Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) ở Cà Mau đang góp phần nâng tầm giá trị những đặc sản nông nghiệp, hải sản của địa phương thông qua hoạt động chế biến, đóng gói, xây dựng thương hiệu và đạt chứng nhận từ 3 đến 5 sao. Đây không chỉ là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn mà còn là cách quảng bá hiệu quả hình ảnh Cà Mau đến với thị trường trong và ngoài nước.
- Hai sản phẩm muối tinh và muối hạt Bạc Liêu được công nhận đạt chuẩn OCOP 5 sao
- Cà Mau lần đầu có 2 sản phẩm muối đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia
- Chủ thể OCOP tất bật chuẩn bị cho Ngày hội Cua Cà Mau
- Phát triển sản phẩm OCOP: Bước đột phá cho hợp tác xã
OCOP - đòn bẩy kinh tế nông thôn
Cà Mau được thiên nhiên ưu đãi với nhiều sản vật phong phú, đậm đà hương vị quê hương như mật ong rừng U Minh, ba khía muối, khô cá bổi, tôm khô, bánh phồng tôm, rượu chuối hột… Từ những sản phẩm mộc mạc, thủ công, chương trình OCOP đã giúp từng sản phẩm “thay da đổi thịt”, vươn lên chuyên nghiệp hơn.
HTX Ba khía Đầm Dơi khẳng định thương hiệu với nhiều sản phẩm OCOP đạt 3, 4 sao. (Ảnh: Mộng Thường)
Với sự hỗ trợ của tỉnh và các ngành chuyên môn, nhiều cơ sở sản xuất đã được hướng dẫn cải tiến mẫu mã, thiết kế bao bì, hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.
Sau hơn 7 năm triển khai, Cà Mau hiện có 343 sản phẩm được công nhận OCOP, gồm: 2 sản phẩm đạt 5 sao, 75 sản phẩm đạt 4 sao và 266 sản phẩm đạt 3 sao; cùng 27 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP. Có 104 sản phẩm của 35 chủ thể đã được đưa vào hệ thống phân phối siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Đặc biệt, nhiều sản phẩm Cà Mau đã vươn ra thị trường quốc tế như Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU, Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Singapore và Canada. Những kết quả đó cho thấy OCOP không chỉ khơi dậy tiềm năng sẵn có của từng vùng quê, mà còn tạo chuỗi giá trị mới, quy hoạch lại vùng nguyên liệu, khôi phục và phát triển các ngành nghề nông thôn.
Không dừng lại ở giá trị kinh tế, chương trình OCOP còn mang lại sinh kế bền vững cho người dân nông thôn. Hàng chục hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác được hình thành xoay quanh sản phẩm OCOP, tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương.
Bà Trần Thị Xa, Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX Ba khía Đầm Dơi, chia sẻ: “Việc xây dựng và phát triển sản phẩm OCOP góp phần rất lớn trong việc nâng tầm giá trị sản vật, đặc sản địa phương. HTX hiện có 6 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP, trong đó có 1 sản phẩm đạt 3 sao và 5 sản phẩm đạt 4 sao. Khi được công nhận sản phẩm OCOP, các sản phẩm được khẳng định về nguồn gốc, vị trí và được người tiêu dùng tin tưởng hơn. Từ đó, giúp sản phẩm tiếp cận được thị trường trong, ngoài tỉnh và cả ngoài nước”.
Các sản phẩm OCOP được trưng bày ở nhiều hội chợ, khu trưng bày, góp phần quảng bá sản vật tỉnh Cà Mau.
Quảng bá du lịch địa phương
Điểm nổi bật và sâu sắc nhất của chương trình OCOP chính là khả năng kết nối tri thức bản địa với đời sống hiện đại, biến những giá trị truyền thống thành sản phẩm văn hóa sống động. Nhiều sản phẩm OCOP, đặc biệt là những nghề truyền thống được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể như ba khía muối, mật ong rừng, đã vượt ra khỏi vai trò hàng hóa thông thường để trở thành “đại sứ văn hóa”, mang theo câu chuyện về đất, rừng, biển và con người Cà Mau đến với bạn bè khắp nơi.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Thúy, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, cho biết: “Sản phẩm OCOP đã giúp nhiều phụ nữ nông thôn có việc làm, tăng thu nhập, tự tin khởi nghiệp từ những nghề truyền thống, qua đó khẳng định vị trí và vai trò của phụ nữ trong đời sống xã hội.”
Thực hiện Quyết định số 922 ngày 2/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Cà Mau đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Hàng loạt khu, điểm du lịch cộng đồng, điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP được hình thành, hoạt động hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch địa phương.
Dịch vụ trải nghiệm cào nghêu ở Đất Mũi.
Theo thống kê, trừ giai đoạn ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 (2020-2022), du lịch Cà Mau tăng trưởng bình quân 12,15%/năm. Các loại hình du lịch nông nghiệp, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với trải nghiệm văn hóa bản địa như bắt cua, bắt ba khía, cào nghêu, đi xuồng ba lá… thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Các mô hình du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng không chỉ tạo sinh kế, mà còn góp phần bảo vệ rừng, giữ gìn môi trường, phát triển kinh tế xanh và giảm nghèo bền vững.
Có thể khẳng định, du lịch nông nghiệp - nông thôn đang trở thành hướng đi phù hợp và hiệu quả ở Cà Mau. Đây cũng là giải pháp thúc đẩy xuất khẩu tại chỗ các sản phẩm nông nghiệp, làng nghề, đồng thời kích thích sản xuất và tiêu dùng trong nhiều lĩnh vực khác.
Tỉnh Cà Mau đang đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP, xem đây là hướng đi chiến lược nhằm giữ chân du khách và gia tăng chi tiêu tại chỗ, đồng thời nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân nông thôn. Song song đó, địa phương cũng tích cực tổ chức Tuần lễ đặc sản Cà Mau tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, xây dựng gian hàng OCOP tại các điểm du lịch để quảng bá thương hiệu và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Từ những đặc sản mộc mạc nơi rừng U Minh đến hương vị đậm đà của biển khơi, sản phẩm OCOP Cà Mau ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường, trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế nông thôn. Hơn cả giá trị kinh tế, mỗi sản phẩm, từ con ba khía, con cua, con tôm khô đến hạt muối, đều mang trong mình câu chuyện của đất, rừng và biển, của những con người cần cù, sáng tạo đang từng ngày đưa Cà Mau vươn tầm, hội nhập bền vững và đậm đà bản sắc.
Hà Giang