Thai kỳ khoẻ mạnh luôn là mong muốn của các mẹ bầu, lúc này, sức khoẻ của mẹ luôn song hành với sức khoẻ của thai nhi. Do đó, để bé yêu chào đời khoẻ mạnh, thông minh, bên cạnh việc xây dựng lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng khoa học, mẹ bầu cần biết cách chăm sóc bản thân thật tốt trong suốt quá trình mang thai.
Bác sĩ CKII Dương Kim Ngân, Trưởng khoa Chăm sóc sức khoẻ sinh sản, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết, mỗi giai đoạn phát triển, thai nhi đều cần kế hoạch chăm sóc cụ thể, chi tiết riêng. Thế nhưng hiện nay, nhiều thai phụ, kể cả người mang thai lần thứ 2, 3 vẫn chưa có kế hoạch mang thai chủ động ngay từ đầu. Thậm chí nhiều trường hợp do chu kỳ kinh nguyệt không đều dẫn đến khi phát hiện thai đã 31 tuần, có trường hợp 35 tuần, vô tình bỏ qua "thời điểm vàng" để bổ sung dinh dưỡng cũng như làm các xét nghiệm quan trọng.
Đây là trường hợp thai 31 tuần mẹ bầu mới phát hiện mình mang thai và đã bỏ qua "thời gian vàng". Bác sĩ Dương Kim Ngân khuyến cáo, chị em nên quan tâm khám sức khoẻ phụ nữ định kỳ để ngăn ngừa và phát hiện kịp thời những bất thường về sức khoẻ.
Bác sĩ Dương Kim Ngân cho biết, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2024, có một số điều chỉnh quan trọng về bổ sung dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai nhằm đảm bảo sức khoẻ cho cả mẹ và thai nhi. Cụ thể, bổ sung 0,4 mg axit folic và 30-60 mg sắt nguyên tố để ngăn ngừa thiếu máu, giảm nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân. Bên cạnh đó là chế độ ăn uống cân đối với đa dạng lượng thực phẩm tiêu thụ, đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất cần thiết. Cần giảm thiểu muối và loại bỏ chất béo công nghiệp khỏi khẩu phần ăn. WHO khuyến nghị tư vấn dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai để hướng dẫn về chế độ ăn uống lành mạnh và duy trì cân nặng hợp lý; khuyến khích hoạt động thể chất; bổ sung canxi và vitamin D.
“Tầm soát thai kỳ là một phần không thể thiếu để đảm bảo thai kỳ an toàn, khoẻ mạnh cho cả mẹ và bé. Việc thực hiện đầy đủ các bước tầm soát giúp phát hiện và quản lý kịp thời các vấn đề sức khoẻ, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và sự phát triển toàn diện của thai nhi”, Bác sĩ Dương Kim Ngân khẳng định.
Theo dõi huyết áp của mẹ để phát hiện sớm nguy cơ tiền sản giật và các vấn đề về tim mạch.
Theo đó, mẹ bầu cần siêu âm thai mỗi 3 tháng ít nhất 1 lần, xét nghiệm nước tiểu, đo huyết áp, xét nghiệm máu. Ðặc biệt xét nghiệm tiên tiến hiện nay là NIPT (Non-Invasive Prenatal Testing - xét nghiệm sau 10 tuần tuổi thai), đây là xét nghiệm sàng lọc không xâm lấn để phát hiện sớm các dị tật nhiễm sắc thể như hội chứng Down, Edward, Patau.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, tiêm phòng cho bà bầu là bước đệm quan trọng để ngăn ngừa một số vi khuẩn, virus gây bệnh cho cả mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
Trong thời đại công nghệ số, việc tiếp cận thông tin về chăm sóc sức khoẻ trước, trong và sau sinh trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, sự phụ thuộc quá mức vào các nguồn tin không chính thống có thể dẫn đến những quan niệm và cách làm sai lầm. Bác sĩ Dương Kim Ngân khuyến cáo chỉ nên tin vào các nguồn tin chính thống, uy tín như các trang web của các tổ chức y tế lớn (WHO, CDC, Bộ Y tế), các bệnh viện uy tín như Bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương, Phụ sản Hà Nội...
“Trước khi áp dụng bất kỳ lời khuyên nào từ mạng Internet, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế tại các bệnh viện sản nhi hoặc khoa sản của các bệnh viện để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với tình trạng sức khoẻ của bản thân. Tuyệt đối không tự ý áp dụng các phương pháp điều trị hoặc sử dụng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, nhất là trong giai đoạn mang thai”, Bác sĩ Ngân nhấn mạnh.
Ðối với các nhóm mẹ bầu trên mạng có thể là nơi chia sẻ kinh nghiệm, nhưng cần thận trọng các thông tin chưa được kiểm chứng. Mẹ bầu cũng có thể tham gia các khoá học tiền sản tại các cơ sở y tế uy tín; thảo luận, lập kế hoạch với bác sĩ về các bước chăm sóc sức khoẻ trong suốt thai kỳ, kế hoạch sinh nở để đảm bảo sự an toàn, sức khoẻ tốt nhất cho mẹ và bé. Ðồng thời, thường xuyên cập nhật kiến thức từ các nguồn đáng tin cậy về các phương pháp chăm sóc sức khoẻ mới nhất và các khuyến cáo của tổ chức y tế./.
Băng Thanh - Lê Tuấn