Hội Nhà báo tỉnh vừa tổ chức cho anh em nhà báo chúng tôi đi tham quan, tác nghiệp ở hai nước Lào và Thái Lan. Ở Thái Lan chúng tôi chỉ đi qua 5 tỉnh vùng Đông Bắc, giáp Lào, thuộc triền sông Mê Kông. Dù “cưỡi ngựa xem hoa” nhưng chúng tôi vẫn nhận thấy Thái Lan là một đất nước xinh đẹp, hiền hòa… và có nhiều ấn tượng sâu sắc. Nhất là khi đoàn chúng tôi được đưa đến Bản May (thuộc thôn Nachok, tỉnh Nakhon Phanom) - nơi có đông bà con Việt kiều, có làng hữu nghị Việt - Thái và khu lưu niệm Bác Hồ.
![]() |
| Đoàn cán bộ, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Bạc Liêu tặng quà và chụp ảnh lưu niệm với bà con Việt kiều Thái tại làng hữu nghị Việt - Thái. Ảnh: L.D |
Chính quyền Thái Lan đã đầu tư 70 triệu bath để xây cất làng hữu nghị trên diện tích 6ha theo đề xuất của trường Đại học tỉnh Nakhon Phanom. Năm 2004, Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra và Thủ tướng Việt Nam - Phan Văn Khải đã cắt băng khánh thành ngôi làng này. Trụ sở làng được thiết kế nhiều công năng để hoạt động. Trong đó, đặc biệt có cả khu lưu niệm Bác Hồ (trưng bày những hình ảnh, hiện vật về cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác và cả những hoạt động của Người tại Thái Lan). Đồng thời, tại khu lưu niệm còn trưng bày ngôi nhà và các công cụ của nền sản xuất nông nghiệp xa xưa của Việt Nam…
Hàng năm, nơi đây diễn ra những lễ hội truyền thống Việt Nam như: Tết cổ truyền của dân tộc, lễ Vu lan, lễ Quốc khánh 2/9 và ngày sinh nhật Bác Hồ 19/5… Ban Chấp hành Hội người Việt cho biết, những hoạt động này giúp người Việt xa xứ có thể bày tỏ nỗi lòng, thể hiện tình yêu với quê hương và nhằm giáo dục thế hệ trẻ Việt kiều không quên cội nguồn. Làng hữu nghị Việt - Thái còn mở trường học dạy ngôn ngữ mẹ đẻ cho con em Việt kiều. Từ những hoạt động phong phú này cũng như tầm quan trọng của nó mà Bản May đã trở thành khu du lịch nổi tiếng của Thái Lan từ rất lâu.
Trong buổi tiếp xúc tại một căn phòng khá sang trọng, Hội người Việt ở Bản May đã giới thiệu cho chúng tôi lịch sử người Việt ở Thái Lan. Theo đó, người Việt sang Thái Lan định cư đa số vì chính trị, từ thế kỷ 18. Lúc đó, đa phần vùng Đông Bắc Thái hãy còn hoang vu, người Việt đến đây và đã mở hội khai phá như đã khai phá Đồng bằng sông Cửu Long ngày xưa. Và có một số đông người đã sang Thái vào những năm 1946 - khi Pháp tái chiếm đất nước ta lần thứ hai.
Bác Hồ đã đến Bản May vào tháng 7/1929 bằng cái tên Thầu Chín (ông Chín) và Người đã rời khỏi đất nước này vào tháng 10/1929. Trong thời gian ở đây, Bác Hồ đã khuyên nhân dân xây dựng nhà hợp tác để sinh hoạt. Bác tích cực học tiếng Thái và động viên mọi người học tiếng Thái để hòa nhập với nước bạn. Bác đã tuyên truyền cho Việt kiều ý thức dân tộc, tinh thần yêu nước và con đường chống ngoại xâm qua các buổi Bác dạy trẻ em học chữ Việt, trong những lúc đi làm đồng với Việt kiều… Từ đó, Bản May trở thành cơ sở hoạt động cách mạng. Những cơ sở hoạt động cách mạng ở Thái Lan vốn đã có trước đó, nhưng khi Thầu Chín sang, ông đã nâng lên. Cộng đồng Việt kiều ở Thái Lan tỏ thái độ kính trọng Bác Hồ rất sâu sắc. Họ nói không có một lãnh tụ nào mà nghèo như Bác Hồ vì Bác chỉ lo cho dân, cho nước chứ không lo cho mình. Từ việc giáo dục, giác ngộ của Bác Hồ mà cộng đồng Việt kiều ở Thái luôn ủng hộ cách mạng.
Nhắc đến chuyện ủng hộ cách mạng của Việt kiều Thái, tôi còn nhớ vào năm 1946, khi Bác Hồ phát động “Tuần lễ vàng” gây quỹ để kháng chiến chống Pháp, tại Bạc Liêu, nhiều người đã đóng góp vàng, trang sức và cả lư vàng... Trong số đó, có cụ Cao Triều Phát ủng hộ một số vàng rất lớn. Sau khi nộp về Trung ương, phần còn lại tỉnh cũng đã giao cho ông Tào Văn Tỵ và một số đồng chí khác mang sang Thái Lan, nhờ Việt kiều Thái tổ chức mua vũ khí để mang về đánh Tây.
Khi cuộc kháng chiến chống Pháp bùng nổ, bà con Việt kiều ở hải ngoại đã ủng hộ cuộc kháng chiến trong nước bằng việc thành lập các đơn vị quân đội đưa về nước để đánh Pháp cùng dân tộc. Theo đó, Việt kiều Thái Lan đã thành lập Tiểu đoàn hải ngoại Cửu Long II với quân số hơn 300 người đã xuất quân về nước vào ngày 7/11/1947, hoạt động tác chiến ở vùng Bạc Liêu - Cà Mau. Bộ đội hải ngoại Cửu Long II đã trở thành đơn vị chủ lực của chiến khu 9 lúc bấy giờ với những trận đánh vang dội như: Tiêu diệt đồn Pháp ở Tắc Vân, đồn Ruộng Muối ở Bạc Liêu, đồn Ngã Năm (Sóc Trăng), bẻ gãy nhiều cuộc càn quét ở Tân Lộc - Tân Lợi (Cà Mau), cuộc càn của Pháp ở ngã ba Chợ Hội (Cà Mau), ở ngã tư Vĩnh Hưng (Bạc Liêu)…
Tôi cứ miên man suy nghĩ về hiện tại, về quá khứ trong lúc xe đưa đoàn chúng tôi từ từ lăn bánh rời khỏi vùng Đông Bắc Thái Lan, cũng có nghĩa là chúng tôi chia tay những đồng bào của mình ở xa Tổ quốc. Họ tuy là những giọt máu đào cách xa mà vẫn ấm nóng, vẫn thổn thức tình dân tộc…
Phan Trung Nghĩa

Truyền hình









Xem thêm bình luận