Thực hiện phân loại rác tại nguồn: Nên hình thành thói quen cho người dân

Toàn tỉnh Bạc Liêu mỗi ngày thải ra hàng trăm tấn rác, nếu người dân ý thức được việc phân loại rác tại nguồn thì vừa góp phần bảo vệ môi trường, vừa tiết kiệm bởi khâu tái chế rác thải nhựa. Riêng rác thải hữu cơ sẽ tạo nguồn phân bón sạch cho cây trồng, giảm chi phí trong sản xuất nông nghiệp.

Cấp phát thùng rác phân loại rác tại nguồn cho người dân thị trấn Châu Hưng (huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: K.K

LỘ TRÌNH THỰC HIỆN ĐẾN NGÀY 31/12/2024

Nghị định 45/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường có hiệu lực từ ngày 25/8/2022. Theo đó, quy định hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt (rác thải), không sử dụng bao bì chứa rác sẽ bị phạt tiền. Tuy nhiên, để có lộ trình thực hiện, sau ngày 25/8/2022 chưa tiến hành xử phạt. Theo quy định tại khoản 7 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chậm nhất là ngày 31/12/2024 hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt và thực hiện giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định mới.

Như vậy, từ ngày 25/8 - 31/12/2024 là khoảng thời gian giúp cho người dân nhận thức được tầm quan trọng của việc phân loại rác thải, làm quen với việc phân loại rác thải hàng ngày. Hiểu và xem việc phân loại rác như một tập quán trong đời sống hàng ngày, xem rác như một nguồn tài nguyên có lợi cho chính họ và cộng đồng xã hội. Sau ngày 31/12/2024, hộ gia đình không thực hiện phân loại rác theo quy định sẽ bị xử phạt và chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý theo quy định.

Sổ tay hướng dẫn phân loại rác thải được cấp cho hộ dân tham gia thực hiện dự án ở thị trấn Châu Hưng (huyện Vĩnh Lợi).

TẬP THÓI QUEN PHÂN LOẠI RÁC CHO DÂN

Đánh giá về thói quen phân loại rác thải của người dân, để tiến tới thực hiện phân loại rác thải tại nguồn theo quy định của Chính phủ, bà Trịnh Khánh Ngọc - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường thuộc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) Bạc Liêu cho biết, thời gian qua, Chi cục Bảo vệ môi trường đã từng bước có sự chuẩn bị cho việc hình thành thói quen này trong nhân dân. Bởi chỉ có tập cho người dân thói quen, sự hiểu biết khi phân loại rác thải tại nguồn thì mới có thể áp dụng khi thời điểm cuối năm 2024 đến.

Bằng việc dành nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường hàng năm, Chi cục Bảo vệ môi trường đã hỗ trợ tập huấn cho các ngành, đoàn thể như: Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân… hỗ trợ cho gia đình hội viên, đoàn viên thùng đựng rác phân chia rác hữu cơ và rác vô cơ. Trong đó, thùng đựng rác có thể bằng nhựa (với hộ dân ở đô thị) hoặc cần xé (với hộ dân nông thôn), nhưng phải có ký hiệu phân biệt giữa thùng đựng rác vô cơ và hữu cơ. Trong năm 2021 và 2022, Bạc Liêu đã chọn một số ấp của các địa phương trong tỉnh để triển khai thí điểm các mô hình phân loại rác thải như mô hình “Khu dân cư thực hiện phân loại rác tại nguồn” tại ấp 16A (xã Phong Tân, TX. Giá Rai).

Không dừng lại ở đó, Bạc Liêu còn là một trong 2 tỉnh được Bộ TN-MT thí điểm thực hiện Dự án hỗ trợ người dân phân loại rác thải tại nguồn. Và tỉnh đã chọn thị trấn Châu Hưng (huyện Vĩnh Lợi) để triển khai mô hình. Dự án hỗ trợ cho mỗi hộ dân 3 thùng đựng rác thải, hướng dẫn cách thức để người dân tập thói quen phân loại rác riêng biệt: rác hữu cơ, rác vô cơ và rác tái chế. Ngoài ra, dự án còn hỗ trợ các thùng ủ rác, xe vận chuyển rác thải vào các khu vực xe rác chuyên dụng khó di chuyển.

Tuy nhiên, để việc áp dụng phân loại rác thải tại nguồn đạt yêu cầu, Bạc Liêu cần phải có nhà máy xử lý rác thải. Theo các chuyên gia, xử lý rác thải chỉ có thể giải quyết khi kết hợp giữa công nghệ xử lý rác và phân loại rác tại nguồn và quản lý thu gom, vận chuyển rác phải đồng bộ. Đây cũng là mong muốn của hầu hết người dân trong tỉnh, khi mà các dự án nhà máy xử lý rác đã bị “trùm mền” nhiều năm.

KIM KIM