Phong trào thanh niên 2016 khép lại với rất nhiều thành tích thông qua bảng báo cáo năm. Tuy nhiên, dễ dàng nhận thấy, những hoạt động mang tính mới lạ, bứt phá gần như không có!
Nhiều thành tích…
Trong năm 2016, các hoạt động của Đoàn Thanh niên tập trung vào 2 lĩnh vực: xây dựng nông thôn mới và xây dựng văn minh đô thị thông qua 2 hoạt động lớn là Tháng Thanh niên và Mùa hè tình nguyện. Trong đó chú trọng đến công tác đồng hành cùng thanh niên trong nghề nghiệp và việc làm. Thời gian qua, các cấp bộ Đoàn tổ chức nhiều hoạt động tư vấn nghề nghiệp cho trên 5.000 đoàn viên - thanh niên và học sinh, sinh viên; giới thiệu việc làm cho 1.700 đoàn viên - thanh niên. Ở lĩnh vực an sinh xã hội, các cấp bộ Đoàn tổ chức khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho khoảng 3.000 lượt người nghèo, gia đình chính sách; cấp mới 9.000 giấy chứng minh nhân dân; vận động trao tặng 38 căn nhà nhân ái, nhà tình thương; hiến trên 4.000 đơn vị máu cho ngân hàng máu sống; tặng trên 500 suất học bổng cho học sinh nghèo hiếu học; sửa chữa cầu, làm lộ giao thông nông thôn...
Tiểu phẩm của một đơn vị Đoàn tham gia hội thi bảo vệ môi trường. Ảnh: Y.N
Hoạt động “Ngày thứ Bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh” được các đơn vị Đoàn củng cố, xây dựng các đội hình thanh niên tình nguyện tại những địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Đặc biệt là tập trung tổ chức các hoạt động tình nguyện vì an sinh xã hội đối với đối tượng gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng, gia đình chiến sĩ đang làm nhiệm vụ nơi biên giới, hải đảo.
... Nhưng rơi vào lối mòn
Sôi nổi là vậy, nhưng các hoạt động vẫn chưa có chiều sâu, hằng năm cứ lặp đi lặp lại đến mức nhàm chán. Không riêng gì công tác Đoàn, bất kỳ lĩnh vực nào muốn phát triển đòi hỏi phải có sự đổi mới, sáng tạo không ngừng. Đó là quy luật tất yếu, thế nhưng thật đáng buồn khi thời gian qua các phong trào, hoạt động của tổ chức Đoàn - nơi tập hợp sự trẻ trung, năng động - lại rơi vào lối mòn. Những ai tham gia công tác Đoàn có thâm niên vài năm sẽ đều “thuộc làu” các chương trình hoạt động của Đoàn Thanh niên theo kiểu “đến hẹn lại lên”: Tháng Thanh niên, Mùa hè tình nguyện, Tháng An toàn giao thông, bảo vệ môi trường... Riêng ở công tác tuyên truyền thông qua các hội thi, năm nào cũng diễn ra tình trạng đội của đơn vị nào thi xong thì cũng đồng nghĩa cổ động viên của đơn vị đó sẽ bỏ về, thành thử khi mở màn thì cả khán phòng không còn chỗ trống, nhưng càng về cuối thì số lượng khán giả cứ vơi dần. Vậy mục đích của các hội thi là để tuyên truyền hay chỉ để các đội tranh thắng - thua? Những hình thức tuyên truyền như thế không còn phù hợp, không thu hút được nữa thì tổ chức Đoàn nên tìm ra những cách mới để phù hợp với thanh thiếu niên.
Hôm rồi, tôi có dịp trò chuyện với một cựu cán bộ Đoàn, chú ấy nhận xét rằng một số đơn vị Đoàn đang rơi vào tình trạng “hành chính hóa”. Trên thực tế, thời gian qua, sự thiếu sâu sát với đời sống, tâm tư nguyện vọng thanh niên của một số cán bộ Đoàn, cùng sự thiếu đổi mới trong hoạt động... đã dẫn đến nhiều phong trào chỉ mang tính bề nổi. Điển hình như chuyện có đơn vị Đoàn đi vận động một doanh nghiệp hỗ trợ kỹ thuật nuôi tôm và tiền vốn giúp thanh niên địa phương làm kinh tế. Đáng lẽ khi nhận được sự hỗ trợ thì đơn vị Đoàn này phải linh hoạt trong việc cho thanh niên mượn vốn làm ăn theo hình thức xoay vòng, đồng thời từ kỹ thuật đó có thể nhân rộng cho nhiều thanh niên trong địa phương áp dụng, đằng này chỉ trao vốn và kỹ thuật cho vài thanh niên rồi thôi. Nếu họ linh hoạt hơn thì đâu chỉ có vài thanh niên được hưởng lợi ích từ sự đầu tư này?!
Năm 2016 được Chính phủ chọn là Năm Quốc gia khởi nghiệp, tuy nhiên các phong trào hoạt động của tổ chức Đoàn lại ít đề cập, tuyên truyền về vấn đề này, cũng như chưa có hoạt động nào để “truyền lửa” khởi nghiệp cho thanh niên. Trong khi đó, Đoàn Thanh niên các tỉnh, thành phố trong cả nước đã có sự khởi động sôi nổi và xây dựng đề án khởi nghiệp nhằm tạo điều kiện hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời cho thanh niên. Những vấn đề “nóng” liên quan đến quyền lợi của thanh niên như thế cần phải được tổ chức Đoàn quan tâm hơn nữa!
Tuấn Anh