Phong trào sáng tác các loại hình văn học - nghệ thuật các dân tộc thiểu số: Cần sự “tiếp sức” từ ngành chức năng

Với niềm đam mê sáng tác, không chỉ hội viên của Chi hội Văn học nghệ thuật (VHNT) các dân tộc thiểu số (DTTS) mà nhiều “dân ngoại đạo” vẫn đều đặn cho ra đời những “đứa con tinh thần”, làm phong phú thêm đời sống của bà con đồng bào dân tộc. Tuy số lượng tác phẩm đến với bạn đọc còn khá khiêm tốn, thế nhưng đây là tín hiệu vui cho thấy phong trào sáng tác các loại hình VHNT các DTTS vẫn đang âm ỉ cháy…

Các diễn viên Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer trong một buổi tập dượt văn nghệ. Ảnh: N.V

Đa phần các bài thơ của các tác giả là người DTTS đều chứa chan cảm xúc, niềm hy vọng về một quê hương giàu đẹp, hay thấp thoáng niềm tự hào về vùng đất đẹp tươi sau những năm tháng cố gắng phấn đấu… Vừa là nghệ sĩ, diễn viên của Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer, vừa là hội viên Chi hội VHNT các DTTS (thuộc Liên hiệp Hội VHNT tỉnh) nên Thạch Hiệu - một tác giả thơ khá quen thuộc với phong trào sáng tác thơ của tỉnh, có nhiều điều kiện để sáng tác và hoạt động nghệ thuật. Vào đoàn từ năm 1999 đến nay, không bàn đến chuyên môn nghiệp vụ vì với vai trò là Tổ trưởng tổ diễn viên trong đoàn, anh có thể đảm nhiệm phần dàn dựng một vài chi tiết trong một tiết mục biểu diễn. Còn trong thời gian rảnh, Thạch Hiệu cũng sáng tác thơ, nhạc, viết bài ca dù kê…, đủ để “làm vốn” trong sự nghiệp hoạt động nghệ thuật của mình. “Có lẽ tham gia hoạt động lâu năm trong đoàn nên tâm hồn mình lãng mạn hơn. Vì thế, khi có thời gian rảnh là tôi lại tìm cảm xúc để sáng tác, cũng như truyền cảm hứng cho các anh em trong đoàn. Chính nhờ vậy mà hiện nay trong đoàn đã có một vài người tập tành sáng tác…”. Và Thạch Hiệu được đánh giá là một trong những cây bút chủ lực của Chi hội VHNT các DTTS tỉnh.

Bên cạnh Thạch Hiệu thì trong “làng” sáng tác các tác phẩm VHNT, mà đặc biệt là phục vụ đồng bào dân tộc Khmer còn có một số gương mặt nổi trội khác như: Thạch Đờ Ni, Châu Phát, Lâm Sươl… và một vài nhà sư, A-cha ở nhiều chùa trong tỉnh. Họ sáng tác các tác phẩm VHNT một phần để thỏa mãn niềm đam mê nghệ thuật của mình, và một phần thì lồng ghép những chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước vào các tác phẩm để có thể phổ biến rộng rãi đến đồng bào người dân tộc vào những lễ, tết... Đây được xem như một cách tuyên truyền hiệu quả đối với bà con người Khmer.

Niềm đam mê thì sẵn có, tuy nhiên, có một điều trăn trở là những tác phẩm xuất phát từ “lửa” nhiệt tình đó vẫn còn chưa được phổ biến rộng rãi trong đồng bào, vì “đầu ra” cho tác phẩm vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Và việc được sống dưới “mái nhà chung” - Chi hội VHNT các DTTS là niềm phấn khởi, hạnh phúc vì họ có điều kiện gặp gỡ, giao lưu, là sân chơi thiết thực để tưới mát tâm hồn nghệ sĩ của họ. Anh Thạch Đờ Ni, Chi hội trưởng Chi hội VHNT các DTTS, cho biết: “Điều băn khoăn đầu tiên là khâu phiên dịch tác phẩm rất khó dịch sát nghĩa, nên bà con không thể cảm được hết ý tác giả muốn chuyển tải. Bên cạnh nữa là “đầu ra” của các tác phẩm, nên tôi thường xuyên động viên anh em không ngừng sáng tác và sẽ tìm “đầu ra” cho mọi người. Hiện tại, chúng tôi đã gửi một vài tác phẩm ở nhiều tỉnh như: Sóc Trăng, Trà Vinh, Đài Truyền hình Việt Nam… để họ có diễn đàn để sinh hoạt, vừa tạo động lực tiếp tục sáng tác”.

Từ thực tế cho thấy, thời gian qua, phong trào sáng tác các loại hình VHNT các DTTS vẫn âm ỉ cháy dù nó có được phổ biến rộng rãi hay không. Vấn đề quan trọng là, để phát triển phong trào này cũng như khuyến khích các tác giả có nhiều cống hiến hơn nữa, thiết nghĩ, còn rất nhiều chuyện cần phải làm, và không ai khác, trước tiên là ở ngành chủ quản.

Ngọc Vũ