Truyền hình
Cà Mau hôm nay đang đổi thay từng ngày, nhất là ở những vùng quê xa xôi, nơi đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống đông đúc.
- Xây dựng niềm tin vào pháp luật từ hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí
- Tăng cường trợ giúp pháp lý cho người từ 16 đến dưới 18 tuổi
Trợ giúp pháp lý về tận vùng sâu, vùng xa hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật.
Trong hành trình dựng xây dựng , có những con người luôn lặng lẽ mang theo những điều luật đến gần hơn với bà con, đó là những người làm công tác trợ giúp pháp lý – những luật sư 0 đồng. Họ không chỉ giúp dân hiểu luật, mà còn giúp dân tin vào luật. Nhờ họ, những điều tưởng chừng xa vời như “quyền”, như “công lý”… giờ đây đã trở nên gần gũi, rõ ràng và thiết thực hơn bao giờ hết. Và cũng từ đó, những vùng quê từng “trắng pháp luật” đã bắt đầu bừng sáng bởi chính nhận thức mới từ người dân.
Khi pháp luật không còn là khái niệm xa lạ
Tại xã Tân Hưng, nơi có nhiều hộ dân thuộc diện nghèo, bà Nguyễn Mộng Cầm, một người dân ấp Tân Bửu, chia sẻ mộc mạc nhưng đầy cảm xúc: “Tôi thấy rất vui vì nhờ mấy buổi triển khai pháp luật của các anh chị mà tôi mới hiểu được nhiều điều về quyền được trợ giúp pháp lý của mình. Giờ hiểu rồi, tôi còn thông tin lại cho bà con trong xóm, ai hỏi về đất đai, hụi hè, tranh chấp, tôi cũng nói được chút ít”.
Câu chuyện của bà Cầm không phải là cá biệt. Nhiều năm trước, việc tuyên truyền pháp luật ở các xã vùng sâu chỉ dừng ở khẩu hiệu hoặc văn bản treo ở trụ sở. Nhưng nay, đội ngũ làm công tác trợ giúp pháp lý đã đi tận nơi, gõ từng cửa, nói từng điều luật theo cách dễ hiểu nhất.
Công tác truyền thông pháp luật tại cơ sở, nâng cao ý thức cộng đồng được đẩy mạnh.
Một trong những thách thức lớn nhất trong thực hiện trợ giúp pháp lý ở vùng sâu là người dân không biết mình có quyền được trợ giúp pháp lý, dù nằm trong diện được miễn phí hoàn toàn theo quy định của pháp luật.
Theo thống kê của Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau, phần lớn người dân yếu thế, gồm hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số, người già neo đơn, không biết nơi nào để tìm đến khi cần hỗ trợ pháp luật, hoặc e ngại, mặc cảm, thậm chí không tin rằng mình có thể được pháp luật bảo vệ.
Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Cà Mau đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, đoàn thể, các tổ chức chính trị, xã hội để tổ chức hàng loạt hoạt động truyền thông pháp luật tại cơ sở, kết hợp với sinh hoạt cộng đồng, ngày hội đại đoàn kết, họp tổ dân phố, buổi chợ...
Những con số biết nói
Chỉ tính từ đầu năm 2025 đến nay, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Cà Mau đã tổ chức 65 cuộc truyền thông pháp luật tại địa bàn cơ sở; 2.453 lượt người dân tham dự trực tiếp; phát hành hơn 10.300 tờ gấp pháp luật đến tay người dân.
Về xử lý vụ việc: 1.377 vụ việc đã được thụ lý. Trong đó, 1.216 vụ việc đã kết thúc; 711 vụ tham gia tố tụng; 37 vụ đại diện ngoài tố tụng; 468 vụ tư vấn pháp lý.
Dự kiến đến hết tháng 9/2025, số vụ việc thụ lý sẽ đạt khoảng 1.453 vụ, cho thấy nhu cầu tiếp cận công lý của người dân ngày càng tăng và niềm tin vào pháp luật đã bắt đầu hình thành rõ nét.
Điểm đặc biệt đáng ghi nhận là trong nhiều trường hợp, sau khi được tiếp cận với các buổi truyền thông pháp luật, chính người dân lại trở thành cầu nối lan toả pháp luật trong cộng đồng.
Ông Nguyễn Văn Chọn, Trưởng ấp Tân Bửu, cho biết: “Chúng tôi lồng ghép nội dung trợ giúp pháp lý vào các buổi họp dân, họp tổ, ngày hội đại đoàn kết. Cán bộ nói rồi, bà con hiểu rồi thì lại nói lại cho nhau. Dân với dân mà nói chuyện pháp luật, hiệu quả hơn nhiều”.
Ông Nguyễn Hoàng Mỹ, Trưởng khóm 1, xã Nguyễn Phích, cho biết: “Trợ giúp pháp lý làm bà con tin hơn. Trước không ai biết kêu ai giúp. Giờ có chuyện thì đến tổ, đến xã, hoặc nhắn tin, gọi điện cho cán bộ. Tôi cũng học được nhiều để hướng dẫn lại khi dân hỏi”.
Theo ông Ngô Đức Bính, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Cà Mau: “Chúng tôi xác định rõ, trợ giúp pháp lý phải gắn chặt với các chương trình mục tiêu quốc gia. Từ xây dựng nông thôn mới, đến giảm nghèo bền vững và phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, không thể thiếu yếu tố pháp luật”.
Hiểu luật giúp người dân sống đúng, làm đúng, an tâm lao động, sản xuất.
Trung tâm đã tổ chức các chuyên đề pháp luật thiết thực, như: phòng chống ma tuý, vi phạm hành chính, luật đất đai, xử lý nợ hụi, hôn nhân gia đình… với hình thức linh hoạt, dễ hiểu, dễ nhớ. Ở nhiều xã, việc tổ chức tuyên truyền pháp luật không còn là nhiệm vụ hành chính, mà đã trở thành nhu cầu thực tiễn của người dân.
Có thể thấy rõ, hoạt động trợ giúp pháp lý đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức pháp luật cộng đồng, hạn chế tranh chấp, khiếu kiện kéo dài, góp phần giữ vững an ninh trật tự cơ sở, tạo nền tảng vững chắc để thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Trong tương lai gần, Cà Mau đang triển khai các tổ công nghệ số cộng đồng, kết hợp với Trung tâm Trợ giúp pháp lý để thực hiện trợ giúp pháp lý trực tuyến, tư vấn pháp luật qua Zalo, mạng xã hội, mở rộng tiếp cận pháp luật cho người dân mọi lúc, mọi nơi.
Ông Nguyễn Minh Phụng, Chủ tịch UBND xã Tân Hưng, cho biết: “Các ấp trong xã đã tổ chức tập huấn trợ giúp pháp lý nhằm góp phần nâng cao nhận thức của người dân về pháp luật. Sắp tới, xã sẽ thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng, phối hợp các địa phương cũng như trung tâm tổ chức các hoạt động trợ giúp pháp lý, giúp người dân nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, đặc biệt là giúp các đối tượng yếu thế trên địa bàn có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ của xã hội”.
Ông Ngô Đức Bính cho biết: “Trong thời gian tới, Trung tâm sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và tổ chức các hoạt động trợ giúp pháp lý. Đồng thời, đổi mới lề lối làm việc, nâng cao tinh thần kỷ luật, kỷ cương hành chính trong toàn đơn vị. Chúng tôi cũng sẽ tăng cường phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương nhằm đa dạng hoá hình thức tuyên truyền, đưa thông tin trợ giúp pháp lý đến gần hơn với người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa”.
Công tác truyền thông về trợ giúp pháp lý sẽ được tiếp tục đổi mới nội dung, mở rộng kênh tiếp cận, giúp người dân nắm rõ quyền được trợ giúp và cách tiếp cận dịch vụ pháp lý miễn phí của Nhà nước.
“Song song đó, Trung tâm sẽ chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực đội ngũ trợ giúp viên pháp lý, đảm bảo đáp ứng tốt yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn.
Đặc biệt, việc phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng cũng sẽ được đẩy mạnh, nhằm hỗ trợ người dân kịp thời, đúng quy định, tạo điều kiện để họ hiểu rõ hơn về chính sách trợ giúp pháp lý và chủ động tìm đến khi cần hỗ trợ”, ông Bính nhấn mạnh.
.jpg)
Khi người dân biết luật, hiểu luật, sẽ góp phần xây dựng xã hội thật sự công bằng, dân chủ, văn minh. (Ảnh minh hoạ)
Trợ giúp pháp lý không còn là khái niệm xa vời hay chỉ dành cho những người “gặp chuyện lớn”. Với sự đồng hành của Nhà nước và những cán bộ tâm huyết, pháp luật đang dần trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy của người dân vùng sâu, vùng xa.
Khi người dân biết luật, hiểu luật và làm đúng theo luật, không chỉ là thành công của ngành tư pháp, mà là bước chuyển mình căn bản trong nhận thức, là nền tảng cho một xã hội công bằng, văn minh nơi mà không ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình đến với công lý.
Kim Cương - Phong Nguyên
Xem thêm bình luận