Theo số liệu vừa được Tổng cục Đường bộ Việt Nam công bố, đến ngày 1/1/2020, cả nước có gần 16.700 chiếc ô tô hết niên hạn sử dụng (NHSD). Trong đó, có khoảng 2.600 chiếc chở người và hơn 14.000 chiếc chở hàng. Vậy hàng chục ngàn chiếc xe “hết đát”, không còn đủ điều kiện lưu hành này đã đi về đâu? Giải pháp nào để quản lý, xử lý?
Chỉ có 30% trong tổng số xe “hết đát” được thu hồi
Thực hiện Nghị định 95 của Chính phủ quy định NHSD đối với ô tô chở hàng và ô tô chở người, Thông tư số 70 của Bộ trưởng Bộ GT-VT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, sau khi rà soát xe hết NHSD và qua báo cáo của các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã thông báo rộng rãi về việc có 16.661 chiếc ô tô hết NHSD tham gia giao thông từ ngày 1/1/2020. Trong đó, nhiều nhất là TP. Hồ Chí Minh với hơn 3.300 phương tiện, Hà Nội gần 1.800 phương tiện, Bình Dương và Đồng Nai hơn 1.000 phương tiện. Các xe này đã hoạt động hết thời gian 25 năm đối với xe chở hàng và 20 năm đối với xe chở người, tính từ năm sản xuất.
Kiểm định ô tô tại Chi cục Đăng kiểm Bạc Liêu. Ảnh: T.H
Mỗi năm, Cục Đăng kiểm đều đặn công bố số liệu ô tô hết NHSD, với con số lên tới vài chục ngàn chiếc. Trong số này, số xe nộp lại biển số, giấy đăng ký rất thấp. Thống kê của Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an cũng cho thấy, trong số toàn bộ xe hết NHSD được công bố, toàn quốc mới thu hồi được khoảng 30%.
Việc các phương tiện hết NHSD mà vẫn tham gia giao thông gây tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông, trái với quy định của Luật Giao thông đường bộ và Nghị định 95 của Chính phủ. Để người dân thực hiện nghiêm các quy định của Luật Giao thông đường bộ và ngăn ngừa giảm thiểu tai nạn giao thông, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã yêu cầu các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước cung cấp số liệu cho Phòng Cảnh sát giao thông, Sở GT-VT, Thanh tra giao thông các tỉnh, thành phố để xử lý.
xử lý xe “hết đát” vẫn tham gia giao thông
Riêng tại Bạc Liêu, Chi Cục đăng kiểm tỉnh báo cáo, địa phương vừa có 48 chiếc ô tô “hết đát”, bao gồm 11 chiếc xe khách và 37 chiếc xe tải. Theo ông Trần Quốc Thái - Giám đốc Chi cục Đăng kiểm Bạc Liêu: “Chi cục chỉ có chức năng công bố danh sách những xe hết NHSD, không được tham gia giao thông, còn xe đó đi về đâu thì cơ quan đăng kiểm không quản lý. Thời gian qua chưa có hướng dẫn, chế tài nào về việc xử lý xe hết NHSD theo hướng thu hồi hay tiêu hủy, vì phương tiện là tài sản thuộc sở hữu của người dân, việc tiêu hủy hay bán sắt vụn là do chủ sở hữu quyết định. Chỉ khi nào lực lượng chức năng phát hiện xe hết NHSD mà vẫn tham gia giao thông thì mới xử phạt hành chính hay tịch thu phương tiện”.
Từ công tác của lực lượng thanh tra giao thông thời gian qua, ông Nguyễn Minh Giang, Chánh Thanh tra Sở GT-VT Bạc Liêu cho biết, lực lượng có phát hiện một số trường hợp đưa xe hết NHSD về các vùng quê để chở đất mặt ruộng, hoặc duy tu các công trình giao thông. Khi lực lượng đến lập biên bản thì chủ phương tiện bỏ xe lại hiện trường hoặc né tránh cho rằng mình không biết rõ quy định. Chánh Thanh tra Sở GT-VT cũng đồng tình rằng đang có kẽ hở về luật khi không có chế tài nào để xử lý lượng xe “hết đát”. Trong khi đó, Phòng Cảnh sát giao thông tỉnh cho hay, hầu như không có trường hợp xe “hết đát” nào cố tình lưu hành, do sợ mức phạt cao.
Số lượng xe “hết đát” cứ tăng dần theo mỗi năm, Cục Đăng kiểm cho rằng có thực trạng xe hết niên hạn ở Việt Nam được đưa ra ngoài nước “mông má” lại; thậm chí đục số khung, số máy rồi đưa trở về Việt Nam lưu hành. Để né kiểm tra, nhiều xe kiểu này “dạt” từ thành phố về vùng sâu, vùng xa hoặc các vùng khó khăn để tiếp tục hoạt động. Nhưng cho đến nay, chưa có một cuộc tổng kiểm tra, rà soát, xử lý nào trên cả nước. Câu chuyện xe “hết đát” chỉ gióng lên mỗi lần gây ra tai nạn thương tâm, rồi lại chìm xuống.
Nhiều ý kiến cho rằng, để xe "hết đát” nhởn nhơ trên đường, rõ ràng liên quan đến trách nhiệm của cơ quan quản lý. Để ngăn chặn hiểm họa do xe hết NHSD vẫn lưu thông, phải khai tử loại xe này. Muốn như vậy, cần lấp khoảng trống pháp lý, đồng thời các cơ quan được giao quản lý và kiểm soát phải tích cực vào cuộc và làm chặt hơn.
………………..........................................................................................................................................................................................................
Người có hành vi điều khiển xe hết niên hạn sử dụng tham gia giao thông bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng. Chủ phương tiện là cá nhân đưa xe hết niên nạn sử dụng tham gia giao thông bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng, chủ phương tiện là tổ chức, doanh nghiệp bị phạt từ 8 - 12 triệu đồng. Ngoài phạt tiền, phương tiện hết niên hạn sử dụng còn bị lực lượng chức năng tịch thu (Nghị định 100 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt).
………………..........................................................................................................................................................................................................
Mai Đinh
Xem thêm bình luận