(CMO) Điện là nguồn năng lượng thiết yếu phục vụ phát triển sản xuất và sinh hoạt của đời sống xã hội. Tuy nhiên, điện cũng là “sát thủ” vô hình một khi sử dụng thiếu an toàn và hệ luỵ của nó gây tổn thất không nhỏ cho xã hội.
Theo thống kê của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh Cà Mau, năm 2019, toàn tỉnh xảy ra 26 vụ cháy nhà dân, chợ, cơ sở kinh doanh…, làm chết và bị thương 3 người, tổng thiệt hại tài sản khoảng 14 tỷ đồng. Trong đó, có 20 vụ cháy do sự cố hệ thống, thiết bị điện. Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh cũng xảy ra 24 vụ tai nạn điện, làm chết 22 người và bị thương 5 người, nguyên nhân là do bất cẩn trong sử dụng điện sinh hoạt, điện nuôi tôm công nghiệp và vi phạm hành lang an toàn lưới điện cao áp.
Nỗi lo thường trực
Xã hội phát triển, đời sống người dân nâng lên, theo đó nhu cầu hưởng thụ ngày càng tăng, hầu hết các vật dụng phục vụ sinh hoạt gia đình đều được thay thế bằng công nghệ hiện đại sử dụng nguồn năng lượng chính là điện. Song, phần đông người dân chưa quan tâm đúng mức việc thực hiện các quy định về an toàn sử dụng thiết bị điện.
Trước đây, hộ gia đình chủ yếu sử dụng điện để thắp sáng, quạt gió. Đời sống khá hơn thì thêm nồi cơm điện, tủ lạnh, rồi bây giờ sử dựng thêm bếp điện, lò nướng, điều hoà… Việc sử dụng năng lượng điện tăng, nhưng không ít hộ dân vẫn giữ nguyên hệ thống, thiết bị đã cũ kỹ, hoặc thay thế không đồng bộ hệ thống và chọn dây dẫn điện không thích hợp… Từ việc truyền tải quá công suất, dây điện bị bào mòn phần vỏ, chuột cắn… dẫn đến chập điện và gây cháy, nổ.
Mặt khác, trên địa bàn tỉnh có không ít hẻm tự phát (người dân phân chia đất nông nghiệp, đất vườn… và bán nền nhà hình thức sang tay) thiếu hạ tầng kỹ thuật và xây dựng nhà vi phạm quy định pháp luật, sử dụng điện chia hơi để sinh hoạt gia đình. Bên cạnh đó, khu vực nông thôn còn nhiều hộ dân không thuộc diện được hỗ trợ từ chương trình xoá hộ câu phụ (như hộ nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc, neo đơn...), nhà ở chỉ cách lưới điện hạ thế hiện hữu khoảng vài chục mét nhưng chi phí lắp điện kế chính khá cao, công suất sử dụng không nhiều mà điều kiện kinh tế khó khăn nên những hộ dân này lén lút sử dụng điện chia hơi, việc truyền tải không đảm bảo an toàn.
 |
| Nhân viên ngành điện phát tờ rơi tuyên truyền tiểu thương sử dụng điện an toàn. |
Theo số liệu thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh Cà Mau hiện có hơn 130 khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ, trong đó có khoảng 50 khu dân cư nguy cơ cháy, nổ cao. Đã qua, công tác kiểm tra, tuyên tuyền, vận động người dân sử dụng điện an toàn được chính quyền địa phương, các ngành có liên quan thường xuyên thực hiện. Thế nhưng, tình trạng sử dụng trụ đỡ dây dẫn điện tạm bợ, dây dẫn điện không được lắp trên u sứ cách điện hạ thế, đấu nối dây dẫn điện không đảm bảo an toàn theo quy định, cơi nới nhà ở vi phạm khoảng cách an toàn hành lang lưới điện cao áp… vẫn chưa được cải thiện tích cực, dẫu rằng lực lượng làm nhiệm vụ đã nhắc nhở nhiều lần và lập biên bản đề nghị khắc phục.
“Chính vì bộ phận người dân còn chủ quan, bất cẩn trong sử dụng điện nên quý I/2020, toàn tỉnh xảy ra 10 vụ cháy, làm chết 1 người, thiệt hại tài sản gần 1,4 tỷ đồng, trong đó có 8 vụ cháy do sự cố về điện”, Trung tá Trịnh Hoàng Nẵng, Đội trưởng Đội Tham mưu - Tổng hợp, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, thông tin.
Cần chế tài xử phạt răn đe
Ngoài việc lo ngại sử dụng điện không an toàn dẫn đến hoả hoạn ở các khu dân cư, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có gần 1.200 cơ sở có nguy cơ cháy, nổ. Trong đó có 68 chợ, trung tâm thương mại và nhiều chợ tạm, chợ tự phát đan xen trong các khu dân cư mà việc sử dụng hệ thống, thiết bị điện cũng như truyền tải điện sinh hoạt ở các quầy, sạp chưa đảm bảo tiêu chuẩn, quy định phòng, chống cháy, nổ.
Theo Trung tá Trịnh Hoàng Nẵng, chợ nói chung được xếp vào loại đặc biệt nguy hiểm về cháy, nổ thuộc diện quản lý của ngành chức năng, nên có những quy định bắt buộc xây dựng phương án PCCC, trong đó có hệ thống, thiết bị điện an toàn. Song, ở các khu chợ tự phát, khu dân cư, hiện khá phổ biến việc kết hợp nhà ở làm nơi kinh doanh, sản xuất hàng hoá mà không có quy hoạch và chưa có quy định thẩm duyệt về PCCC vì thuộc diện quản lý của chính quyền địa phương.
Thực tế là ngành điện lực chỉ quản lý nguồn điện từ dây cái kéo vào cầu dao tổng, việc tải điện sinh hoạt trong gia đình (sau điện kế chính) là do hộ dân tự làm. Trong khi đó, quy định về an toàn đối với người sử dụng thiết bị điện tuy được phổ biến rộng rãi, nhưng không phải người dân nào cũng nhận thức đầy đủ, hoặc có hiểu biết nhưng lại chủ quan. Còn cán bộ địa phương tuy được tập huấn, nhưng thời gian ngắn nên không thể nắm hết những nguyên lý căn bản, lại kiêm nhiệm nhiều công tác khác nên việc kiểm tra chưa đạt hiệu quả cao.
“Cháy, nổ là rủi ro, nhưng rủi ro này có thể phòng tránh được nếu các cấp, các ngành quan tâm đúng mức công tác quản lý Nhà nước về PCCC, trong đó có các quy định về sử dụng hệ thống, thiết bị điện an toàn, nhất là ở các khu dân cư. Để nâng cao ý thức người dân, tạo chuyển biến tích cực công tác PCCC trong toàn xã hội, ngoài việc tập huấn nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ quản ý ở địa phương, đẩy mạnh và đa dạng hình thức tuyên truyền, vận động, đã đến lúc Nhà nước cần có quy định bắt buộc và chế tài xử phạt răn đe đối với những hộ dân cố tình vi phạm khi đã được kiểm tra, nhắc nhở nhiều lần”, Trung tá Trịnh Hoàng Nẵng đề xuất./.
Mỹ Pha
Xem thêm bình luận