Nhằm chủ động ứng phó với tình hình sạt lở, sụt lún đất diễn biến phức tạp trên địa bàn, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Cà Mau (thuộc UBND tỉnh) vừa xây dựng và ban hành hai kịch bản ứng phó chi tiết. Các kịch bản được xây dựng trên cơ sở thực tế từ những vụ sạt lở đã xảy ra, với mục tiêu giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản.
- Sạt lở ở phường Giá Rai cuốn trôi phần sau của 5 căn nhà dân
- Thăm hỏi các gia đình thiệt hại do sạt lở tại phường Giá Rai
- Sở Nông nghiệp và Môi trường khảo sát sạt lở tại xã Quách Phẩm
Chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do sạt lở, sụt lún
Theo ông Đỗ Minh Điền, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Cà Mau, công tác này hướng đến hạn chế tối đa các vụ sạt lở, sụt lún đất gây ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sinh hoạt, cơ sở hạ tầng giao thông và các công trình phòng chống thiên tai.
Sạt lở đê biển Đông đoạn qua phường Hiệp Thành, giáp TP Cần Thơ, đã gây thiệt hại nặng nề.
Đảm bảo 100% người dân được tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp ứng phó để chủ động xử lý khi có tình huống xảy ra.
Các kịch bản sẽ được triển khai theo phương châm "4 tại chỗ" (chỉ huy, lực lượng, phương tiện vật tư và hậu cần tại chỗ), đảm bảo tính thực chất và hiệu quả trong mọi tình huống.
Phương án nhấn mạnh vai trò của chính quyền địa phương, lực lượng đê điều, các cơ quan chuyên môn và từng hộ gia đình trong việc chủ động thực hiện các giải pháp phòng, chống, ứng phó thiên tai, đảm bảo an toàn cho người dân và ổn định sản xuất.
Ngoài việc làm gia tăng tình trạng sạt lở đất, triều cường còn gây ngập lụt cục bộ tại nhiều khu vực đô thị.
Hai kịch bản cụ thể cho từng tình huống thiên tai
Kịch bản 1: Ứng phó với sạt lở, sụt lún đất các khu vực ven sông, kênh rạch vùng ngọt khi xảy ra hạn hán với cấp độ rủi ro thiên tai cấp 1-3. Kịch bản này tập trung vào các biện pháp phòng ngừa và xử lý khi đất bị khô cằn, mất nước, dẫn đến tình trạng sụt lún.
Kịch bản 2: Ứng phó với sạt lở, sụt lún đất ven sông, ven biển và đê biển do mưa, dòng chảy mạnh hoặc sóng lớn. Kịch bản này chú trọng các giải pháp ứng phó tức thời khi có các tác động trực tiếp của thiên tai như: triều cường, bão, áp thấp nhiệt đới.
Các hoạt động ứng phó sẽ được kích hoạt tại nhiều thời điểm khác nhau, từ khi có bản tin dự báo hạn hán, thiếu mưa kéo dài, đến khi bắt đầu mùa mưa hoặc có các bản tin dự báo bão, áp thấp nhiệt đới và triều cường. Điều này cho thấy sự chủ động và sẵn sàng của Ban Chỉ huy trong việc đối phó với thiên tai trên địa bàn tỉnh.
Hiểm họa sạt lở lan rộng, khó lường và khó dự báo
Tình hình sạt lở, sụt lún đất tại Cà Mau đang diễn ra vô cùng phức tạp và khó lường, trở thành một trong những mối đe dọa thường trực đối với đời sống và sản xuất của người dân.
Vùng đất liền ven biển của Cà Mau giáp với vịnh Thái Lan cũng đang dần bị thu hẹp do sạt lở đất ngày càng nghiêm trọng.
Cà Mau có gần 247km đường có nguy cơ bị sạt lở, sụt lún, cùng với hơn 56km đê biển Tây và 8km đê biển Đông chưa được xây dựng kiên cố. Điều này cho thấy nguy cơ sạt lở không chỉ giới hạn ở các khu vực ven sông mà còn lan rộng ra các tuyến đường giao thông huyết mạch và hệ thống đê điều quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn của người dân và hạ tầng cơ sở.
Khác với nhiều loại hình thiên tai khác, các vụ sạt lở, sụt lún đất ở Cà Mau thường có thời gian diễn tiến lâu dài trước đó, chỉ bùng phát mạnh khi gặp tác động trực tiếp của thiên tai, chẳng hạn: mưa lớn, dòng chảy mạnh hay triều cường. Tình trạng này diễn ra gần như quanh năm và rất khó dự báo trước, gây khó khăn lớn cho công tác phòng ngừa và ứng phó kịp thời.
Xây dựng đê, kè và bảo vệ, trồng rừng ngập mặn là những giải pháp tổng thể, bền vững đã và đang được tỉnh Cà Mau tiến hành để ứng phó hiệu quả với tình hình sạt lở, sụt lún đất và biến đổi khí hậu.
Hầu hết các vụ sạt lở đều tiềm ẩn nguy cơ gây thiệt hại về người và tài sản. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau, việc tỉnh đặt mục tiêu 96% vị trí, địa điểm có nguy cơ cao sẽ được cắm biển cảnh báo cho thấy mức độ nguy hiểm đối với dân cư và giao thông. Đặc biệt, tình trạng sạt lở nhà ở ven sông và sạt lở đê biển là những vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu.
Đến nay, vẫn chưa thể xác định được cấp độ rủi ro đối với loại hình sạt lở, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy. Điều này đặt ra thách thức trong việc xây dựng các phương án ứng phó chi tiết và chính xác cho từng cấp độ nguy hiểm, đòi hỏi phải có các giải pháp linh hoạt và mang tính chủ động cao.
Nguyễn Quốc
Xem thêm bình luận