Thứ năm, 25-12-25 06:43:20
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

“Bắc Nam sum họp” và khoảnh khắc vàng của NSNA Võ An Khánh

Báo Cà Mau

“Dù là thời chiến hay thời bình, nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Võ An Khánh đều khắc sâu những dấu ấn lịch sử của từng vùng đất mà ông đã đi qua thể hiện trên từng bức ảnh của mình”, một đồng nghiệp của tôi đã nhận xét về NSNA Võ An Khánh như thế! Một trong những lần NSNA Võ An Khánh đã khắc sâu dấu ấn lịch sử là kỷ niệm thực hiện bức ảnh “Bắc Nam sum họp”, đó cũng có thể gọi là “khoảnh khắc vàng”!

“...Bắc Nam sum họp Xuân nào vui hơn...” - Bức ảnh chụp vào tháng 10/1975. Ảnh: NSNA Võ An Khánh

Ngoài tài năng, tấm lòng và trách nhiệm thì có lẽ còn phải nhờ “chữ duyên” nữa nên NSNA Võ An Khánh đã có được khoảnh khắc vàng để tạo ra những bức ảnh sống mãi với thời gian. Khoảnh khắc vàng của “Bắc Nam sum họp” là một trong những kỷ niệm khó quên trong cuộc đời cầm máy của NSNA Võ An Khánh. Ông kể lại: “Đó là nhân chuyến đi thực tế tại xã Ninh Thạnh Lợi (huyện Hồng Dân) vào tháng 10/1976, chủ đề tôi quan tâm là chụp ảnh người dân địa phương lao động trên những rẫy khóm ở Hồng Dân. Trưa đó, tôi phát hiện 2 bà mẹ, một người Nam, một người Bắc ôm chầm nhau mừng rỡ, tôi đã kịp thời lưu lại khoảnh khắc này. Ngay sau đó, giở cuộn phim ra, tôi mới hay đó là tấm phim cuối cùng, nên có đạt hay không đạt thì cũng hết phim để chụp lại! Sau đó hỏi thăm mới biết bà mẹ người Bắc này vào Nam để tìm thăm người thân quen của bà”.

Ngay sau khi hoàn thành, “Bắc Nam sum họp” đã trở thành bức ảnh gây xúc động bởi gom trọn ý nghĩa về “tình Nam - nghĩa Bắc” qua hình ảnh nhân hậu tuyệt vời của 2 bà mẹ Bắc - Nam. Người mẹ miền Bắc với khăn mỏ quạ và hàm răng nhuộm đen huyền, người mẹ miền Nam tóc búi sau đầu với khăn rằn ngang vai. Cái ôm siết, nụ cười “như mùa thu tỏa nắng” của ngày gặp gỡ, sum họp! “Bắc Nam sum họp”, một khoảnh khắc vàng chứa đựng ý nghĩa đẹp của những năm tháng đầu tiên đất nước thống nhất, trọn một niềm vui!

Nếu bức ảnh “Trạm quân y dã chiến” của NSNA Võ An Khánh liên tục xuất hiện trên nhiều tờ báo quốc tế (trong đó có tờ The New York Times của Mỹ) gây chấn động giới báo chí và dư luận quốc tế về cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam, thì bức ảnh “Bắc Nam sum họp” lại giúp bè bạn quốc tế hiểu sâu sắc hơn cái kết thúc thật trọn vẹn, ý nghĩa hậu chiến tranh! “Bắc Nam sum họp” đã từng được đăng trên tạp chí News Week ra ngày 1/5/2000 với chủ đề “Kết thúc cuộc chiến ở Mỹ tại Việt Nam”! Đây cũng là 1 trong 180 bức ảnh do các NSNA Việt Nam chụp trong chiến tranh được trưng bày, triển lãm tại Trung tâm ảnh quốc tế Hoa Kỳ đầu năm 2002, sau đó được triển lãm cố định tại Viện bảo tàng Explorers Hall (Hoa Kỳ)!

Mới đây, nhân sự kiện kỷ niệm 55 năm phong trào đội quân tóc dài và 50 năm phong trào 3 đảm đang, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (Hà Nội) bức ảnh “Bắc Nam sum họp” lại một lần nữa làm thổn thức bao trái tim khi được chọn làm phông nền của lễ kỷ niệm. Có mặt tại buổi lễ, NSNA Nguyễn Ngọc Phan cho biết: “Rất nhiều du khách quốc tế khi đến tham gia lễ kỷ niệm, nhìn thấy bức ảnh họ đã chụp lại và tìm hiểu về tác giả bức ảnh. Cùng là người cầm máy, tôi cảm thấy rất tự hào khi đàn anh đi trước là NSNA Võ An Khánh đã ghi lại những thời khắc vàng quý báu như thế!”. “Bắc Nam sum họp” cũng đã từng theo chân Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu làm quà tặng cho các đại biểu ở các tỉnh phía Bắc như một sự kết nối sắt son của “nghĩa Bắc - tình Nam” thể hiện đầy đủ trong bức ảnh.

Nhìn lại cả cuộc đời nghệ thuật của mình, NSNA Võ An Khánh không đếm xuể những thước phim mà ông đã thực hiện, đánh đổi bằng mồ hôi, nước mắt và có khi còn gần kề với cái chết. “Gia tài ảnh” của NSNA Võ An Khánh đã lên đến hàng vạn bức ảnh, được bè bạn của ông chiêm nghiệm và đúc kết như thế này: “Quê hương nhìn qua ống kính của NSNA Võ An Khánh có nhiều cung bậc, cung bậc cao vút, mạnh mẽ của một thời đấu tranh hào hùng, cung bậc sâu thẳm của lòng nhân ái, tình đồng đội; cung bậc chững chạc, tự tin của giai đoạn xây dựng Tổ quốc. Thật hiếm ai bằng NSNA Võ An Khánh đã viết lên một bản giao hưởng thật phong phú và tuyệt vời đến thế!”.

Nói về NSNA Võ An Khánh và chặng hành trình mấy mươi năm cống hiến cho nhiếp ảnh Việt Nam, làm rạng danh nhiếp ảnh Bạc Liêu thì khó có thể phân tích trọn vẹn, đủ đầy. Nhân kỷ niệm 40 năm ngày Bắc Nam sum họp một nhà, chúng tôi muốn nhắc lại khoảnh khắc vàng quý giá của NSNA Võ An Khánh khi chụp được một tác phẩm thời sự - nghệ thuật hội tụ đầy đủ ý nghĩa của ngày vui chung của đất nước, một trong những nốt nhạc hay của bản giao hưởng tuyệt vời, phong phú!

QUỲNH ANH

Chùa Rạch Cui - biểu tượng của đoàn kết và sum họp

Giữa không gian sông nước hiền hoà của xã Khánh Bình, chùa Rạch Cui hiện lên như một dấu son đặc biệt trong đời sống văn hoá tâm linh của đồng bào Khmer Cà Mau. Không chỉ là ngôi chùa Nam tông mang giá trị kiến trúc truyền thống, Rạch Cui còn là nơi ghi dấu lịch sử cách mạng hào hùng, in đậm tinh thần đoàn kết Kinh - Khmer - Hoa trên vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.