Thứ tư, 5-11-25 10:42:01
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Sáng tác văn học - nghệ thuật các dân tộc thiểu số: Khơi nguồn tình yêu dân tộc!

Báo Cà Mau

Sáng tác văn học - nghệ thuật (VH-NT) là nhu cầu thiết yếu của những tâm hồn đam mê nghệ thuật. Khi những tiếng lòng bật ra thành tiếng thơ, tiếng nhạc và chính những âm sắc nói hộ tâm tư, tình cảm đó của tác giả lại chuyển đến cho độc giả một ý nghĩa khác: phác họa, giới thiệu, đồng thời bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mình…

Hội VH-NT các dân tộc thiểu số (DTTS) Việt Nam vừa hoàn thành lớp bồi dưỡng sáng tác VH-NT các DTTS khu vực Tây Nam bộ tại Bạc Liêu. Lớp bồi dưỡng diễn ra trong bầu không khí của lễ hội Dâng y Kathina và Oóc-om-bóc của đồng bào dân tộc Khmer ĐBSCL, nên mang một ý nghĩa rất quan trọng đối với văn nghệ sĩ là người dân tộc Khmer. Đây còn là dịp để các văn nghệ sĩ là người Khmer ở các tỉnh như: Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang, Vĩnh Long… có điều kiện giao lưu và trao đổi kinh nghiệm sáng tác lẫn nhau.

Bật lên “hồn” tiếng mẹ đẻ!

Lần đầu tiên, Bạc Liêu được chọn làm điểm dừng chân và mở trại sáng tác tại đây. Tuy chỉ hội ngộ trong thời gian ngắn, nhưng tình cảm mà các văn nghệ sĩ dành cho nhau thật tràn đầy và đầm ấm. Cũng chính vùng đất hữu tình này đã giúp cho các văn nghệ sĩ có cảm hứng sáng tác, và đã kịp lưu lại khoảnh khắc cảm xúc của mình bằng các tác phẩm ở một số thể loại: thơ, nhạc, tác phẩm nghiên cứu… “Sản phẩm” thu được trong đợt mở trại này là 80 bài thơ (trong đó có 66 bài thơ được viết bằng chữ Khmer); 10 bài nghiên cứu về tập quán truyền thống văn hóa của người ĐBSCL nói chung và Bạc Liêu nói riêng, cùng với 7 ca khúc…

Các trại viên trình bày các tác phẩm mới sáng tác tại lễ bế mạc lớp bồi dưỡng. Ảnh: N.V

Sáng tác ra “đứa con tinh thần” không phải là chuyện dễ dàng, nhất là việc sáng tác được ấn định thời gian; thế nhưng qua trại sáng tác lần này, nhiều tác giả người DTTS đã có những tác phẩm hay, được sáng tác bằng chính tiếng mẹ đẻ của mình (tiếng Khmer). Qua đó, nhấn mạnh rằng việc sáng tác VH-NT bằng tiếng dân tộc là nhằm bảo tồn và phát huy nền văn hóa của dân tộc. Đây là một cái nhìn mới nhằm định hướng cho văn nghệ sĩ sáng tác các tác phẩm phục vụ công cuộc đổi mới của quê hương, đất nước trong đồng bào dân tộc. Tác giả thơ Thạch Đờ Ni (Bạc Liêu) là người rất tâm huyết với loại hình sáng tác VH-NT bằng tiếng mẹ đẻ. Anh đã thực hiện được nhiều tập thơ, trong đó có vài tập thơ song ngữ Việt - Khmer. “Chỉ có sáng tác bằng tiếng mẹ đẻ của mình thì tình cảm mới còn nguyên vẹn, cảm xúc lại dạt dào hơn. Còn các bài thơ được dịch sang tiếng Việt, nhiều chữ không dịch được sát nghĩa nên không giữ được cái hồn bài thơ” - tác giả thơ Thạch Đờ Ni chia sẻ.

Bảo tồn giá trị văn hóa của từng dân tộc

Đối tượng tham gia trại sáng tác lần này rất phong phú (trưởng - phó đoàn nghệ thuật Khmer, nhà văn, giáo viên, phóng viên, nhà thơ, nhạc sĩ…), do đó lượng kiến thức trao đổi cũng rất đa dạng. Đặc biệt, sau khi kết thúc trại sáng tác, càng có điều kiện đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền về bảo tồn và phát huy phong trào sáng tác VH-NT, nhằm khơi dậy và lưu giữ cái hồn dân tộc, cũng như nền văn hóa đậm đà bản sắc. Nhạc sĩ Nông Quốc Bình, Chủ tịch Hội VH-NT các DTTS Việt Nam, cho rằng: “Trang viết, bài hát, bức tranh là những gì tinh túy nhất của VH-NT Việt Nam. Tác phẩm của dân tộc nào sẽ làm bật được tâm hồn của dân tộc đó. Ví dụ khi người Kinh sáng tác về dân tộc Khmer sẽ rất khác khi so với tác phẩm của người Khmer “sở tại” sáng tác về dân tộc của mình. Nói như thế để thấy rằng, vùng đất nào có sự cộng cư, giao thoa văn hóa giữa các dân tộc thì vùng đất đó được xem là rất trù phú. Bạc Liêu là một trong những vùng đất như vậy”.

Bởi vậy mà, khi tham gia trại sáng tác, tác giả Sơn Sau (Trà Vinh) đã không kìm được cảm xúc của mình trước nét đẹp truyền thống riêng của người Khmer Bạc Liêu nhưng không kém phần thú vị qua những vần thơ: “Gió chướng chuyển mình về hướng đồng/ Trăng rằm chênh chếch trên tầng không/ Ngũ âm xuyên mình qua đêm vắng/ Kiệu hoa đăng lóng lánh những niềm mong…” (bài “Dâng y - Hoa đăng”). Hay trại viên Sơn Ngọc Hoàng (Sóc Trăng) gửi lại trại 3 ca khúc ca ngợi nét đẹp quê hương và tình yêu đối với Bác Hồ của các phum sóc; nhiều trại viên cũng gửi tâm huyết của mình đến trại sáng tác bằng các tác phẩm nghiên cứu…

Lớp bồi dưỡng sáng tác VH-NT kết hợp với mở trại sáng tác thật sự đã tạo nên đòn bẩy hữu hiệu cho các văn nghệ sĩ có điểm tựa, vừa thả niềm đam mê được bay trên đôi chân nghệ thuật của mình, vừa góp phần cùng với nền văn học địa phương thắp lên lòng yêu quê hương, kết nối tình yêu dân tộc.

Ngọc Trân

Câu lạc bộ Cao niên – Sống vui, sống khỏe, sống có ích

Trải qua 2 thập kỷ hình thành và phát triển, Câu lạc bộ (CLB) Cao niên thuộc Trung tâm Văn hoá tỉnh khẳng định sức sống bền bỉ của mái nhà chung - nơi những người đã đi qua tuổi trẻ vẫn cháy hết mình với đam mê nghệ thuật, lan toả niềm vui sống và tinh thần cống hiến.

Nét đặc sắc của tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu ở Cà Mau

Trong dòng chảy văn hoá tại vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc, tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu (còn gọi là Bà Thiên Hậu) của cộng đồng người Hoa đã trở thành một nét sinh hoạt tâm linh đặc sắc, góp phần quan trọng trong việc định hình bản sắc văn hóa Cà Mau. Tín ngưỡng này, với tâm điểm là Lễ hội Vía Bà Thiên Hậu, không chỉ là nơi gửi gắm ước vọng an lành mà còn là minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa các dân tộc Kinh – Khmer – Hoa tại địa phương.

“Mong đợi… ngày sếu trở về”

Vừa qua, tại Ðường Sách TP Hồ Chí Minh (đường Nguyễn Văn Bình, phường Sài Gòn), diễn ra Lễ khai mạc triển lãm và giới thiệu sách ảnh “Sếu đầu đỏ”, với chủ đề “Mong đợi... ngày sếu trở về”, của tác giả - Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Trường Sinh.

Bất khuất Nọc Nạng

Có dịp về Cà Mau, du khách hãy ghé qua Di tích Quốc gia Nọc Nạng tại phường Giá Rai, sẽ được nghe kể về trận chiến đẫm máu của gia đình Mười Chức để bảo vệ hạt lúa, thửa ruộng quê hương năm 1928. Ðã gần thế kỷ trôi qua, tinh thần bất khuất trước kẻ thù của những nông dân chất phác nhưng mang khí phách anh hùng mãi là niềm tự hào của xứ sở.

Tiềm năng du lịch văn hoá từ ngôi chùa cổ

Toạ lạc tại ấp Đường Đào, xã Hồ Thị Kỷ, chùa Rạch Giồng (chùa Serymengcol) là một trong những ngôi chùa Khmer Nam tông có lịch sử lâu đời ở tỉnh Cà Mau. Trải qua hơn 230 năm hình thành và phát triển, ngôi chùa không chỉ là trung tâm tín ngưỡng của đồng bào Khmer, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị đặc sắc về văn hoá, kiến trúc và nghệ thuật dân gian Nam Bộ.

Về miền biên viễn

Anh Nguyễn Văn Huy vốn mê nhiếp ảnh từ nhỏ, thầm ấp ủ ước mơ sắm được chiếc máy ảnh cho riêng mình. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, anh chưa thể thực hiện đam mê này. Mãi đến năm 2020, ở tuổi gần 50, anh mới bắt đầu chạm vào nhiếp ảnh.

Vùng đất của những lễ hội và di sản văn hoá

Cùng đoàn kết, cộng cư lâu đời trên mảnh đất Cà Mau, 3 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa anh em đã kiến tạo cho quê hương cực Nam Tổ quốc nền văn hoá đậm đà bản sắc, đa dạng và độc đáo, vun đắp nền tảng tinh thần xã hội vững chắc, khơi dậy sức mạnh nội sinh để Cà Mau vững bước trên hành trình mới - hành trình cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

“Cà Mau - Dấu ấn thời đại” - Rực rỡ chương trình nghệ thuật chào mừng thành công Đại hội  

Tối 18/10, tại Quảng trường Hùng Vương (phường Bạc Liêu), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 (Đại hội), với chủ đề “Cà Mau dấu ấn thời đại”.

Khánh thành Di tích Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là

Sáng 15/10, Di tích Chiến thắng Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là chính thức được khánh thành. Đây là một trong 11 công trình, dự án chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ I.

Truyền dạy nghệ thuật Khmer và Hoa cho hơn 100 học viên

Sáng 15/10, hơn 100 học viên là nghệ nhân, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số cùng người Khmer và người Hoa sinh sống tại các xã, phường có điểm du lịch trên địa bàn tỉnh tham dự lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng truyền dạy nghệ thuật cổ truyền do Sở VHTT&DL tỉnh phối hợp với Trường Đại học Bạc Liêu tổ chức.