ĐT: 0939.923988
Thứ hai, 18-8-25 10:41:47
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Khi ý Ðảng gặp sức dân

Báo Cà Mau Trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa “của dân, do dân, vì dân”, ở Cà Mau, một mô hình tổ chức xã hội đặc biệt đang âm thầm bén rễ và lan toả sức sống: Tổ Nhân dân tự quản (NDTQ). Thoạt nghe, cụm từ này có vẻ khô khan, mang nặng tính hành chính, nhưng khi đặt chân đến những xóm, ấp nơi mô hình này đang hoạt động, người ta mới cảm nhận được hơi thở của sự tự nguyện, tinh thần đoàn kết và khát vọng làm chủ cuộc sống cộng đồng. Ðây không chỉ là hình thức tập hợp người dân theo địa bàn cư trú, mà sâu xa hơn, nó đang dần khẳng định vai trò như một cầu nối sống động, nơi ý Ðảng được truyền tải một cách gần gũi nhất, hoà quyện với nhu cầu và sức mạnh nội tại của Nhân dân.

Bài 1: Kim chỉ nam trong quản lý cộng đồng

Từ những chủ trương mang tính chiến lược của Ðảng về phát huy dân chủ ở cơ sở, đến những quy định pháp luật ngày càng hoàn thiện, mô hình tổ NDTQ đang là một bước đi đúng đắn, một giải pháp thiết thực để hiện thực hoá quyền làm chủ của người dân ngay tại “phên dậu” của xã hội. Ðây không chỉ là một phong trào mà thực sự là “chìa khoá vàng” mở ra những giải pháp trong quản trị cộng đồng.

Từ ý Ðảng...

Ðể hiểu rõ ngọn nguồn sức mạnh của mô hình tổ NDTQ, không thể không nhắc đến những định hướng của Ðảng. Ngược dòng thời gian, Chỉ thị số 30/CT-TW ngày 18/2/1998 của Bộ Chính trị đã sớm nhận diện và khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Chỉ thị này đã mở đường cho việc mở rộng các hình thức tổ chức tự quản, tạo điều kiện để người dân tham gia bàn bạc và thực hiện những công việc mang tính xã hội hoá trong khuôn khổ pháp luật, với sự đồng hành của chính quyền và các tổ chức liên quan.

Công an xã Tân Thành, phối hợp với Tổ ANTT cùng tổ NDTQ tuyên truyền công tác phòng cháy chữa cháy tại các hộ kinh doanh

Tiếp nối mạch nguồn đó, Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” tiếp tục nhấn mạnh việc hoàn thiện mô hình tự quản ở cộng đồng dân cư dưới sự chủ trì của Mặt trận Tổ quốc, đảm bảo sự lãnh đạo của cấp uỷ đảng và sự quản lý của chính quyền. Rõ ràng, đây không chỉ là những chủ trương mang tính thời điểm mà là một đường lối chiến lược nhất quán, thể hiện niềm tin sâu sắc vào vai trò chủ thể của Nhân dân trong công tác quản trị xã hội.

Không dừng lại ở những định hướng chính trị, hành lang pháp lý cho mô hình tự quản cũng ngày càng được củng cố và hoàn thiện. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Luật An ninh trật tự cơ sở năm 2023 và mới đây nhất là Luật Ðất đai 2024 đều ghi nhận vai trò quan trọng của cộng đồng dân cư như một chủ thể đồng hành cùng Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi chung và thực hiện pháp luật tại địa bàn cư trú. Ðó là cơ sở để người dân không chỉ được trao quyền mà còn được giao trách nhiệm trong xây dựng đời sống an toàn, văn minh.

Tại Cà Mau, tổ NDTQ nổi lên như một mô hình hiệu quả, mang đậm tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Ðược triển khai theo Quyết định số 26/2018/QÐ-UBND ngày 10/10/2018 của UBND tỉnh Cà Mau, các tổ NDTQ đóng vai trò như một “kênh kết nối hai chiều” giữa chính quyền với người dân. Ðây là nơi người dân thể hiện tâm tư, nguyện vọng, đồng thời cũng là môi trường để các chính sách, quy định pháp luật về an ninh trật tự (ANTT) được tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến từng hộ gia đình. Qua đó, ý thức chấp hành pháp luật của Nhân dân ngày càng được nâng cao, tạo nên một cộng đồng dân cư gắn kết, tự giác và trách nhiệm.

Công an xã Tân Thành, phối hợp với Tổ ANTT thường xuyên tuần tra nhằm đảm bảo ANTT trên địa bàn

Ðại tá Nguyễn Phúc Cường, Phó Giám đốc Công an tỉnh Cà Mau, cho biết: “Từ sự tham gia tích cực của tổ NDTQ, tình hình ANTT trên địa bàn tỉnh chuyển biến tích cực. Nhiều vụ việc vi phạm pháp luật được phát hiện và xử lý kịp thời nhờ sự cảnh giác, tố giác của người dân trong các tổ. Ðiều này góp phần kiềm chế, kéo giảm tội phạm và tệ nạn xã hội”.

Ðằng sau những kết quả đó là sự cống hiến thầm lặng của đội ngũ những tổ trưởng, tổ phó, những người không chỉ giàu tinh thần trách nhiệm mà còn có uy tín trong cộng đồng, là đảng viên, hội viên, người cao tuổi... phát huy tinh thần đoàn kết, tình làng nghĩa xóm và là “tai mắt” hỗ trợ đắc lực cho lực lượng chức năng trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm.

Hiện nay, toàn tỉnh Cà Mau đã thành lập 13.678 tổ NDTQ với tổng số 24.619 tổ trưởng, tổ phó. Mỗi tổ được hình thành theo cụm dân cư khoảng 20 hộ gia đình, hoạt động theo phương châm “tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hoà giải” - một cơ chế vận hành linh hoạt, gần gũi, dễ tiếp cận và dễ lan toả trong cộng đồng dân cư. Ðây là một giải pháp tổ chức xã hội hiệu quả và là hình mẫu cho nguyên tắc “dân làm chủ” trong thực tiễn quản lý Nhà nước tại địa phương.

Việc nghiên cứu và phát triển mô hình tổ NDTQ không chỉ là vận dụng pháp luật, mà còn là nhu cầu khách quan từ đời sống cộng đồng, nơi người dân thực sự được tham gia vào các hoạt động xã hội trên chính địa bàn mình”, Tiến sĩ Phạm Quốc Sử, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau nhìn nhận dưới góc độ pháp lý và xã hội, khẳng định.

Chính từ thực tiễn đời sống và nhu cầu “tự quản lý mình” một cách văn minh, mô hình tổ NDTQ đã cho thấy được sự bền vững khi dựa trên nền tảng niềm tin xã hội, sự đồng thuận và tính tự giác cao của người dân.

... Ðến thuận lòng dân

Tại xã Tân Lộc Ðông, huyện Thới Bình, với phương châm “dựa vào dân để làm an ninh”, các tổ NDTQ đã góp phần phát hiện, xử lý kịp thời nhiều vụ việc ngay từ cơ sở, đồng thời lan toả tinh thần “toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Ông Võ Thanh Tiến, Chủ tịch UBND xã Tân Lộc Ðông, cho biết: “Các tổ NDTQ là cánh tay nối dài của Công an xã, tạo nên lực lượng rộng khắp và phát huy hiệu quả xã hội hoá công tác giữ gìn ANTT”.

Ðiển hình tình huống, anh Huỳnh Văn Lộc, Tổ trưởng Tổ ANTT Ấp 5, xã Tân Lộc Ðông, kể lại: “Ðầu năm 2025, người dân trong tổ NDTQ phát hiện 1 đối tượng dùng xung điện để xiệc cá dưới sông và lập tức báo tin cho chúng tôi. Ngay sau đó, Tổ ANTT báo cáo Công an xã để bố trí lực lượng. Khi đối tượng tháo chạy, lực lượng công an cùng người dân nhanh chóng dùng xuồng truy đuổi và bắt giữ tại chỗ”. 

Anh Huỳnh Văn Lộc, Tổ trưởng Tổ ANTT Ấp 5, xã Tân Lộc Đông thường xuyên hỗ trợ các tổ NDTQ về công nghệ số, cập nhật tình hình ANTT trên địa bàn.

Trung tá Ðào Văn Ðặng, Phó Trưởng Công an xã Tân Thành, TP Cà Mau, nhận định: “Nếu không có các tổ tự quản, lực lượng công an cơ sở sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc nắm bắt kịp thời tình hình, nhất là những mâu thuẫn nhỏ trong dân dễ dẫn đến khiếu kiện kéo dài. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng, nhiều vụ việc đã được giải quyết tại chỗ, hạn chế tình trạng khiếu nại đông người, vượt cấp, góp phần giữ vững ổn định ANTT tại địa phương”.

Tại TP Cà Mau, ông Hồ Ðại Quang, Tổ trưởng Tổ NDTQ Ấp 4, xã Tân Thành, đã ứng dụng công nghệ, lập nhóm Zalo để cập nhật tình hình, đồng thời vận động bà con cùng xây dựng tuyến đường “sáng - xanh - sạch - đẹp”. Nhờ đó, diện mạo nông thôn đổi thay rõ nét, tình làng nghĩa xóm được củng cố bền chặt.

Ông Hồ Ðại Quang (giữa), Tổ trưởng Tổ NDTQ Ấp 4, xã Tân Thành (TP Cà Mau) được Tổ ANTT cơ sở hỗ trợ ứng dụng công nghệ, lập nhóm Zalo để cập nhật tình hình ANTT địa bàn cũng như tuyên truyền các chủ trương, chính sách cho bà con trong tổ.Ông Hồ Ðại Quang (giữa), Tổ trưởng Tổ NDTQ Ấp 4, xã Tân Thành (TP Cà Mau) được Tổ ANTT cơ sở hỗ trợ ứng dụng công nghệ, lập nhóm Zalo để cập nhật tình hình ANTT địa bàn cũng như tuyên truyền các chủ trương, chính sách cho bà con trong tổ.

Sự phối hợp hiệu quả giữa các tổ NDTQ và lực lượng công an cơ sở đã giúp giải quyết hàng ngàn vụ việc. Theo thống kê của Công an tỉnh Cà Mau, thời gian qua, tổ NDTQ trong toàn tỉnh đã hỗ trợ lực lượng công an nắm bắt 235 vụ việc, liên quan 470 đối tượng vi phạm. Hơn 52.617 lượt tổ trưởng, tổ phó đã tham gia hơn 32.541 cuộc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước đến tận từng hộ dân. Ðặc biệt, các tổ đã phối hợp phát hiện và cung cấp thông tin giúp lực lượng công an điều tra, xử lý 2.988 vụ việc, 5.688 đối tượng liên quan. Trong đó có tới 3.183 người do tổ NDTQ chủ động phát hiện. Không chỉ thế, 2.146 vụ việc mâu thuẫn trong dân cũng được hoà giải thành công, góp phần ổn định tình hình từ cơ sở, giảm tải cho chính quyền cấp trên.

Theo Tiến sĩ Phạm Quốc Sử, hiệu ứng tích cực của mô hình tổ NDTQ không chỉ giới hạn trong phạm vi ANTT.

Mô hình này còn thúc đẩy tinh thần yêu nước, khơi dậy ý thức cộng đồng, tinh thần tự chủ trong dân cư, và là cầu nối quan trọng để chính quyền cơ sở gần dân hơn, hiểu dân hơn”, Tiến sĩ Phạm Quốc Sử nhận định.

Các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao cũng được tổ chức thường xuyên, làm phong phú thêm đời sống tinh thần người dân, điều mà không một nghị quyết hành chính nào có thể tạo ra nếu thiếu sự đồng lòng từ dân./.

Hồng Phượng - Việt Mỹ

Bài cuối: Nâng cao hiệu quả quản trị cộng đồng

Mùa vú sữa trên miền quê mới

Tháng 8, khi từng cơn gió từ biển Tây lướt qua rặng đước, rừng tràm bạt ngàn xanh thẫm, cũng là lúc lòng người dân Cà Mau lại trào dâng xúc động, thành kính nhớ về Bác Hồ. Hơn 55 năm kể từ ngày Người để lại bản Di chúc thiêng liêng, mỗi câu chữ vẫn còn vẹn nguyên giá trị, soi sáng hành trình cách mạng, nâng đỡ ý chí và tinh thần Nhân dân trên từng nẻo quê hương cực Nam của Tổ quốc.

Phát triển kinh tế tư nhân - Khát vọng "hoá Gióng" - Bài cuối: Hành động để đổi mới, vươn xa 

Nghị quyết 68 đã xác định những mục tiêu chiến lược, nhưng mục tiêu ấy không thể biến thành hiện thực nếu khâu tổ chức thực hiện thiếu sự tập trung, quyết liệt. Để nghị quyết thực sự đi vào đời sống xã hội một cách thực chất, trở thành nền tảng, động lực và khơi dậy khát vọng, thành tựu phát triển của khu vực kinh tế tư nhân (KTTN) trong kỷ nguyên vươn mình, cần lộ trình hành động rõ ràng và quyết tâm cao độ. 

Phát triển kinh tế tư nhân - Khát vọng "hoá Gióng" - Bài 3: Cơ hội vàng để kinh tế tư nhân cất cánh

Những nội dung mang tính đột phá của Nghị quyết 68 được kỳ vọng sẽ tạo cú huých lớn cho kinh tế tư nhân (KTTN) phát triển mạnh mẽ. Sự đồng hành, hỗ trợ và kiến tạo của Nhà nước sẽ là "chất xúc tác" để khu vực KTTN phát huy tối đa tiềm năng, bứt phá, đóng góp to lớn hơn vào sự thịnh vượng và phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Phát triển kinh tế tư nhân - Khát vọng "hoá Gióng" - Bài 2: "Đêm trước" Nghị quyết 68

Trước khi Nghị quyết 68 ra đời, trên địa bàn tỉnh Cà Mau, hộ kinh doanh cá thể (KDCT), doanh nghiệp (DN) nhỏ/siêu nhỏ cùng lúc đứng trước 2 vấn đề tưởng chừng mâu thuẫn với nhau, đó là "chưa thể lớn" và "chưa chịu lớn", thế nhưng chúng lại liên quan chặt chẽ nhau, phản ánh thực tại bức tranh cộng đồng DN nhỏ/siêu nhỏ và các hộ KDCT của tỉnh.

Phát triển kinh tế tư nhân - Khát vọng "hoá Gióng"

Trong giai đoạn “sắp xếp lại giang sơn”, Nghị quyết 68-NQ/TW, ngày 4/5/2025 (Nghị quyết 68) về phát triển kinh tế tư nhân (KTTN) được Bộ Chính trị ban hành. Với tinh thần xoá bỏ định kiến, tạo điều kiện đột phá, Nghị quyết 68 là sự khẳng định mạnh mẽ của Đảng về vai trò then chốt, động lực quan trọng hàng đầu của khu vực KTTN trong tiến trình phát triển đất nước. Ví như câu chuyện về Thánh Gióng trong truyền thuyết xưa, Nghị quyết 68 đã cung cấp đầy đủ điều kiện chín muồi để KTTN đủ sức chuyển hoá thành những thành tựu phát triển rực rỡ, kỳ diệu của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình.

Yêu Tổ quốc từ phía Trường sa

Trong những ngày cả nước hướng về kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, nhìn trên bản đồ phía biển Đông - nơi 2 quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa máu thịt của Việt Nam sừng sững hiên ngang trước muôn trùng sóng gió và kẻ thù, lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc trong mỗi người sẽ cuồn cuộn dâng trào.

Hơn 30.000 đóa hoa bất tử!

Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ cứu nước, với lòng yêu quê hương và căm thù giặc sâu sắc, lớp lớp người con ưu tú của Cà Mau đã tham gia cách mạng, hăng hái chiến đấu, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh để giành lấy độc lập, tự do cho dân tộc.

Phát huy sức trẻ sau tinh gọn bộ máy - Bài cuối: Tâm thế vững vàng, sẵn sàng thích ứng

Sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tổ chức Đoàn - Hội ở Cà Mau đối mặt với nhiều thách thức như: giảm nhân sự, tăng áp lực công việc; khan hiếm nguồn cán bộ kế cận; phong trào thanh niên một số nơi rơi vào trầm lắng... Nhận diện những thách thức này, cán bộ Đoàn - Hội "hiến kế" nhiều giải pháp đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo và phù hợp với thực tiễn của địa phương để nâng cao năng lực đội ngũ và phát triển phong trào.

Tôi luyện bản lĩnh thời kỳ chuyển mình

Thời kỳ mới, công tác huấn luyện tân binh trong lực lượng vũ trang, đặc biệt là cảnh sát cơ động và phòng cháy, chữa cháy, được chú trọng đổi mới toàn diện, sát thực tế, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao.

Phát huy sức trẻ sau tinh gọn bộ máy - Bài 2: Thách thức trong tình hình mới

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị là chủ trương đúng đắn, cần thiết và đã được triển khai thực hiện sâu rộng từ Trung ương đến cơ sở. Ở một lát cắt riêng, tổ chức Đoàn - Hội các cấp của tỉnh Cà Mau đang đối mặt với không ít thách thức khi mà tinh gọn về “lượng” chưa đồng nghĩa với tăng trưởng về “chất”.