Đối với các bạn trẻ hiện tại, khi không muốn theo đuổi con đường học tập tại các trường đại học thì học nghề chính là lựa chọn hàng đầu và thiết yếu. Tuy nhiên, sự phân vân giữa việc học nghề theo năng lực, sở thích hay theo nhu cầu của xã hội khiến không ít bạn cân nhắc.
Xác định và chọn đúng nghề sẽ mang đến cho các bạn tương lai lẫn thu nhập ổn định sau khi ra trường. Còn nếu chọn sai sẽ mất thời gian, tiền bạc của gia đình.
Có thể thấy, việc chọn nghề theo sở thích, đam mê rơi vào nhóm các bạn trẻ quan tâm nhiều đến cảm xúc của bản thân, muốn có công việc thật sự yêu thích và theo đuổi cả đời. Còn nhóm chọn nghề theo nhu cầu xã hội lại thuộc nhóm thực tế và quan tâm nhiều đến mức lương và sự ổn định cuộc sống.
Học sinh nam thường có xu hướng chọn nghề liên quan đến máy móc, kỹ thuật...
Bạn Trần Học Trung, sinh viên năm nhất, Trường Cao đẳng nghề Việt Nam - Hàn Quốc Cà Mau, cho biết: “Ban đầu em cũng muốn tìm nghề nghiệp yêu thích để theo học vì mình thích thì mới làm tốt. Tuy nhiên, không phải cái gì bản thân thích cũng là thứ xã hội cần. Nghề em chọn ban đầu không phù hợp với thực tiễn lao động tại địa phương. Cuối năm 12, các thầy cô ở các trường cao đẳng dạy nghề cũng có buổi nói chuyện và tư vấn nên em thay đổi suy nghĩ về chọn nghề. Em đã chọn được nghề mà mình tương đối thích nhưng phù hợp năng lực và đúng với nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp để khi ra trường có ngay việc làm nuôi gia đình”.
Bạn Lương Thanh Hoa, sinh viên năm thứ hai, Trường Cao đẳng Cộng đồng Cà Mau, chia sẻ: “Đôi khi chọn nghề theo cảm xúc sẽ dẫn đến nhiều hậu quả khó lường. Em nghĩ các bạn trẻ nên chọn một nghề mà bản thân thấy mình làm được, có năng lực đáp ứng ngành học và ra trường có việc làm liền. Còn nghề mình thích, sau này có điều kiện kinh tế hay làm việc nhiều năm có kinh nghiệm sẽ cân nhắc sau như một nghề tay trái cũng không muộn”.
Thay vì thắc mắc nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội, các bạn trẻ hoàn toàn có thể tìm được công việc đáp ứng cả 2 yêu cầu này. Các bạn cần sớm xác định bản thân thích gì và nhu cầu xã hội ra sao. Trước những lo ngại của học sinh khi còn mông lung về việc lựa chọn ngành nghề, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Nhung, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng cộng đồng Cà Mau, chia sẻ: “Để chọn một ngành nghề cần cân nhắc rất nhiều các yếu tố như: sở trường, niềm đam mê, thông tin về thị trường lao động (triển vọng nghề, tổng quan công việc và thu nhập trung bình). Các bạn trẻ cần chọn công việc sao cho phù hợp với đặc điểm tính cách, sở thích, giá trị sống và năng lực của mình”.
Nhiều ngành học như điều dưỡng, y tá... chú trọng thực hành để tăng hứng thú và niềm yêu thích công việc cho người học.
Để chọn ngành học phù hợp với bản thân mình, ngoài niềm đam mê, học sinh, sinh viên nên tìm hiểu về nhu cầu của xã hội đối với ngành học của mình.
Tiến sĩ Nguyễn Hồng Nhung chia sẻ thêm: “Có nhiều học sinh chọn ngành học thường hay chú tâm tới cơ hội việc làm tốt. Thế nhưng, cũng có những công việc dễ dàng ứng tuyển song mức lương lại không cao. Trước khi chọn nghề, các em hãy chắc chắn rằng có thể đủ sống với mức lương mà công việc đó mang lại. Điều này cũng được trường chúng tôi tư vấn và đưa ra nhiều lời khuyên cho các em khi chọn ngành học”.
Để giúp các bạn trẻ có thể chọn nghề nghiệp phù hợp và đúng đắn, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Cà Mau cũng đề ra nhiều biện pháp hỗ trợ thực tế. Sở thường xuyên tổ chức tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong giáo dục nghề nghiệp, đặc biệt là các chính sách như: khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư vào giáo dục nghề nghiệp; chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí đào tạo trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng, hỗ trợ chi phí học tập cho người lao động bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú về nội dung như: tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tờ rơi, tờ gấp, qua các hoạt động tư vấn, tuyển sinh, các hoạt động của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp... Song song đó, Sở cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn, giáo dục định hướng nghề nghiệp, phân luồng học sinh THCS, THPT tham gia học nghề. Chú trọng tuyển sinh trình độ cao đẳng để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Ngoài ra, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cũng liên kết, phối hợp với các trường đại học, các trường cao đẳng chất lượng cao để tổ chức tuyển sinh, đào tạo các ngành, nghề, trình độ đào tạo theo nhu cầu xã hội với các ngành, nghề mà các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong tỉnh chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp.
Lam Khánh