Phát huy vai trò các loại hình nghệ thuật Khmer là một trong những giải pháp thiết thực góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Để đạt được điều đó và từng bước nâng cao chất lượng đời sống văn hóa đồng bào phum sóc, Ban Dân tộc tỉnh và Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu (gọi tắt là Đoàn Nghệ thuật) cần “bắt tay” xây dựng chương trình phối hợp để đổi mới nội dung, hình thức biểu diễn các chương trình nghệ thuật Khmer.
Hiệu quả chưa cao
Lâu nay, công tác tuyên truyền được Ban Dân tộc tỉnh thực hiện chủ yếu bằng hình thức tổ chức tập huấn, mở cao điểm, lồng ghép sinh hoạt tại các chùa Khmer… Còn Đoàn Nghệ thuật cũng biểu diễn hàng chục suất phục vụ đồng bào Khmer mỗi năm. Bằng nhiều cách khác nhau, 2 đơn vị đã nỗ lực đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về đồng bào dân tộc thiểu số từng bước đi vào đời sống.
Mặc dù, việc tuyên truyền được diễn ra thường xuyên nhưng vẫn chưa phát huy tối đa hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân để lý giải tình trạng này. Trước hết, công tác tuyên truyền của Ban Dân tộc tỉnh được thực hiện theo phương pháp truyền thống. Cụ thể là dựa trên văn bản, cán bộ trực tiếp triển khai miệng, giải đáp thắc mắc của đồng bào Khmer tại các cuộc tuyên truyền. Dù cách làm này đã và đang tạo ra những kết quả nhất định, song nội dung được chuyển tải còn đọng lại trong đồng bào sẽ không nhiều, không lâu và thiếu tính chính xác.
Bên cạnh đó, ghi nhận từ nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật Khmer cho thấy, số lượng tiết mục có nội dung lồng ghép các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước liên quan đến đồng bào, tình hình thời sự tỉnh nhà… chưa nhiều. Thay vào đó là những sản phẩm mang tính giải trí là chính, hướng đến mục tiêu quảng bá, bảo tồn và phát huy giá trị các loại hình nghệ thuật truyền thống. Điển hình như đợt biểu diễn tuyên truyền cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021, chương trình phục vụ của đoàn cũng chỉ có 2 - 3 tiết mục thể hiện sự kiện này.
Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer biểu diễn phục vụ đồng bào Khmer xã Hưng Hội (huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: H.T
Phối hợp tạo nhiều lợi ích
Việc phối hợp nhằm đổi mới hình thức, nội dung tuyên truyền công tác dân tộc, chính sách dân tộc là vấn đề quan trọng và cần thiết. Thử vạch ra một kế hoạch bài bản sẽ nhận thấy nhiều lợi ích thiết thực từ hành động liên kết. Theo đó, Ban Dân tộc tỉnh và Đoàn Nghệ thuật cần “ngồi vào bàn” để xây dựng, hoàn thiện chương trình phối hợp dài hơi về công tác tuyên truyền. Cụ thể, Ban Dân tộc sẽ đưa ra những nội dung, vấn đề thời sự cần chuyển tải đến đồng bào phum sóc trong quý, trong năm. Trên cơ sở định hướng đó, Đoàn Nghệ thuật sẽ sáng tạo, điều chỉnh nội dung biểu diễn phù hợp với yêu cầu đặt ra. Không chỉ được thưởng thức những “bữa tiệc” văn nghệ đặc sắc, người xem còn có thể nắm bắt nhiều thông tin “khô khan” được sân khấu hóa một cách khéo léo, hấp dẫn qua những tiểu phẩm, ca khúc… Một khi khán giả đúc kết được những thông điệp gửi gắm từ chương trình thì họ có thể nhớ lâu, đầy đủ và thấy được trách nhiệm, quyền lợi của mình, đặc biệt hơn là trở thành một tuyên truyền viên cho gia đình, cộng đồng.
Một lợi ích quan trọng khác là sự phối hợp sẽ giúp tiết kiệm chi phí khá lớn cho công tác tuyên truyền. Mới đây, do 2 đơn vị chưa có sự phối hợp nên Ban Dân tộc phải mất kinh phí hỗ trợ cho Đoàn Nghệ thuật để tham gia biểu diễn phục vụ đợt cao điểm tuyên truyền công tác dân tộc, chính sách dân tộc - năm 2017. Ông Lâm Thế Hiệp, Trưởng Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu, cho biết: “Nếu thực hiện kế hoạch phối hợp, Ban Dân tộc không phải chịu khoản tiền này do Đoàn Nghệ thuật sẽ sử dụng phần kinh phí của UBND tỉnh cấp phục vụ nhiệm vụ chính trị hàng năm. Không chỉ tiết kiệm, hành động liên kết còn có nhiều lợi ích khác như: giúp cả 2 đơn vị hoàn thành nhiệm vụ tuyên truyền; cải thiện và nâng cao chất lượng chương trình biểu diễn, góp phần thúc đẩy thực hiện tốt công tác dân tộc, chính sách dân tộc; bảo tồn và phát huy hiệu quả bản sắc văn hóa dân tộc Khmer”.
HỮU THỌ