Ngày 18/1/2024, với đa số phiếu tán thành Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi). Trong đó, đáng chú ý quy định mới về cấp “sổ đỏ” cho đất không giấy tờ mà không vi phạm pháp luật về đất đai từ ngày 1/1/2025 được người dân đặc biệt quan tâm.
Đất đai và những quy định pháp luật về đất đai luôn là vấn đề khiến dư luận đặc biệt quan tâm. Ảnh: K.P
Luật Đất đai sửa đổi quy định cụ thể việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (gọi chung là sổ đỏ) đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền.
Cụ thể, tại Điều 138 Luật Đất đai 2024 quy định về cấp sổ đỏ đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền.
Thứ nhất, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp sổ đỏ. Đối với thửa đất có nhà ở, công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức công nhận đất ở theo quy định thì diện tích đất ở được công nhận bằng hạn mức công nhận đất ở và không phải nộp tiền sử dụng đất. Trường hợp diện tích xây dựng lớn hơn hạn mức thì được công nhận theo thực tế nhưng phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích vượt hạn mức. Đối với thửa đất sử dụng vào mục đích sản xuất - kinh doanh phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ thì công nhận đất sản xuất - kinh doanh phi nông nghiệp theo diện tích thực tế đã sử dụng; hình thức sử dụng đất được công nhận như hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất là ổn định lâu dài.
Thứ hai, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp sổ đỏ. Đối với thửa đất có nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức công nhận đất ở quy định thì diện tích đất ở được công nhận bằng hạn mức công nhận đất ở và không phải nộp tiền sử dụng đất. Trường hợp diện tích đất đã xây dựng lớn hơn hạn mức công nhận đất ở thì được công nhận theo diện tích thực tế và người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích vượt hạn mức. Đối với thửa đất có nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu nhỏ hơn hạn mức công nhận thì được xác định là toàn bộ diện tích thửa đất đó và không phải nộp tiền sử dụng đất.
Trường hợp hiện trạng sử dụng là đất nông nghiệp thì được công nhận theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất; nếu người sử dụng đất có nhu cầu công nhận vào mục đích đất phi nông nghiệp mà phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch đô thị, hoặc quy hoạch xây dựng, hoặc quy hoạch nông thôn thì được công nhận vào mục đích đó và phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Thứ ba, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận là không có tranh chấp thì vẫn được cấp sổ đỏ giống các trường hợp trên.
Người sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại khoản này thì phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Trường hợp thửa đất có nhiều hộ gia đình, cá nhân sử dụng chung thì hạn mức đất ở quy định được tính bằng tổng hạn mức đất ở của các hộ gia đình, cá nhân đó. Trường hợp một hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhiều thửa đất có nhà ở, được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận đã sử dụng đất ổn định từ trước ngày 15/10/1993 thì hạn mức đất ở được xác định theo quy định đối với từng thửa đất đó.
Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trong các trường hợp quy định trên mà không đủ điều kiện được cấp sổ sổ thì được tạm thời sử dụng đất theo hiện trạng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định. Nhà nước có trách nhiệm cấp sổ đỏ cho các trường hợp đã đăng ký và đủ điều kiện theo quy định.
KIM KIM
Xem thêm bình luận