(CMO) Sau chiến thắng lớn 2 trận, Cái Nước - Đầm Dơi, Quân khu - Bộ Tư lệnh miền điều quân hướng về Bắc Cà Mau, mở ra đánh lớn ở Vĩnh Thuận (Kiên Giang).
Giao nhiệm vụ cho Tiểu đoàn T70 tiến đánh Trường Huấn luyện biệt kích Mỹ đóng dã ngoại tại Huyện Sử (Trí Phải), cách Chi khu Thới Bình 9 km. Trận đánh với quân Mỹ ta thắng lợi ngoài dự kiến, bắn rơi nhiều máy bay. Xoá sổ cả tiểu đoàn lính biệt kích, bắt sống 3 tù binh, trong đó có Đại uý Vơc-xết (Nerace), là cháu ruột của Macnamara, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ. Bước đầu chiến tranh đặc biệt của Mỹ bị đánh bại, quân nguỵ Sài Gòn trong tình thế sụp đổ, buộc Mỹ giật dây đảo chánh, anh em Ngô Đình Diệm, Ngô Đình Nhu bị giết.
Thu Đông, chiến dịch tiến công tổng hợp năm 1963. Ngày 23-24/11/1963, ta tiến đánh tiêu diệt cứ điểm Chà Là, bắn rơi 19 máy bay các loại, Chà Là là chiến thắng lớn nhất của năm 1963. Tính từ trận Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là, Bộ đội Quân khu 9 và Tỉnh đội Cà Mau loại khỏi vòng chiến đấu 2.500 tên giặc, bắn rơi 33 máy bay, bắn bị thương 40 chiếc khác, bắt sống 3 tên Mỹ đầu tiên ở Cà Mau. Phá toang các ấp chiến lược ở Nam - Bắc Cà Mau.
Năm 1964, Mỹ đưa 200 tên cố vấn kỹ thuật đến Cà Mau trong kế hoạch xây dựng căn cứ quân sự nổi ở Năm Căn, lấy hội trường tiểu khu của nguỵ làm nơi Mỹ ở. Liền khi đó, tháng 11/1964, Quân khu 9 chỉ thị cho Tỉnh đội Cà Mau khẩn cấp lập kế hoạch đánh phủ đầu khi quân Mỹ vừa mới đến. Đơn vị đặc công (C-7) Cà Mau đánh kỳ tập huỷ diệt, làm chết, bị thương 160 tên. Chiến thắng lớn của quân dân Cà Mau vang dội trên khắp miền đất nước và thế giới.
Tàu chiến Mỹ bị đánh chìm trên biển Mũi Cà Mau. (Ảnh chụp năm 1975) |
Tháng 3/1968, Mỹ tuyên bố “Việt Nam hoá chiến tranh”. Mỹ xua quân nguỵ tái, lấn chiếm đóng thêm đồn bót trên các tuyến đã bị mất. Phi pháo tác động phá hoại vùng giải phóng.
Những năm 1969-1970, phối hợp các lực lượng quân dân Đất Mũi - Năm Căn vừa hậu cần cho các đơn vị săn tàu, vừa tổ chức chiến đấu, đánh chìm, cháy 258 tàu giặc, có 7 tiểu pháo hạm, giang đoàn, hải đoàn bị đánh tả tơi trên sông Cửa Lớn và ngoài biển khơi. Chiến thuật hạm đội nhỏ, trực thăng vận, tìm diệt của Mỹ bị phá sản. Kết hợp cùng 3 mũi giáp công, quần chúng nổi dậy phá ấp chiến lược, mở rộng vùng giải phóng. Các bước tiếp theo, ta tiến công địch giành nhiều thắng lợi lớn.
Kết thúc chiến tranh nhưng nỗi đau âm ỉ của những người mẹ Mỹ đã mất con tại chiến trường Việt Nam chưa thể nguôi và mãi mãi còn hằn sâu trong trí nhớ, trong những nỗi đau thương… Hôm nay quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ đang ngày càng tốt đẹp. Nhắc lại bài học lịch sử 30/4/1975 chỉ để nhớ! Nhớ mãi một bài học sâu sắc, bài học xương máu của chiến tranh đã đi qua.
Đài tưởng niệm cho lính Mỹ chết trận tại Việt Nam được khắc ghi những dòng chữ khá dài với hơn 58.116 quân nhân Mỹ, từ trung tướng đến binh nhì. Một tờ báo Mỹ số ra ngày 14/5/1975 có đăng lời thú nhận của tướng Mỹ Mắc-xen Tay-lo: “Tất cả chúng ta đều có phần trong thất bại của Mỹ ở Việt Nam, thật đã không có gì là tốt đẹp, cả chúng ta không có một anh hùng nào trong cuộc, mà chỉ toàn là ngu xuẩn. Chiến thắng thuộc về dân tộc Việt Nam, một chiến thắng mang tầm vóc lịch sử” - Một ký giả phương Tây đã viết: “Người Mỹ là biểu tượng cho tất cả sức mạnh về vật chất của thời đại… Họ muốn biến Việt Nam thành một bang mới của hợp chủng quốc, vậy mà… Người Việt Nam thời bấy giờ đã đánh bại thần tượng Hoa Kỳ. Việt Nam đã trở thành bạn tốt được nhân loại trên thế giới đồng tình ủng hộ. Cũng như các tướng lĩnh, các nhà nghiên cứu chiến lược Mỹ cho đến bây giờ vẫn chưa giải đáp được trọn vẹn”./.
Cà Mau, tháng 4/2019
Nguyễn Hiệp