Cho đến thời điểm hiện nay, tình trạng than phiền về thời gian cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ - sổ đỏ) trong nhân dân vẫn không ngừng diễn ra. Vậy nguyên nhân do đâu?
Trước năm 2016, công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về thực hiện thủ tục cấp Giấy CNQSDĐ được Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) và HĐND, UBND cấp huyện tổ chức thực hiện thường xuyên, qua đó kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, bất cập. Tuy nhiên, từ đầu năm 2016 đến nay, do thẩm quyền cấp Giấy CNQSDĐ hầu hết của cấp tỉnh, nên công tác kiểm tra, giám sát chủ yếu do Sở TN-MT tiến hành, số lượng cuộc kiểm tra giám sát tương đối ít, chủ yếu kiểm tra nghiệp vụ (trung bình mỗi huyện 1 lần/năm). Do chưa có cơ chế kiểm tra, giám sát hữu hiệu nên chưa khắc phục được tình trạng chậm trả kết quả cấp Giấy CNQSDĐ cho tổ chức, cá nhân. Công tác phối hợp giữa Sở TN-MT với UBND cấp huyện, giữa Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện với UBND cấp huyện, cấp xã, các phòng chuyên môn thuộc Sở TN-MT còn lỏng lẻo. Sở TN-MT chậm trong việc tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp trong giải quyết các công việc có liên quan đến cấp Giấy CNQSDĐ, dẫn đến mỗi cơ quan, đơn vị xử lý công việc theo cách của mình...
Công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Đất đai năm 2013 và các quy định của pháp luật liên quan cấp Giấy CNQSDĐ tuy được các ngành, các cấp quan tâm triển khai, nhưng việc triển khai chủ yếu đến cán bộ chủ chốt trong tỉnh và công chức, viên chức trong ngành TN-MT, chưa có phương pháp, hình thức hiệu quả tuyên truyền sâu rộng những nội dung cơ bản của pháp luật đất đai, nhất là thủ tục hành chính liên quan đến cấp Giấy CNQSDĐ đến với cán bộ và nhân dân. Bên cạnh đó, pháp luật về đất đai phức tạp, lại thay đổi thường xuyên, chưa có đội ngũ báo cáo viên chuyên nghiệp, nhất là ở cơ sở nên việc truyền tải các quy định của pháp luật về đất đai đến người dân còn nhiều khó khăn và chưa thật sự hiệu quả.
Mặc dù UBND tỉnh đã ban hành Quyết định công bố bộ thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai (trong đó quy định cụ thể thành phần hồ sơ, biểu mẫu, thời hạn giải quyết), tuy nhiên một số nơi lại ”đẻ” thêm thủ tục hành chính tùy tiện như yêu cầu nộp thêm bản sao CMND, hộ khẩu, giấy kết hôn, giấy xác nhận độc thân... gây bức xúc trong nhân dân. Năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của một bộ phận viên chức của Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả, chất lượng công việc. Hồ sơ trình ký cấp sổ đỏ phải qua nhiều tầng nấc. Cụ thể, khi Chi nhánh chuyển hồ sơ về Sở TN-MT trình ký phải qua kiểm tra, thẩm định của 3 chuyên viên thuộc Văn phòng đăng ký đất đai, 3 chuyên viên của Chi cục quản lý đất đai mới trình tới lãnh đạo Sở. Ở mỗi khâu, nếu hồ sơ có sai sót thì bị trả về Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện, đây cũng là nguyên nhân khiến hồ sơ chậm trễ gây bức xúc cho người dân.
K.K
Kiểm tra quy trình cấp sổ đỏ tại Sở Tài nguyên - Môi trường. Ảnh: K.K