Trước đây, nhiều thế hệ học trò đã khá quen thuộc với không gian đọc sách “nền nếp” của phòng đọc sách hay thư viện trường. Không gian ấy đòi hỏi sự tĩnh lặng, nghiêm túc, đôi khi gây ức chế cho người đọc. Qua thời gian, mô hình mới được hình thành với tên gọi “thư viện xanh” mở ra một không gian đọc sách thoải mái, gần gũi với thiên nhiên và đặc biệt là kích thích niềm đam mê đọc sách của học trò.
Sức hút từ không gian đọc sách mới
Đến trường Tiểu học (TH) Phùng Ngọc Liêm, TH Kim Đồng, tận mắt chứng kiến những cô cậu học trò nhí chăm chú vào từng trang sách, từng cuốn tạp chí văn nghệ dành cho thiếu nhi dưới không gian rợp mát của cây xanh cùng cách trang trí đẹp mắt để cảm nhận rõ hơn sự phấn khích, say mê của các em với không gian đọc sách mới. Những gương mặt trẻ thơ sáng bừng lên qua những mẫu chuyện hay, những bài viết đầy cảm xúc hay tấm gương các bạn nhỏ vùng cao vượt qua những chặng đường gian khó để đến trường… Niềm tin, nghị lực vượt lên chính mình và những bài học quý về kỹ năng sống, giao tiếp xã hội… là những điều hay mà các em góp nhặt được qua từng trang sách quý.
Trong không gian trong lành, đẹp mắt và dưới bóng mát của vòm cây xanh, các bạn nhỏ có thể thoải mái trao đổi, tranh luận với bạn bè mà không sợ làm phiền đến xung quanh. Nhiều bạn nhỏ còn liên hệ những câu chuyện bằng tranh với những bài lịch sử, văn học… được tiếp cận trên lớp để nhắc nhớ cho bản thân, bạn bè; qua đó, những kiến thức cũ được tái hiện, hệ thống lại và ngày càng khắc sâu hơn. Hiện, thư viện xanh của trường TH Phùng Ngọc Liêm có hơn 10.000 đầu sách, báo, tạp chí, trong đó phần lớn là sách dành cho thiếu nhi được huy động từ học sinh, sự hỗ trợ của ngành Giáo dục và kinh phí của trường. Đó là một kho sách vô giá phục vụ đắc lực cho sự phát triển của thư viện xanh. Em Lê Hồng Ngọc (học sinh lớp 55 - trường TH Phùng Ngọc Liêm) thổ lộ: “Từ khi thư viện xanh hoạt động, em luôn là độc giả trung thành. Em và nhiều bạn khác rất thích thú với không gian đọc sách này, bởi chúng em vừa có thể đọc, vừa có thể trò chuyện, chia sẻ thông tin mà không sợ làm ồn, gây phiền phức cho mọi người xung quanh. Hơn nữa, không khí ở đây rất trong lành, thoáng mát và gần gũi với thiên nhiên…”.
Chia sẻ với chúng tôi, Hiệu trưởng trường TH Phùng Ngọc Liêm và Hiệu trưởng trường TH Kim Đồng đều khẳng định hiệu quả vượt trội từ mô hình đọc sách mới, thân thiện với môi trường này. “Bên cạnh việc định hướng cho các em dùng thời gian thư giãn để đọc sách nâng cao hiểu biết, tuyên truyền cho các em về an toàn giao thông, bảo vệ môi trường, phòng tránh một số dịch bệnh… chúng tôi còn có thể quản lý các em chặt chẽ hơn, tránh những sự cố đáng tiếc khi nô đùa do tính hiếu động của trẻ nhỏ”, ông Huỳnh Hữu Nghĩa - Hiệu trưởng trường TH Kim Đồng cho biết. Từ hiệu quả của mô hình, thời gian tới hai trường sẽ đầu tư nâng cấp và mở rộng thư viện xanh.
Mô hình thư viện xanh của trường Tiểu học Phùng Ngọc Liêm. Ảnh: K.C
Áp dụng mô hình theo hướng tiết kiệm 
Qua tìm hiểu, để xây dựng được một thư viện xanh đòi hỏi đơn vị đầu tư phải có khuôn viên rộng và kinh phí khoảng trên 50 triệu đồng (được vận động từ công tác xã hội hóa), vì thế một số trường tuy tâm đắc với mô hình này nhưng vẫn chưa mạnh dạn áp dụng.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể xây dựng một thư viện xanh theo kiểu “cây nhà lá vườn”, “liệu cơm gắp mắm” mà nhiều trường đang áp dụng. Đơn cử như trường THCS Võ Thị Sáu, với gần 15.000 đầu sách, báo, tạp chí phục vụ công tác dạy và học, trường đã áp dụng mô hình thư viện xanh theo hướng tiết kiệm. Thay vì, đầu tư vào hệ thống cây xanh hàng chục triệu đồng, thì nay cây xanh với giá “mềm” được dùng để trang trí, tạo cảnh quan trong thư viện, phòng đọc sách; thêm vào đó là những tủ sách thân thiện đặt ở mỗi lớp do giáo viên và học sinh góp chung để đọc thư giãn sau những giờ học tập căng thẳng.
Tương tự, trường THPT Bạc Liêu cũng dùng khá nhiều cây xanh đa dạng về chủng loại, màu sắc để làm đẹp cho thư viện trường. Từ đó, tạo tâm lý thoải mái, gần gũi cho độc giả. Ngoài những giờ ra chơi, thư viện còn là không gian lý tưởng để học sinh trường tổ chức học nhóm, trao đổi những kiến thức trên lớp và khi cần thì kho tài liệu với hơn 12.000 đầu sách quý luôn đồng hành cùng họ.
Để kích thích niềm đam mê đọc sách của học trò có rất nhiều cách làm hay, mô hình hiệu quả. Song, thiết nghĩ mô hình thư viện xanh có lẽ là một giải pháp hữu hiệu cần nhân rộng để vực dậy văn hóa đọc của đối tượng bạn đọc nhỏ tuổi.
Kim Trúc

Truyền hình








Xem thêm bình luận