịch vụ”
Trong khi chờ đợi nguồn vắc xin từ Trung ương về, các Trung tâm Y tế huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh đã chọn nhiều giải pháp để uyển chuyển xử lý tình huống, như: trẻ nào đến thời gian tiêm thuốc nào thì cho tiến hành tiêm trước loại đó, chứ không chờ vắc xin 5 trong 1. Trường hợp khi vắc xin 5 trong 1 có về kịp thời thì ưu tiên tiêm cho trẻ nhiều tháng chưa được tiêm mũi nào.
Một trong những biện pháp được không ít gia đình lựa chọn chính là đến các trung tâm, cơ sở tiêm dịch vụ để tiêm chủng cho trẻ. Nhưng chi phí rất đắc đỏ, không phải gia đình nào cũng đủ điều kiện cho trẻ tiếp cận.
Do chi phí tiêm vắc xin cao, nên không phải gia đình nào cũng đủ điều kiện cho trẻ tiêm chủng tại các cơ sở tiêm dịch vụ.
Theo Trung tâm CDC tỉnh, toàn tỉnh Cà Mau hiện nay có 21 trung tâm, cơ sở tiêm vắc xin dịch vụ. Trong đó, chủ yếu tập trung nhiều ở địa bàn Tp.Cà Mau. Một số huyện cũng rãi rác từ 1-2 cơ sở (có một số huyện chưa có). Theo đó, đối với vắc xin 5 trong 1, có giá từ 1,1 - 1,3 triệu đồng/liều. Và phải tiêm đủ 3 liều (đủ 2 tháng; tháng thứ 3; tháng thứ 4 và phải tiêm trước 12 tháng); hoặc các cơ sở tiêm theo gói, mỗi gói tiêm dao động từ 7,5 - 35 triệu đồng tuỳ độ tuổi trẻ từ 1 đến 5 tuổi.
Phóng viên khảo sát thực tế tại một trung tâm tiêm ngừa dịch vụ trên địa bàn Tp.Cà Mau thì được nhân viên tại đây hướng dẫn rất tận tình. Trong đó, nhân viên tại đây cho biết: “Đối với mũi 6 trong 1 (gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, các bệnh do HIB, viêm gan B) hiện có giá 996.000 đồng, theo phát đồ sẽ tiêm 4 mũi. Như vậy, để hoàn thành mũi này người dân phải trả phí gần 4 triệu đồng. Ngoài ra, các mũi tiêu chảy do rota virus (uống) có giá dao động từ 600.000 đồng -800.000 đồng/liều; Hội chứng nhiễm trùng, viêm màng não,viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu có giá từ 1 - 1,2 triệu đồng/mũi (phác đồ 4 mũi).
Tại đây nếu tính theo gói, trẻ em từ sơ sinh đến 6 tháng sẽ tốn chi phí gần 10 triệu đồng; trẻ đến 9 tháng sẽ có giá gói trên 13,5 triệu đồng; đến 12 tháng gói dịch vụ tiêm trên 18 triệu đồng và 24 tháng có giá 21,2 triệu đồng.
Hiện toàn tỉnh có 21 điểm tiêm vắc xin dịch vụ. Theo ghi nhận, những tháng đầu năm đến nay, số lượt người dân đến tiêm tại các cơ sở dịch vụ này tăng lên, trong đó, chủ yếu tiêm vắc xin 6 trong 1.
Với dịch vụ này, thì khả năng người dân có thu nhập trung bình, thấp sẽ rất khó để đưa con đến tiêm đầy đủ các mũi. Bác sĩ Trương Vũ Phong, Trưởng Trạm Y tế xã Tam Giang Đông, huyện Năm Căn tâm tình: “Về vấn đề tiêm dịch vụ, cơ bản đối với xã Tam Giang Đông rất hạn chế vì đa phần kinh tế người dân rất khó khăn, mà tiêm mũi 6 trong 1 khoảng 1 triệu đồng/mũi. Cúm phế cầu cũng dao động 1-2 triệu đồng/mũi;... nên tỷ lệ tiêm dịch vụ trên địa bàn xã chưa được 1%".
Đối với địa bàn Tp.Cà Mau, có hơn 10 trung tâm, cơ sở tiêm dịch vụ. Là địa phương có nhiều điều kiện để bậc phụ huynh tiếp cận vắc xin tiêm cho trẻ, nhưng không phải ai cũng có đủ chi phí để làm việc này. Trưởng Trạm Y tế phường 5, Tp. Cà Mau, ông Nguyễn Minh Sơn giải bày: “Người dân trên địa bàn mặc dù có nhiều điều kiện hơn các địa phương khác. Song, nhiều gia đình cũng có hoàn cảnh khó khăn nên người dân cũng bày tỏ không hài lòng về câu chuyện thiếu vắc xin. Họ lo ngại vấn đề vắc xin thiếu như vậy, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của trẻ nhỏ, vì trước giờ không có trường hợp như vậy; tôi cũng chủ động giải thích, tư vấn cho một số gia đình có điều kiện tiêm dịch vụ, còn một số gia đình không có điều kiện vẫn chờ thôi. Giá thành vắc xin giờ khoảng trên 1 triệu đồng/mũi, dân lao động rất khó tiếp cận".
Tìm phương án mua vắc xin
Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Sở Y tế tỉnh cho hay: Hiện nay, ngành y tế cũng thiếu một số loại thuốc, song những vấn đề này không đến mức nghiêm trọng. Điều băn khoăn nhất là thiếu vắc xin tiêm chủng trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em. Nếu không đáp ứng kịp sẽ ảnh hưởng quyền lợi, sức khoẻ cho trẻ em. Những người dân đa số tiêm chủng trong chương trình mở rộng để được miễn dịch cho trẻ em, số ít có điều kiện thì tiêm dịch vụ. Do vậy, nếu chúng ta không đáp ứng được sẽ ảnh hưởng rất lớn.
Nguyên nhân được phân tích rằng, ngoài nguồn cung từ Bộ Y tế chậm thì cuối tháng 4 vừa qua, Bộ Y tế cũng có chủ trương không đáp ứng vắc xin nữa mà tỉnh tự mua. Vấn đề này đã đặt ra nhiều khó khăn cho tỉnh Cà Mau, cũng như các tỉnh, thành phố trong cả nước. Theo đó, Sở Y tế cũng đã có báo cáo UBND tỉnh và tỉnh báo về Bộ Y tế, cũng như Thủ tướng Chính Phủ để tìm cách tháo gỡ.
Sở Y tế tỉnh Cà Mau đang tìm giải pháp xây dựng dự toán để được bố trí kinh phí kịp thời mua sắm vắc xin trong thời gian sớm nhất, tạo miễn dịch cho trẻ từ khi sơ sinh đến 5 tuổi.
“Vắc xin này không dễ mua, bởi nhà cung cấp hạn chế, có những loại phải mua từ nước ngoài. Kinh nghiệm để mua vắc xin của các tỉnh, thành phố chưa có. Bên cạnh đó, khi tự mua, chất lượng vắc xin chưa bàn đến, mà đáng lo ngại với số lượng này có thể thiếu, thừa, lãng phí. Trường hợp các tỉnh mua các loại vắc xin khác nhau sẽ khó điều chuyển giữa các tỉnh, thành phố nếu dư vắc xin” - Giám đốc Sở Y tế tỉnh ông Nguyễn Văn Dũng bày tỏ quan ngại.
Để giải quyết vấn đề cấp bách này, Sở Y tế tỉnh Cà Mau đang xây dựng dự toán để trình UBND tỉnh mua vắc xin. Tuy nhiên, nếu làm theo thủ tục, trình tự quy định sẽ mất rất nhiều thời gian để mua được vắc xin. Quy trình đấu thầu theo quy định có thể mất từ 5 - 6 tháng hoặc kéo dài hơn. Do vậy, nhiều khả năng trong năm nay thiếu vắc xin ở một giai đoạn nhất định.
"Mỗi năm nhu cầu tiêm chủng mở rộng cho trẻ em gần 20.000 trẻ em. Nếu với số lượng này, khai toán sơ bộ để mua vắc xin đáp ứng số lượng này gần 10 tỷ đồng. Dự báo đến tháng 6, tháng 7 trở đi bắt đầu thiếu nhiều loại vắc xin nữa. Sở Y tế đang tích cực, chủ động chỉ đạo cố gắng làm nhanh dự toán để bố trí kinh phí kịp thời mua vắc xin trong thời gian sớm nhất, nhằm đảm bảo tiêm chủng cho trẻ trong độ tuổi cần thiết "– ông Nguyễn Văn Dũng nhấn mạnh./.
Bài và ảnh: Hồng Nhung
Xem thêm bình luận