(CMO) Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có 51/82 xã có trung tâm VHTT-HTCĐ. Kinh phí đầu tư xây dựng mỗi trung tâm từ 4-10 tỷ đồng. Vậy ước tính tổng đầu tư khoảng 300 tỷ đồng. Kinh phí đầu tư quá lớn nhưng hiệu quả mang lại chưa tương xứng.
Điển hình là Trung tâm VHTT-HTCĐ xã Đất Mới (huyện Năm Căn). Được xây dựng từ năm 2013 nhưng đến nay, khu vực xung quanh dành cho hoạt động thể thao vẫn còn là trũng sình lầy. Nhà thi đấu đa năng và các phòng chức năng nhìn bên ngoài trông rất khang trang, nhưng bên trong chưa được trang bị đầy đủ thiết chế văn hoá và phần nền đang sụp lún.
Không chỉ Trung tâm VHTT-HTCĐ xã Đất Mới mà thực tế phần đông trung tâm VHTT-HTCĐ trên địa bàn tỉnh chưa trang bị đầy đủ thiết bị phục vụ chuyên môn, hoặc có nhưng hư hỏng, hoạt động cầm chừng. Trong đó có nhiều nguyên nhân.
Vị trí không phù hợp
 |
| Do sụp lún và thiếu trang thiết bị, Trung tâm VHTT-HTCĐ xã Khánh Lộc gần như đóng cửa. |
 |
| Nếu thuận lợi xã hội hoá, Trung tâm VHTT-HTCĐ Khánh Bình sẽ phát triển tốt hơn. |
Yêu cầu đặt ra là vị trí xây dựng trung tâm VHTT phải gần khu dân cư, giao thông thuận tiện và thoáng tầm nhìn. Song, trước đây thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” hướng tới xã đạt chuẩn văn hoá, tiêu chí đặt ra chỉ cần có trụ sở sinh hoạt văn hoá (diện tích vừa phải). Khi thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, trụ sở sinh hoạt văn hoá không đủ chuẩn vì thiếu sân chơi thể thao.
Có thể nói, xây dựng trung tâm VHTT (theo tiêu chí số 6) là thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng NTM, tạo điều kiện để người dân nâng cao mức thụ hưởng văn hoá, hoạt động thể chất. Nhưng mặt khác tiêu chí này lại tạo ra khó khăn cho các địa phương, vì thực tế hầu hết các xã không có quỹ đất dự phòng, mà việc mua lại đất dân gần khu trung tâm xã quá đắt đỏ, có xã có quỹ đất nhưng lại cách xa khu dân cư. Vì vậy, nhu cầu xây dựng trung tâm VHTT để hoàn thiện tiêu chí đạt chuẩn NTM, không ít địa phương đã xây dựng trung tâm ở những khu vực có thể.
Xã An Xuyên, một trong những đơn vị có phong trào thể dục thể thao phát triển mạnh của TP Cà Mau. Nhưng gần 10 năm xã xây dựng trung tâm vẫn chưa hoàn thiện các hạng mục công trình, vị trí xây dựng nằm sâu trong ấp (cách trung tâm xã hơn 8 km). Đường đi khó khăn, ban chủ nhiệm không tổ chức hoạt động, trung tâm bỏ hoang phế và đang xuống cấp theo thời gian.
Trong khi đó, Trung tâm VHTT xã Khánh An (huyện U Minh) được xây dựng khá khang trang với kinh phí đầu tư 7 tỷ đồng. Thế nhưng, trung tâm gần với lâm phần rừng tràm, xa trung tâm xã. Vì vậy, gần 10 năm hoạt động, trung tâm thi thoảng phục vụ các cuộc hội họp, tập huấn, thường là… đóng cửa. Hoạt động không thường xuyên nên việc bảo quản cơ sở vật chất, thiết bị âm thanh cũng ít được quan tâm.
Ngược lại, Trung tâm VHTT xã Trần Hợi có vị trí xây dựng tương đối thuận lợi. Vận dụng nguồn vốn xây dựng NTM, xã đã đầu tư sân bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, hàng năm tổ chức được nhiều cuộc hội họp của các ban, ngành. Tuy nhiên, đường vào trung tâm quá hẹp, chỉ đi được bằng xe gắn máy và phải vòng vo nên địa phương không thể tổ chức những sự kiện lớn, hoặc khó kêu gọi các đoàn nghệ thuật về phục vụ.
“Đứng trên tuyến tỉnh lộ nhìn vào là đã thấy trung tâm. Nghĩa là khoảng cách không xa (so với việc đi vòng đường nông thôn như hiện nay) và nếu như mở lộ trên tuyến này thì đáp ứng được tất cả phương tiện đi lại, nhưng đây là đất của dân, mà xã lại không có kinh phí để mua, trong khi dân không chịu hiến đất. Vì chưa có đường cho xe ô-tô nên hoạt động của trung tâm chưa hết công năng”, Phó chủ tịch UBND xã Trần Hợi Nguyễn Văn Đoàn trần tình.
Khó vận động xã hội hoá
Vận động xã hội hoá đầu tư các sân chơi thể thao, trang thiết bị vui chơi trẻ em, phòng tập thể hình… là rất cần thiết, nhằm thu hút người dân đến sinh hoạt, vui chơi, tạo điều kiện tổ chức các hoạt động thường xuyên.
Điển hình như Trung tâm VHTT xã Tắc Vân (TP Cà Mau). Tuy chỉ mới hoạt động gần 5 năm nay, nhưng được xây dựng gần trung tâm xã, dọc theo Quốc lộ 1, là điều kiện thuận lợi để xã vận động xã hội hoá gần 4 tỷ đồng, xây dựng sân chơi thể thao, sân chơi thiếu nhi…, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống tinh thần của Nhân dân và phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị của địa phương. “Hiện tại, xã đang tính toán xây dựng sân bãi lộ thiên, phục vụ trọn gói nhu cầu tổ chức đám cưới, liên hoan của các ban, ngành… "Việc này vừa tăng năng suất hoạt động của trung tâm, vừa tạo thêm việc làm cho các nhóm nấu ăn và nâng cao hiệu quả phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá, cũng như thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội”, Phó chủ tịch UBND xã Tắc Vân Dương Thái Đông Hải thông tin.
Một trường hợp khác, cách xã không xa, lại dọc theo tuyến tỉnh lộ Cà Mau - Sông Đốc, nhưng Trung tâm VHTT xã Khánh Lộc lại không vận động được xã hội hoá xây dựng các hạng mục sân chơi thể thao, giải trí nên người dân ít đến tham gia. Theo Phó chủ tịch UBND xã Khánh Lộc Đinh Tấn Lạc, Khánh Lộc cách trung tâm huyện Trần Văn Thời chỉ vài cây số, mà hiện tại sân chơi thể thao, khu vui chơi trẻ em... do tư nhân đầu tư ở huyện rất nhiều và thu hút người dân tại địa phương.
Trong khi đó, Trung tâm VHTT xã Khánh Bình (huyện Trần Văn Thời) đáp ứng yêu cầu đặt ra và xã cũng đã tổ chức tốt các hoạt động thể thao, sinh hoạt văn hoá, vui chơi giải trí của người dân, nhưng địa phương lại gặp trở ngại trong việc xã hội hoá vì có nhiều thủ tục khó khăn và hầu như không thực hiện được (theo Công văn số 1389/STC-HCSN của Sở Tài chính về việc góp ý đề án mẫu và hướng dẫn thực hiện công tác xã hội hoá trung tâm VHTT cấp xã)./.
Bài cuối: PHÁT HUY VAI TRÒ CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ
Mỹ Pha
Xem thêm bình luận