ĐT: 0939.923988
Thứ sáu, 20-9-24 14:02:20
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Hài trên sân khấu cải lương

Báo Cà Mau (CMO) Trong 3 vai trục cốt của sân khấu cải lương là: - Thương (mùi) - Hài - Độc… thì soạn giả khai thác vai hài để phản ánh mặt trái của xã hội, tương đối dễ dàng và ăn khách nhất.

Dân Việt Nam ta có thói quen là hay cười, có thể nói là cái gì cũng có thể cười, chẳng hạn: cười vui đùa, cười hài hước, cười nịnh hót, cười dê, cười chọc quê, cười cầu tài… Nhưng tựu trung cái cười nhằm hai chủ đích: Đó là cười vui tươi lạc quan và cười phê phán đã kích.

Ảnh minh họa (Vở cải lương Tô Ánh Nguyệt).

Sân khấu cải lương là sân khấu Bi và Hài, hai nội dung nầy được tạo ấn tượng bằng 2 mặt nạ,  “logo” luôn được vẽ trên “banner” trước rạp cải lương, đó là hai mặt nạ cười và khóc và ở miền Nam, các đoàn cải lương từ đại ban, trung ban, thậm chí đến các gánh hát ở làng, xã, vai kép hài luôn luôn được chú ý thứ hai sau vai kép mùi, đào mùi.

Sân khấu thoại kịch cũng khai thác khía cạnh hài một cách triệt để, nhưng không phổ thông và đại chúng bằng sân khấu cải lương.

Trong số nghệ sĩ hài trên sân khấu cải lương thời trước có nghệ sĩ Ba Vân được xem như “bậc thầy”. sau này nhiều nghệ sĩ hài xuất hiện ngày càng nhiều như: Văn Chung, Bảo Quốc, Thanh Nam…

Nghệ sĩ hài nói chung và kép hài nói riêng dù ở vai nào trong tuồng cải lương, cũng đều được khán giả thương yêu, quý mến, vì họ thể hiện vai trò trung hiếu tiết nghĩa, chân thật, thuỷ chung. Nói chung là họ đóng vai chính diện trong đạo lý Việt Nam.

Từ lúc cải lương có mặt đến nay, các nghệ sĩ hài đã cùng với những nghệ sĩ mùi, độc, lẳng… xây dựng nền nghệ thuật cải lương lên đến “đỉnh vinh quang” của nghệ thuật cải lương Việt Nam nói chung, hiện đang chựng lại trước sự phát triển của phim ảnh, video và truyền hình. Các nhà làm nghệ thuật đang chuyển dần hình thức trình diễn trên các sân khấu nhỏ, các tụ điểm giải trí, các quán ăn, uống cổ nhạc. Ngoài ra, có một loại hình phát triển mạnh và tiềm tàng, đó là đờn ca tài tử, đang góp phần bảo tồn cổ nhạc miền Nam và một bộ phận lớn khán giả Việt Nam vẫn còn mến mộ cải lương, mến mộ nghệ sĩ hài.

Sân khấu cải lương là loại hình nghệ thuật “Hiện thực xã hội” phản ánh lịch sử và cuộc sống của Nhân dân ta. Tuỳ hoàn cảnh không gian, thời gian và do trình độ soạn giả hay khán giả mà mức độ, liều lượng và sự phản ánh khác nhau. Thời Pháp thuộc, sân khấu cải lương phải mượn tuồng tích của Tàu để nói lên nỗi lòng của người dân Nam kỳ. Nhưng từ khi có phong trào chữ Quốc Ngữ, các nhà tân học soạn sách về phong tục, tập quán, lịch sử dân tộc. Sau những năm 30, phong trào đấu tranh của dân tộc đã được khắc hoạ, được đưa lên sân khấu và vai trò của nghệ sĩ hài cũng được phát huy một cách đúng mức, tạo cái cười sâu lắng, thâm thuý và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả. Có thể nói nghệ thuật hài, nghệ sĩ hài trên sân khấu nói chung và sân khấu cải lương nói riêng là hết sức quan trọng./.

H.D (sưu tầm và biên soạn)

"Lửa thử vàng" - Câu chuyện truyền nhân gia tộc cải lương

Cải lương đi qua thời hoàng kim, nhưng truyền nhân các gia tộc cải lương chưa bao giờ tắt ngọn lửa đam mê và niềm khao khát viết tiếp chặng đường nghệ thuật của cha ông đã gầy dựng.

Cảm xúc dẫn lối

Từ nhỏ, Nguyễn Hoàng Giang đã yêu thích nghệ thuật. Cơ duyên đưa anh đến với nhiếp ảnh bắt đầu từ tình yêu dành cho cái đẹp và nghệ thuật. Thế nên, tuy từng có 20 năm gắn bó với Hà Nội, nhưng mảnh đất Hội An đậm chất nghệ thuật lại chính là động cơ thôi thúc, khiến anh quyết định chuyển vào nơi này định cư. Ðến nay, khi đã là chủ một công ty du lịch và sở hữu chuỗi khách sạn, nhà hàng, dù bận rộn, anh vẫn dành thời gian cho nhiếp ảnh.

Dâng hương Tổ nghiệp Sân khấu

Suốt 13 năm qua, Ngày Sân khấu Việt Nam cũng là ngày hướng về Tổ nghiệp của những người hoạt động lĩnh vực sân khấu. Ngày Giỗ Tổ là dịp để những người hoạt động trong lĩnh vực sân khấu cùng nhau nhắc nhớ về thế hệ tiền nhân đã có công sáng lập, gìn giữ loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống của dân tộc. Đồng thời cũng là cuộc họp mặt hâm nóng tình nghệ sĩ, tạo sự gắn kết, cùng động viên nhau phấn đấu để mang những cái hay, cái đẹp phục vụ công chúng.

Còn đó những cánh chim không mỏi

Nghe tôi có ý định tìm một địa điểm lý tưởng để khám phá, thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống tại mảnh đất được mệnh danh là “thành phố đáng sống”, một người anh đồng nghiệp đang công tác tại Ðài Phát thanh - Truyền hình Ðà Nẵng giới thiệu ngay Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh. Vậy rồi, qua vài lời kết nối nhiệt tình, NSƯT Trần Ngọc Tuấn, Giám đốc Nhà hát, liền đích thân mời đoàn văn nghệ sĩ Cà Mau đến xem một suất diễn trong ngày gần nhất.

Nối dài tình yêu nước bằng nghệ thuật

Nghệ thuật kết nối quá khứ và hiện tại, là phương tiện giúp gìn giữ, lưu truyền và phát huy văn hoá dân tộc. Với ý nghĩa ấy, các bạn trẻ tại Cà Mau, bằng hoạt động nghệ thuật, đã góp phần lan toả, nhân lên tình yêu quê hương, đất nước trong những người trẻ và cộng đồng.

Ấm áp chương trình nghệ thuật “Tình ca Đất Mũi”

Nhằm tôn vinh Âm nhạc Việt Nam nói chung, Âm nhạc Cà Mau nói riêng, thể hiện sự tri ân đối với các tác giả có nhiều cống hiến cho sự nghiệp âm nhạc tỉnh nhà. Tối 3/9, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh đã diễn ra Chương trình nghệ thuật chào mừng kỷ niệm lần thứ 15 Ngày Âm nhạc Việt Nam với chủ đề :“Tình ca Đất Mũi”. Chương trình do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh phối hợp tổ chức.

Sắc màu miền Tây đến với Huế

Những năm qua, mỹ thuật đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL) có bước phát triển mạnh, tạo được tiếng vang trong khu vực, các vùng miền trong và cả ngoài nước. Câu lạc bộ (CLB) "Sắc màu miền Tây ART" đã có 4 cuộc triển lãm tại Hội Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh và Hà Nội từ năm 2019-2023.

Khám phá cùng nhiếp ảnh

Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Lê Minh Vũ (Quyên Vũ) sinh năm 1974, tại tỉnh Tiền Giang, hiện sinh hoạt tại Hội NSNA Việt Nam, Chi hội Tiền Giang.

Sắc màu văn hoá địa phương hoà quyện trong từng bài ca, điệu múa

Đạo diễn Nguyễn Tiến Dương, Trưởng Ban giám khảo Hội diễn Nghệ thuật quần chúng tỉnh Cà Mau lần thứ IX - 2024, đánh giá, một trong những điểm nổi bật của hội diễn là những sắc màu văn hoá của địa phương hoà quyện trong các bài hát, điệu múa, càng làm tăng thêm sự hấp dẫn. So với những hội diễn trước, các đội đã có nhiều sự tiến bộ về ca, múa, âm nhạc và trang phục.

Cho chữ mùa Vu lan

Tôi gặp thầy đang cho chữ tại một góc nhỏ trong khuôn viên chùa Thiền Lâm, phường Tân Thành, TP Cà Mau, vào ngày chùa tổ chức lễ Vu lan. Mặc dù bút trên tay đang nắn nót, mắt chăm chú vào con chữ, nhưng được vài nét, khi ngẩng lên chấm mực là thầy nhanh miệng mời gọi mọi người đang đứng túm tụm gần đó: “Viết mấy câu tặng cha mẹ đi chị (cô, chú, anh, em...) ơi!”; “Lại chú cho chữ cầu sức khoẻ, học giỏi nè các con!”; “Cầu tài lộc, sức khoẻ, vạn sự như ý nè anh chị em, cô bác ơi!”... Và bao giờ sau những câu mời gọi, thầy cũng nhấn mạnh “tặng chữ hoàn toàn miễn phí” để khách khỏi đắn đo.