Với những sáng tạo thú vị, cùng cách chạm trổ, khắc tỉa tỉ mỉ, khéo léo theo chữ thư pháp, câu đối, hình cá chép, long phụng, hình Phật… lên mặt vỏ dưa hấu, các “nghệ nhân” đã biến tấu loại quả ngon, bổ dưỡng cho sức khoẻ này thành những tuyệt tác nghệ thuật để trang trí cạnh mâm ngũ quả ngày Tết. Càng đẹp và ý nghĩa hơn khi đặt trang trọng quả dưa ấy trên bàn thờ gia tiên, với ước nguyện cầu mong một năm mới bình an, no đủ, hạnh phúc và may mắn.
Với những sáng tạo thú vị, cùng cách chạm trổ, khắc tỉa tỉ mỉ, khéo léo theo chữ thư pháp, câu đối, hình cá chép, long phụng, hình Phật… lên mặt vỏ dưa hấu, các “nghệ nhân” đã biến tấu loại quả ngon, bổ dưỡng cho sức khoẻ này thành những tuyệt tác nghệ thuật để trang trí cạnh mâm ngũ quả ngày Tết. Càng đẹp và ý nghĩa hơn khi đặt trang trọng quả dưa ấy trên bàn thờ gia tiên, với ước nguyện cầu mong một năm mới bình an, no đủ, hạnh phúc và may mắn.
Khéo léo, công phu
Bằng đôi tay khéo léo và lòng đam mê nghệ thuật, Dương Hoà Nhu, một bạn trẻ 22 tuổi (quê huyện Ðầm Dơi) đã cho ra đời hàng loạt tác phẩm nghệ thuật sống động, chân thực chỉ với một con dao nhỏ và dưa hấu. Với hình đơn giản, Nhu chỉ mất 30 phút để hoàn thiện, nhưng với những hình phức tạp và cầu kỳ phải mất từ 40-90 phút.
Khéo léo, chỉ với 1 con dao nhỏ, Hoà Nhu có thể biến tấu quả dưa hấu thường thành "tác phẩm" sinh động. |
Hoà Nhu cho biết, khi còn học phổ thông, Nhu đã ham thích và tập tành khắc chữ trên loại quả này. Nhu lên mạng xem các đoạn clip hướng dẫn, sau đó tham khảo các mẫu và sáng tạo, biến tấu thêm cho sinh động, đẹp mắt.
“Tết năm rồi, tôi khắc dưa hấu tặng bạn bè, người thân chưng Tết, chứ chưa nghĩ đến việc kinh doanh. Ðược sự khuyến khích, ủng hộ, năm nay tôi mới “tụ hội” mấy anh em cùng đam mê ra chợ dưa hấu Tết phục vụ bà con”, Hoà Nhu tâm tình.
Anh Ðào Chí Dũng, Trưởng Nhóm Khắc dưa hấu nghệ thuật Phương Duy, tại TP Cà Mau, cho biết, nhóm gồm 3 người, Hoà Nhu là người trực tiếp vẽ, khắc. Ðể các nét khắc tỉa dưa hấu được sắc nét, mảnh mai, phải dùng mũi dao cạo nhẹ nhàng phần vỏ dưa hấu (công đoạn này của 2 người còn lại), kèm theo là việc trang trí thêm những hoạ tiết khác. Muốn có được một tuyệt tác dưa hấu hoàn chỉnh, các thành viên nhóm phải đến tận vườn chọn những trái to, tròn đều và phải bảo đảm dưa hấu khắc nghệ thuật không chỉ để chưng mà khi bổ ra dưa phải đỏ, ngọt, có thể dùng chiêu đãi khách.
Với những hoạ tiết, chữ đơn giản, Hoà Nhu có thể hình tượng trong đầu rồi chạm trổ trên lớp vỏ xanh, nhưng đối với hình có hoạ tiết khó như: hình long phụng, 3 ông Phúc - Lộc - Thọ… ngoài kỹ năng ghi nhớ, nhìn hình có sẵn của đơn đặt hàng để khắc tỉa trên dưa, Nhu phải phác hoạ đường nét hoàn chỉnh trước bằng bút nhũ bạc, sau đó mới sử dụng dụng cụ khắc trực tiếp.
“Dao sắc, nhưng không nhọn, như thế mới bảo đảm chất lượng dưa có thể chưng từ 15-20 ngày và chỉ được khắc trên bề mặt dưa. Ðặc biệt, khi bắt đầu đặt mũi dao khắc phải dứt khoát cho đến khi kết thúc và hoàn chỉnh đường nét đã phác hoạ mới thôi. Thế nên, người khắc phải cẩn thận cân chỉnh, khắc tỉa đúng kích cỡ quả dưa. Tiếp đó, phải thật tỉ mẩn từng công đoạn bào, nếu dao quá nhọn, sơ suất là chỉ còn cách… bổ ra ăn”, Hoà Nhu cho biết thêm.
Món quà tết ý nghĩa
Những quả dưa hấu qua bàn tay các “nghệ nhân” trở thành những tác phẩm nghệ thuật đẹp và ý nghĩa nhờ những hình ảnh đặc trưng của văn hoá phương Ðông. Ðây sẽ là sản phẩm độc đáo, lạ mắt dùng để trang trí trong gia đình ngày Tết hoặc làm quà dành tặng bạn bè, người thân.
Thời điểm sau ngày đưa ông Táo về trời cũng là lúc các thợ khắc dưa hấu đem đồ nghề ra phố. Năm nay, khách sẽ dễ dàng tìm thấy nhóm thợ khắc dưa hấu Phương Duy cặm cụi làm việc tại gian hàng đặt ở Công viên Hồng Bàng (tuyến đường Lý Thường Kiệt, phường 6).
Giá thành dưa hấu khắc nghệ thuật gồm tiền dưa theo cân ký cộng thêm tiền công, từ 150.000-250.000 đồng/trái; với dưa cặp, giá từ 290.000-390.000 đồng/cặp. Anh Ðào Chí Dũng cho hay, tuỳ theo kích cỡ, mẫu hàng đặt có hoạ tiết thế nào mà giá dưa được điều chỉnh phù hợp. Ngoài ra, nhóm còn ưu tiên những mẫu khắc đơn giản, giá thành khá mềm để người dân thu nhập thấp có điều kiện mua về chưng Tết, cầu may mắn.
“Ở Cà Mau, loại hình dưa hấu khắc nghệ thuật khá mới nên rất hút hàng. Ðến nay, nhóm đã nhận vài chục đơn đặt hàng. Phục vụ bà con Tết Nguyên đán này, nhóm đã thu mua dưa hấu từ các chủ vườn ở xã Lý Văn Lâm về hơn 1.200 trái, dành riêng khắc nghệ thuật 100 cặp. Với đơn hàng 10 cặp, nhóm sẽ tặng tri ân khách 1 cặp”, anh Dũng phấn khởi cho hay./.
Bài và ảnh: Băng Thanh