Sạt lở, ngập úng do mưa lớn kết hợp với triều cường dâng cao, nhà sập, tốc mái do dông, lốc xoáy… luôn là nỗi lo thường trực của người dân mỗi khi vào mùa mưa bão. Nhiều năm qua, dù đã chủ động triển khai nhiều phương án ứng phó từ sớm, từ xa nhưng thiệt hại do thiên tai gần như là đều khó tránh khỏi.
- Tăng cường công tác quản lý cây xanh, chống đổ ngã trong mùa mưa bão
- Chăm lo nhà ở, đảm bảo an toàn mùa mưa bão
- Lốc xoáy làm hư hại 9 căn nhà ở xã Tạ An Khương
Tác động nặng nề của thiên tai
Cà Mau là tỉnh ven biển duy nhất trong cả nước có 3 mặt giáp biển, với chiều dài bờ biển từ Đông sang Tây hơn 310 km (bờ biển Đông 163 km, bờ Tây 147 km). Do đó, tình trạng sạt lở, triều cường, nước biển dâng diễn ra ngày càng dày hơn, lan rộng, uy hiếp nhiều khu dân cư ven biển và cả vùng nội đồng.
Trong mùa mưa bão như hiện nay, một số hộ dân với phương tiện nhỏ ra biển khai thác là vô cùng nguy hiểm.
Năm nào cũng vậy, cứ bước vào mùa mưa bão đều xảy ra tình trạng nhà bị tốc mái, hoặc sập, nhất là khu dân cư thuộc các xã ven biển. Năm 2023, thiên tai đã làm chìm 14 phương tiện thuỷ; thiệt hại, hư hỏng khoảng 1.181 căn nhà và các công trình dân sinh; sạt lở ven sông 261 vị trí với chiều dài 6,4km, sạt lở bờ biển 29,2 km... năm 2024 có 225 căn nhà bị thiệt hại, hư hỏng; 7 phương tiện bị chìm do tác động của các loại hình thiên tai. Và từ đầu năm 2025 đến 31/07, trên địa bàn tỉnh thiên tai, dông lốc đã làm hư hỏng 90 nhà dân, 2 trụ sở làm việc (23 căn bị sập hoàn toàn, còn lại bị hư hỏng, tốc mái)…
Theo dự báo, con số thiệt hại mà thiên tai mang lại năm 2025 vẫn chưa dừng lại. Bởi thời điểm bão ảnh hưởng tới các tỉnh Nam bộ nói chung và tỉnh Cà Mau nói riêng thường vào thời kỳ cuối năm. Tức từ khoảng tháng 10 đến tháng 12 và tháng 1 năm sau. Đặt biệt, đây là thời điểm trùng với thời kỳ triều cường dâng cao, mực nước triều cao nhất trong các tháng 10, 11, 12 và tháng 1 năm sau.
Cà Mau được xác định là một trong những địa phương chịu tác động nghiêm trọng của biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Do đó, địa phương nào trong toàn tỉnh cũng có nguy cơ bị thiệt hại bở các loại hình thiên tai. Tuy nhiên, cấp thiết và nguy cơ thiệt hại lớn nhất vẫn là bà con tại các khu dân cư ven biển.
Dù sinh sống trong tuyến đê biển Tây nhưng ông Đỗ Ngọc Hiệp (ấp Kinh Hòn, xã Đá Bạc) vẫn lo lắng mỗi khi đến mùa mưa bão.
Đã nhiều năm qua, người dân tại các khu vực ven biển vẫn nơm nớp lo âu mỗi khi mùa mưa bão tới. Ông Đỗ Ngọc Hiệp (ấp Kinh Hòn, xã Đá Bạc), chia sẻ: "Dù đã có tuyến đê biển Tây bảo vệ, ngoài đê lại có kè. Tuy nhiên, những năm gần đây, sóng biển vẫn tiếp tục xâm thực. Đặc biệt, thường lúc có mưa lớn lại trùng với nước triều dâng cao. Nếu có sóng to trên biển thì khả năng tràng đê là rất cao. Trong khi đó, người dân trong đê lại canh tác theo các mô hình ngọt nên nguy cơ thiệt hại đến sản xuất là đều hoàn toàn có thể xảy ra và cả nguy cơ thiệt hại về nhà cửa nếu có gió giật mạnh".
Sống ở khu vực đô thị của tỉnh nhưng ông Nguyễn Văn Nghĩa (Ấp 3, phường Tân Thành) hiện nay cũng không tránh được sự nơm nớp lo âu cho hơn 1 ha lúa hè thu của gia đình. Ông tâm sự: "Hiện nay lúa đang trong giai đoạn trổ rộ, nếu thời gian này xuất hiện mưa lớn cùng gió mạnh sẽ rất dễ bị sập và thiệt hại nặng. Trong thời điểm này, chuyện mưa lớn và gió mạnh là đều rất dễ xảy ra. Chỉ mong là nó không diễn ra. Còn nếu xảy ra thật, thì cũng không biết làm gì để cứu lúa”.
Ông Nguyễn Văn Nghĩa (Ấp 3, phường Tân Thành) hiện nay cũng không tránh được sự nơm nớp lo âu cho hơn 1 ha lúa hè thu đang trong giai đoạn trổ bông.
Tình trạng ngập cục bộ cũng là một “đặc sản” mà người dân nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh phải thường xuyên đối diện. Chỉ là ngập nhiều hay ít, sâu hay cạn là còn phụ thuộc vào mưa lớn hay nhỏ và cò trùng với con nước triều cường dâng cao hay không. Thậm chí hiện nay số tuyến đường trên địa bàn tỉnh dù không mưa nhưng triều cường dâng vẫn bị ngập.
Chủ động ứng phó thiên tai
Để chủ động ứng phó với các loại hình thiên tai, nhất là thời tiết nguy hiểm, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh đã ban hành Phương án 03/PA - BCH về ứng phó với bão mạnh, siêu bão trên địa bàn tỉnh năm 2025.
Theo đó, phương án được tính toán trên cơ sở tình huống bão đổ bộ vào địa bàn tỉnh theo 2 quỹ đạo. Bão từ biển Đông đổ bộ vào địa bàn các địa phương ven biển Đông và Bão đi từ biển Đông sang biển Tây vào khu vực vịnh Thái Lan sau đó chuyển hướng và đổ bộ vào khu vực các địa phương ven biển Tây. Từ đó, đề ra các phương án ứng phó theo từng tình huống như: bão gần biển Đông, bão trên biển Đông, bão khẩn cấp, bão đổ bộ (bão trên đất liền) và khắc phục hậu quả thiên tai.
Trong phương án xác định rõ trách nhiệm cụ thể của từng sở, ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân có liên quan và người dân theo chức năng nhiệm vụ. Tuỳ theo chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, phải đảm bảo huy động, sử dụng các nguồn lực phù hợp, tiết kiệm, hiệu quả. Theo dõi chặt chẽ diễn biến bão, rà soát tình hình thực tế để kịp thời cập nhật, điều chỉnh linh hoạt các kịch bản ứng phó, đảm bảo sát thực tế theo phương châm “4 tại chỗ”.
.jpg)
Dù ngoài đê đã có kè, tuy nhiên những năm gần đây sóng biển vẫn tiếp tục xâm thực một số vị trí trên tuyến đê biển Tây.
Sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư để ứng phó bão mạnh, siêu bão; tập trung khu vực trọng điểm, triển khai di dời dân đến nơi an toàn, bảo đảm an toàn tuyệt đối người và tài sản. Tăng cường tuyên truyền để người dân chấp hành nghiêm hướng dẫn, cảnh báo của chính quyền và cơ quan chức năng.
Chủ động xây dựng, thực hiện phương án ứng phó nhằm giảm thiệt hại. Nếu bão khẩn cấp xảy ra, toàn tỉnh có khoảng 130.000 căn nhà cần chằng chống; 112.296 hộ (472.459 người) phải sơ tán, gồm 37.155 hộ (151.092 người) sơ tán tập trung và 48.676 hộ (216.663 người) sơ tán tại chỗ.
Hiện nay, toàn tỉnh cũng đã đầu tư đưa vào hoạt động 5 khu neo đậu tránh trú bão gồm Rạch Gốc, Cái Đôi Vàm, Sông Đốc, Khánh Hội, Gành Hào có tổng sức chứa khoảng 4.600 tàu.
Nguyễn Phú
Xem thêm bình luận