ĐT: 0939.923988
Thứ tư, 30-7-25 18:09:10
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Tây Nam Bộ lịch sử qua ống kính (1954-1975)

Báo Cà Mau Được phát hành vào tháng 4 vừa qua, tập sách ảnh đen trắng “Tây Nam Bộ kháng chiến - Lịch sử qua ống kính (1945-1975)” truyền đi thông điệp mạnh mẽ về khát vọng hoà bình, độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Ðây là công trình kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025).

Tập hợp nhiều hình ảnh chân thực, sống động về cuộc sống, chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ và người dân Tây Nam Bộ, đây được xem là hành trình ôn lại quá khứ hào hùng của cha ông, nơi những trang sử kháng chiến được tái hiện qua ảnh.

Sách chia làm hai phần chính: Phần thứ nhất “Tây Nam Bộ - Thành đồng Tổ quốc (1945-1954)”, phần thứ hai “21 năm khói lửa - Những khoảnh khắc vàng (1954-1975)”.

Mỗi phần là những sự kiện, phong trào nổi bật, có sức tác động, ảnh hưởng lớn đến chiến trường Tây Nam Bộ và cả nước trong hai giai đoạn lịch sử kháng chiến, chống Pháp (1945-1954) và đế quốc Mỹ (1954-1975) xâm lược.

Trong lời giới thiệu, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Ðảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, nhấn mạnh: “Mỗi bức ảnh là khoảnh khắc quý giá, trường tồn cùng thời gian; là câu chuyện đầy ắp cảm xúc, mảnh ghép quan trọng dệt nên bức tranh lịch sử, văn hoá phong phú, giàu sức lay động; giúp các thế hệ hậu sinh thêm thấu hiểu, trân trọng quá khứ, mãi mãi khắc ghi công lao to lớn của cha ông, ra sức phấn đấu xây dựng quê hương, đất nước giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc”.

Cũng theo ông Nguyễn Trọng Nghĩa, điểm độc đáo của cuốn sách là ảnh được sáng tác bởi các phóng viên chiến trường, những người trực tiếp tham gia và trở thành một phần của cuộc kháng chiến, mang đậm dấu ấn cá nhân và cảm xúc chân thật, giúp người xem cảm nhận sâu sắc tinh thần kiên trung, bất khuất của những con người anh dũng, can trường, hồn hậu dưới bóng tràm, rừng đước, vững vàng vượt qua mưa bom, bão đạn, cùng cả nước đi đến ngày toàn thắng. Ðó là minh chứng sinh động, khẳng định vai trò, sức mạnh của nghệ thuật nhiếp ảnh - “nghệ thuật của khoảnh khắc” và sự hy sinh lớn lao của những chiến sĩ trên mặt trận văn hoá, nghệ thuật. Cuốn sách như nén tâm hương tri ân các anh hùng liệt sĩ hy sinh vì Tổ quốc, trong đó có các phóng viên - nghệ sĩ nhiếp ảnh tài hoa của đất nước. Các anh ngã xuống, nhưng cuộc đời và sự nghiệp của các anh sống mãi, trở thành bản hùng ca bất hủ về tình yêu quê hương, đất nước, về trách nhiệm cao cả, thiêng liêng của những người “nghệ sĩ - chiến sĩ”, để các thế hệ hôm nay và mai sau tự hào tiếp bước.

Sách in khổ 23.7x25.7cm, dày 275 trang, do Nhà Xuất bản Thông Tấn ấn hành, theo chỉ đạo biên soạn của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam.

Nhân dân Cà Mau mít tinh mừng thắng lợi của Hiệp định Giơ-ne-vơ và tiễn bộ đội tập kết ra Bắc. Ảnh: Bảo tàng Cà Mau

Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Nguyễn Thị Út - Út Tịch (1931-27/11/1968) trong Ðại hội Anh hùng chiến sĩ thi đua lực lượng vũ trang toàn miền Nam năm 1965 (thứ hai từ phải sang). Bà nổi tiếng với câu nói “còn cái lai quần cũng đánh”. Ảnh: Bảo tàng Trà Vinh

Vệ quốc đoàn Long An ra mắt Nhân dân, năm 1946. Ảnh: Bảo tàng Long An

Tù binh trong trận La Bang. Ảnh: Tổ Nhiếp ảnh Khu 9

Nhân dân quyết tâm “Một tấc không đi một li không rời”. Ảnh: Bảo tàng Quân khu 9

Vĩnh Xuân giới thiệu

Lắng lòng tháng bảy

Mỗi độ tháng Bảy về, đất trời như lắng lại không khí tri ân những người con ưu tú đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Trong dòng chảy lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 là dấu son, nhưng cũng đầy mất mát, bi thương. Tại Cà Mau, nhiều chiến sĩ, đồng bào đã hy sinh anh dũng, để đổi lấy cuộc sống  hoà bình.

Ở ngã tư sông

Về trung tâm xã Ðầm Dơi, đi từ đường Dương Thị Cẩm Vân lên cầu, đập vào mắt là tượng đài Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Dương Thị Cẩm Vân sừng sững bên bờ ở ngã tư sông, khắc ghi chiến công của nữ kiện tướng chiến hào trong những năm bao vây, đánh lấn Chi khu Ðầm Dơi. Ở góc tường rào bê-tông là bức phù điêu tái hiện cuộc chiến đấu kiên cường của quân và dân huyện Ðầm Dơi ngày trước trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tiếc là ở đây còn thiếu tượng đài khắc hoạ hình ảnh 26 người chết và hàng trăm người bị thương, hàng chục người bị bắt bớ, tù đày trong cuộc đấu tranh trực diện ngày 23/10/1961 quy mô lớn nhất và bị đàn áp đẫm máu nhất trong tỉnh lúc bấy giờ.

Quá khứ hào hùng - Hiện tại vươn xa

Báo - đài là hợp chất gắn kết niềm tin giữa Ðảng với Nhân dân như bê-tông cốt thép, là ngọn lửa giữa đêm đông nung sôi bầu nhiệt huyết hàng triệu trái tim yêu nước, thương dân; là ánh đèn pha giữa đêm đen soi sáng mọi bước đường khi dân tộc ta xông lên chiến đấu và chiến thắng quân thù; là ánh mặt trời chân lý xua tan âm u, tâm tối, đem lại mùa xuân của hạnh phúc con người và tô thắm màu cờ của nhận thức, lý tưởng, lẽ sống đối với biết bao thế hệ...

Một thời làm báo

Cà Mau, mảnh đất tận cùng Tổ quốc, nơi sông ngòi chằng chịt, rừng đước bạt ngàn và con người mang trong mình chất mộc mạc, chân thành, hào phóng của miền Tây Nam Bộ. Ở đó, tôi đã sống và cống hiến với những năm tháng làm báo đầy nhiệt huyết, nơi mà mỗi dòng chữ, mỗi câu chuyện đều thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả nụ cười. Một thời làm báo tại Cà Mau là ký ức không thể quên, như cuốn sách cũ, dù thời gian có làm phai màu bìa, nhưng những trang bên trong vẫn sống động.

Báo giấy - Ký ức một thời vàng son

Chẳng nhớ rõ từ khi nào, những sạp báo giấy giữa lòng thành phố đã biến mất dần trong xu thế không thể tránh khỏi khi công nghệ thông tin bùng nổ, với sự "lên ngôi" của báo điện tử, mạng xã hội. Báo giấy - mấy ai còn nhớ một thời vàng son...

Những địa chỉ đỏ trên quê hương anh hùng

Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, Cà Mau là căn cứ địa cách mạng, là địa bàn đứng chân hoạt động của nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Ðảng và Nhà nước. Từ rừng đước, rừng tràm thành làng rừng kháng chiến; từ xóm ấp, chùa chiền, nhà dân thành nơi nuôi chứa cán bộ.

Nhà báo Trần Ngọc Hy một lòng trung kiên, bất khuất

Năm 1943, tốt nghiệp Diplôme, Trần Ngọc Hy về quê tham gia phong trào nông dân đấu tranh chống bọn địa chủ ác bá, chống bọn chính quyền tay sai hà khắc bóc lột nông dân, chống sưu cao thuế nặng.

Báo chí cách mạng Cà Mau góp phần động viên, cổ vũ kháng chiến

Báo chí cách mạng không những góp phần động viên, cổ vũ mà còn là “vũ khí sắc bén” trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, thống nhất đất nước. Lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của những cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước vĩ đại. Trong nhiều loại vũ khí chống chọi với quân thù, có một thứ vũ khí “thanh cao mà đắc lực”, “có sức mạnh hơn mười vạn quân”. Ðó là văn chương nghệ thuật, đặc biệt là văn chương, báo chí cách mạng Hồ Chí Minh.

Phan Ngọc Hiển - Nhà báo cách mạng trên vùng đất Nam Bộ

Tuần báo Tân Tiến số phát hành trung tuần tháng 2/1937, chủ bút Hồ Văn Sao giới thiệu với độc giả: “Bạn tôi Phan Ngọc Hiển, tức Phan Phan, một nhà văn chân chính - lương tâm, bắt đầu đi khắp Nam Kỳ để làm phận sự nhà báo - năm nay lần lượt bạn Phan Ngọc Hiển sẽ hiến cho độc giả: 1. Ðại náo thôn quê - 2. Tinh thần bạn trẻ nước nhà - 3. Giọt nước mắt của dân - 4. Thương - là 4 vấn đề quan hệ xã hội cần thay đổi - muốn tránh sự sơ sót, ngoài những tài liệu của bạn tôi thâu thập trong những lúc gian nan, nay bạn tôi cần đi viếng các làng, dân quê, bạn trẻ... cho cuộc điều tra thêm chu đáo - luôn tiện biết nhau, biết điều sơ sót của Tân Tiến đặng sửa đổi...”.

Nguyễn Mai và những chuyện đời thường

Người đa tài nhất trong những người cầm bút vùng Tây Nam Bộ những năm đánh Mỹ cứu nước là Nguyễn Mai. Anh viết thạo, viết vững chắc các loại ký, truyện, bình luận, xã thuyết và tuỳ bút... Anh sử dụng được các thể loại thơ, đặc biệt thơ trào lộng.