Không chỉ là một phong trào kế hoạch nhỏ trong học đường, việc thu gom, phân loại rác thải còn giúp nâng cao ý thức chung tay bảo vệ môi trường và giáo dục, lan toả lòng nhân ái cho học sinh, thiết thực vâng lời Bác Hồ dạy: “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ/Tuỳ theo sức của mình”.
Anh Nguyễn Hoài Nam, Phó bí thư Huyện đoàn Thới Bình, cho biết, hiện toàn huyện có 12 chuyến xe phân loại rác và 8 mô hình ngôi nhà phân loại rác, bán gây quỹ Kế hoạch nhỏ, đặt tại các trường tiểu học và THCS. Tổng thu trên 15 triệu đồng mỗi năm. Tuy có những tên gọi khác nhau, nhưng việc thực hiện mô hình "biến rác thải thành tiền" đều hướng đến mục đích hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tặng quà cho các em tham gia tích cực các hoạt động tại liên đội và các hoạt động vì cộng đồng.
“Trước đây, đa phần nguồn thu kế hoạch nhỏ từ giấy vụn các em tiết kiệm mang đến trường nộp. Tuy nhiên, hiện nay nguồn giấy không có nhiều, phần lớn các em lại sử dụng nước uống đóng chai, do đó, mô hình chuyến xe phân loại rác thải giúp các em phân ra chai nhựa, rác thải khác... để nhằm tận dụng phần chai nhựa bán phế liệu, tạo nguồn thu giúp bạn khó khăn”, anh Hoài Nam thông tin thêm. Bên cạnh đó, mô hình này còn giúp các em hiểu hơn về tầm quan trọng của việc phân loại rác tại nguồn, tái chế rác thải, giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường sống.
Mỗi lớp học đều sẽ có sọt rác. Sau mỗi ngày, các em học sinh trực vệ sinh lớp sẽ phân loại chai nhựa và đem về “Chuyến xe kế hoạch nhỏ”.
Tại Trường THPT Thới Bình, “Chuyến xe Kế hoạch nhỏ: Phân loại rác thải gây quỹ giúp bạn” được triển khai từ tháng 10/2023. Bình quân 3 tuần bán 1 lần, mỗi lần khoảng 90 kg (5 ngàn đồng/kg). Chị Nguyễn Thuý Hằng, Phó chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Trường THPT Thới Bình, chia sẻ: “Sau 7 tháng, chuyến xe đã thu được 3,2 triệu đồng từ việc bán chai nhựa, tạo nguồn quỹ giúp các em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hay những trường hợp cần hỗ trợ đột xuất. Ðiều đáng quý là chuyến xe ý nghĩa này nhận được sự ủng hộ, hưởng ứng tích cực từ các em trong mọi hoạt động. Các em đã nêu cao tinh thần tương thân tương ái, giúp nhau cùng tiến bộ, cùng làm việc tốt”.
Em Phạm Ngọc Hân, lớp 11A2, Trường THPT Thới Bình, tích cực cùng các bạn phân loại rác để chuyến xe đầy ắp yêu thương vì bạn khó.
Cùng ý nghĩa nhưng với tên gọi khác là “Ngôi nhà Kế hoạch nhỏ” thu gom chai nhựa, ly, lon nước, giấy vụn bán thành tiền, Liên đội Trường Tiểu học Trí Phải Tây, xã Trí Lực, đã gây quỹ mỗi năm học hơn 500 ngàn đồng. Tuy số tiền nhỏ nhưng đã thiết thực giúp bạn thông qua việc tặng bút, tập, sách giáo khoa... cho bạn nghèo, bạn có hoàn cảnh khó khăn.
Hoàn cảnh em Tô Minh Thư rất khó khăn, Trường Tiểu học Trí Phải Tây đã trích quỹ từ mô hình “Ngôi nhà Kế hoạch nhỏ” và vận động Ðoàn Thanh niên Xưởng điện (trực thuộc Ðoàn cơ sở Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau) hỗ trợ chi phí học tập cho em. (Ảnh do nhà trường cung cấp)
Phó hiệu trưởng nhà trường, thầy Ðặng Thái Nguyên cho hay, trong năm học này nhà trường đã trích quỹ từ “Ngôi nhà Kế hoạch nhỏ” để hỗ trợ em Tô Minh Thư, lớp 1A2. Em sinh năm 2015 nhưng mới học lớp 1, do gia cảnh quá khó khăn. Nhà trường vận động gia đình rất nhiều lần em mới được đến trường học, vì hiện bà của em bị bệnh tai biến, nhà không đất sản xuất, mẹ em chỉ còn cách nhặt ve chai kiếm sống.
Thầy Nguyên chia sẻ, bên cạnh việc trích quỹ tặng tập, sách cho em, trường còn vận động Ðoàn Thanh niên Xưởng điện, trực thuộc Ðoàn cơ sở Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau, hỗ trợ chi phí học tập. Những năm học tiếp theo, em rất cần sự tiếp sức để tiếp tục đến trường.
“Bằng việc làm nhỏ nhưng thiết thực chung tay “biến rác thành tiền”, các em đã nâng cao ý thức tự rèn luyện của bản thân chứ không phải mang tính chiếu lệ, và đã thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy thiếu nhi. Lòng nhiệt tình, nhân ái của các em cũng đã tạo ra cơ hội để rác thải được tuần hoàn trong một hành trình mới có ích hơn”, thầy Nguyên tâm đắc.
Hiện toàn huyện Thới Bình có 12 chuyến xe phân loại rác và 8 mô hình ngôi nhà phân loại rác gây quỹ Kế hoạch nhỏ, đặt tại các trường tiểu học và THCS. (Ảnh do Trường Tiểu học Trí Phải Tây cung cấp)
Anh Nguyễn Hoài Nam thông tin, thời gian tới, Huyện đoàn sẽ cố gắng nhân rộng các mô hình: chuyến xe phân loại rác, ngôi nhà Kế hoạch nhỏ... nhằm góp phần giảm thiểu nguy cơ phát tán rác thải ra môi trường, tái sử dụng rác thải nhựa, đồng thời tạo nhận thức cho các em học sinh ngay từ khi còn trên ghế nhà trường. Ngoài ra, đó cũng là cách tạo nguồn quỹ nhân ái hiệu quả để các liên đội duy trì các hoạt động sẻ chia tại trường, cũng như hỗ trợ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại các liên đội.
Có thể thấy, dù chỉ là hành động nhỏ nhưng mang ý nghĩa nhân văn, và chính các em học sinh sẽ lan toả hành động đẹp đến các gia đình, cộng đồng trong việc phân loại rác thải tại nguồn, sử dụng rác tái chế để chung tay phòng, chống rác thải nhựa, vì môi trường xanh, sạch hơn; hơn hết là lan toả nét đẹp nhân ái giữa đời thường./.
Băng Thanh