Rằm tháng Giêng - ngày lễ đặc biệt của năm

Dân gian có câu “Cúng cả năm không bằng cúng Rằm tháng Giêng”. Văn hóa Việt Nam có nhiều ngày lễ tết, nhưng vẫn coi trọng ngày rằm đặc biệt này. Có lẽ vẫn còn trong “tháng ăn chơi”, hương xuân vẫn còn phảng phất nên Rằm tháng Giêng được chào đón thật nồng nhiệt. 

Nhiều người còn ví von Rằm tháng Giêng là tết muộn. Những gia đình “bị” công việc bao vây trong tết, sức khỏe chưa kịp hồi phục để đi chơi vào những ngày đầu năm mới, thì đây là dịp để họ tận hưởng chút hương xuân còn sót lại. Họ cũng xúng xính quần áo đẹp để viếng những cảnh chùa, thắp hương khấn vái những điều tốt lành đến với gia đình, người thân. Chị Lý Mỹ Phượng (xã Long Điền, TX. Giá Rai) cùng gia đình đến thắp hương tại khu Quán âm Phật đài vào dịp Rằm tháng Giêng, bộc bạch: “Do bận việc kinh doanh và do tôi không đủ sức khỏe, nên gia đình tôi không đi chơi vào dịp tết. Bây giờ sẵn dịp rằm này, gia đình tôi đến đây để vừa tham quan, chiêm bái, vừa cầu mong một năm bình an và may mắn…”. 

Đông đảo người dân đến thắp hương tại khu Quán âm Phật đài vào dịp Rằm tháng Giêng. Ảnh: H.T 

Ngoài chuyện du xuân, chơi tết muộn, nhiều người theo đạo Phật có quan niệm Rằm tháng Giêng là ngày vía Phật. Người đạo Phật có câu: “Lễ Phật cả năm không bằng đi lễ ngày Rằm tháng Giêng”; và dân gian cũng có câu truyền miệng: “Ăn chay cả năm không bằng ăn chay ngày Rằm tháng Giêng”, nên nhiều người thường ăn chay trọn ngày này để hưởng điều tốt đẹp. Họ lên chùa thắp nén hương để cầu xin sự may mắn, sức khỏe tốt, tình duyên như ý… Cho nên, Rằm tháng Giêng được xem là không gian, thời gian của niềm tin, mong cầu những điều tốt đẹp, an lành cho người thân, bạn bè yêu quý, công việc hanh thông, cả năm suôn sẻ.
Những mong ước đó cũng được gửi gắm qua những mâm cúng Rằm tháng Giêng thật tươm tất. Do điều kiện mỗi nhà khác nhau, có thể tùy biến linh động việc cúng vào các giờ khác nhau trong ngày Rằm. Họ quan niệm rằng, việc thờ cúng chỉ cần thể hiện tinh thần chung là tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, thần Phật. Tuy nhiên, khi thực hiện cúng Rằm tháng Giêng, các gia đình thường chuẩn bị mâm cỗ với những món ăn quen thuộc tùy theo từng vùng miền như: xôi gấc, trái cây, gà luộc, chân giò và đặc biệt là không thể thiếu bánh trôi nước, trầu cau, rượu trắng… với mong muốn mang đến một năm mới mọi sự trôi chảy, thuận lợi. 
Từ nhà ra chợ, không khí xuân vẫn còn vấn vương đâu đó. Mọi người vẫn tất bật mua sắm để cúng Rằm tháng Giêng thật tươm tất. Từng mâm cúng chở theo bao ước nguyện tốt lành, khởi đầu cho một năm nhiều may mắn, bình an, vạn sự như ý!
Ngọc Trân