Dịch COVID-19 đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động xét xử của tòa án. Nhiều vụ án đến hạn nhưng không thể đưa ra xét xử theo quy định, một số vụ án bị kéo dài thời hạn giải quyết do đương sự, bị can, bị cáo đang cư trú hoặc bị tạm giam ở vùng có dịch nên không thể trực tiếp tham gia phiên tòa. Từ đó, Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao dự thảo nghị quyết về tổ chức phiên tòa trực tuyến trình Quốc hội.
Một phiên tòa xét xử trực tiếp tại tòa án. Ảnh: K.P
Phiên tòa trực tuyến là phiên tòa được tổ chức tại phòng xử án, có sử dụng các thiết bị điện tử, liên kết với nhau thông qua môi trường mạng, cho phép bị cáo, bị hại, đương sự, người tham gia tố tụng khác tham gia phiên tòa tại địa điểm khác do tòa án quyết định, nhưng vẫn bảo đảm trực tiếp theo dõi đầy đủ hình ảnh, âm thanh và tham gia tất cả trình tự, thủ tục tố tụng của phiên tòa bằng lời nói, hành vi tố tụng trực diện, liên tục, công khai, có sự chứng kiến của các chủ thể vào cùng một thời điểm. Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến phải tuân thủ các quy định của pháp luật; bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; bảo đảm công khai, bình đẳng, dân chủ, nghiêm minh, khách quan, đúng pháp luật; bảo đảm an toàn, an ninh thông tin mạng và sự tôn nghiêm của tòa án.
Đại biểu Nguyễn Huy Thái (Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu) rất tán thành chủ trương tổ chức phiên tòa trực tuyến, bởi đây là nhu cầu và xu hướng tất yếu của hoạt động tư pháp. Các đạo luật về tố tụng tư pháp đã có một số quy định về tố tụng điện tử, tố tụng trực tuyến, là cơ sở cho việc tổ chức phiên tòa trực tuyến. Việc xét xử trực tuyến đảm bảo phù hợp tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó lường; giải quyết các vụ án tồn đọng, chậm được xét xử và tiết kiệm chi phí xã hội. Tuy nhiên, đây là vấn đề liên quan đến pháp luật, quyền công dân, do đó, ĐBQH - Nguyễn Huy Thái cho rằng, cần làm rõ khái niệm phiên tòa trực tuyến, cơ sở pháp lý để thực hiện, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, triển khai thận trọng, chặt chẽ, tới đâu chắc tới đó.
Chánh án TAND tỉnh - Đặng Quốc Khởi khẳng định, điều kiện để tổ chức phiên tòa trực tuyến tại tỉnh Bạc Liêu cơ bản ổn. Chỉ cần kết nối các đường truyền đến các điểm cầu liên quan đến phiên tòa trực tuyến. Chẳng hạn từ điểm cầu trung tâm là TAND tỉnh, đến điểm cầu cơ quan công tố như điểm cầu của Viện Kiểm sát nhân dân - điểm cầu Trại tạm giam - điểm cầu những người có quyền và lợi ích liên quan - điểm cầu các luật sư và những người tham gia tố tụng khác… Do đó, sau khi có chủ trương thì việc tổ chức các phiên tòa trực tuyến là hoàn toàn khả thi.
Kim Kim
Xem thêm bình luận