ĐT: 0939.923988
Thứ ba, 15-4-25 10:47:38
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Miền nhớ thiêng liêng

Báo Cà Mau Chuỗi hoạt động Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc diễn ra trang trọng, ý nghĩa trên đất Cà Mau. Ngược miền ký ức, những cán bộ, chiến sĩ, học sinh, đồng bào miền Nam như được sống lại giai đoạn thiêng liêng của cuộc chuyển quân lịch sử. Họ gặp lại nhau, cảm xúc dâng trào, bao câu chuyện về những ngày chiến đấu, lao động, học tập nối mạch ùa về...

Giáo dục truyền thống tại Tượng đài kỷ niệm Chuyến tàu tập kết ra Bắc năm 1954 tại Sông Ðốc, biểu tượng tình đoàn kết hai miền Nam - Bắc.

Giáo dục truyền thống tại Tượng đài kỷ niệm Chuyến tàu tập kết ra Bắc năm 1954 tại Sông Ðốc, biểu tượng tình đoàn kết hai miền Nam - Bắc.

Ra đi để trở về

Chúng tôi gặp cựu chiến binh Đinh Hữu Phước (Ba Phước) tại Hội thảo "200 ngày tập kết ra Bắc tại Cà Mau - Tầm nhìn chiến lược và giá trị lịch sử". Ông ngồi ở vị trí trang trọng cùng các nhân chứng lịch sử, trên ngực áo mang nhiều huân, huy chương. Ông chăm chú lắng nghe các tham luận, phát biểu và trải lòng về cuộc đời mình.

Quê ông Ba Phước ở huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre. 17 tuổi, ông xung phong vào bộ đội; sau 3 năm trong quân ngũ, ông được cử đi tập kết ra Bắc. Ông Ba Phước nhớ lại: “Đến Chắc Băng, tôi ở lán trại cùng bộ đội các tỉnh miền Tây, được bồi dưỡng về chính trị, khí tiết của người chiến sĩ cách mạng, để chuẩn bị cho chuyến đi dài. Người dân nơi đây rất thân tình, quý mến bộ đội, hằng ngày bà con chèo xuồng chở theo khóm, chuối, mía, rau củ biếu bộ đội”.

Tàu cập bến Sầm Sơn, Thanh Hoá, sau khi ổn định tổ chức, ông Ba Phước nhận nhiệm vụ ở Trung đoàn 570, tiếp tục được học tập, rèn luyện bản lĩnh chính trị, kỹ năng chiến đấu để có tư tưởng vững vàng và đánh trận giỏi. Ông đã trải qua nhiều trận đánh, cùng đồng đội chiến đấu và trưởng thành. Tại đây, ông nên duyên với cô gái Bắc chung đơn vị. Năm 1976, ông trở về quê Bến Tre sau 22 năm vì nghĩa lớn, bước vào nhà thì thấy bàn thờ của chính mình nghi ngút khói hương. Khoảnh khắc gặp lại người thân xúc động nghẹn ngào, vì gia đình nghĩ rằng ông đã hy sinh khi đi tập kết.

“Cuộc sống sau chiến tranh vô cùng khốn khó, trong dòng suy nghĩ tìm hướng mưu sinh, tôi nhớ đến Cà Mau, nhớ bến tập kết năm nào. Nơi đây có biển, rừng trù phú và con người nhân hậu, nghĩa tình. Thế là năm 1986, gia đình tôi đến sinh sống ven hòn Đá Bạc, không lâu thì qua Sông Đốc định cư cho đến nay. Mang nhiệt huyết cống hiến, tôi tiếp tục tham gia công tác Hội Chữ thập đỏ, Hội Nông dân thị trấn Sông Đốc, Tổ hoà giải Khóm 6B”, cựu chiến binh 90 tuổi trải lòng.

Tuổi trẻ thị trấn Sông Đốc thăm hỏi, tặng quà gia đình cựu chiến binh Đinh Hữu Phước.

Tuổi trẻ thị trấn Sông Đốc thăm hỏi, tặng quà gia đình cựu chiến binh Đinh Hữu Phước.

Dòng sông Ông Đốc tiễn chàng trai Đinh Hữu Phước ra đi làm tròn sứ mệnh với non sông, rồi lại đón ông quay về chở che, gầy dựng cuộc sống sau đổi mới. Địa điểm tập kết ngày nào được công nhận là di tích lịch sử quốc gia. Sông Đốc ngày nay mang dáng dấp của đô thị biển sầm uất. Ông Ba Phước tự hào kể với thế hệ hôm nay câu chuyện về những chàng trai, cô gái sẵn sàng hy sinh tuổi xuân, mang khát vọng thống nhất non sông ra đi không màng hiểm nguy, gian khổ. 

Bác dẫn lối soi đường

Lịch sử ghi lại, từ cuối năm 1954 đến đầu tháng 2/1955, Cà Mau tổ chức nhiều chuyến tàu đưa cán bộ, chiến sĩ, công nhân, học sinh... ra Bắc, với tổng số hơn 53 ngàn người. Những “hạt giống đỏ” được ươm trồng trên đất Bắc, sau này đã quay về miền Nam, trở thành lực lượng nòng cốt, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng.

Chúng tôi gặp ông Lưu Ngọc Ẩn (Hai Ẩn) tại nhà riêng ở Phường 6, TP Cà Mau. Ông Hai Ẩn bày tỏ vui mừng khi gần đây có nhiều bạn trẻ tìm đến để được nghe ông kể chuyện tập kết, chuyện kháng chiến. Lần giở ký ức, ông Hai Ẩn nhớ thời điểm con tàu tập kết vượt sóng đưa ông đến với đất Bắc. Tại đây, ông được học tập chiến lược, đào tạo kỹ thuật hậu cần, rèn luyện thể lực. Đến năm 1962, được lệnh của tổ chức, ông cùng đồng đội bí mật vượt dãy Trường Sơn trở về Nam, rồi nhận nhiệm vụ Đại đội trưởng Đại đội Pháo binh DK75.

Ước mơ về Nam giết giặc đã thành hiện thực, ông Hai Ẩn xung phong ra chiến trường và lập được nhiều chiến công, tiêu biểu như trận đánh Chi khu Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là và tuyến lộ Vòng Cung - Cần Thơ. Vị đại tá 91 tuổi bộc bạch: “Tết Mậu Thân năm 1968, đơn vị chúng tôi đóng quân 3 tháng ròng ở tuyến lộ Vòng Cung, nhận nhiệm vụ tiêu diệt đồn bốt và nhiều chi khu của địch. Lúc đó tôi bị B52 dập xuống sông bất tỉnh, nhờ đồng đội quay lại tìm kiếm, cứu chữa kịp thời nên mới thoát chết ở vành đai lửa này”.

Trên người cựu chiến binh Hai Ẩn mang nhiều vết thương chí mạng ở đầu, lưng, mông và miếng miểng pháo ở chân vẫn còn trong cơ thể. Ông bùi ngùi: “Mỗi khi đối mặt với sinh tử, tôi lại nhớ đến hình ảnh Bác Hồ trong lần đến thăm đơn vị ở Thanh Hoá. Lời động viên, căn dặn của Bác, tôi xem đó là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn để tiếp tục kiên cường chiến đấu, tin tưởng kháng chiến nhất định sẽ thắng lợi”.

Khi Bắc - Nam sum họp một nhà, ông Hai Ẩn tiếp tục nhận nhiệm vụ ở biên giới Tây Nam; rồi làm chuyên gia quân sự ở tỉnh Koh Kong của nước bạn Campuchia, sau đó trở về Minh Hải công tác ở Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1990.

Vợ chồng ông Lưu Ngọc Ẩn cất giữ cẩn thận chiếc cà mèn đã theo ông suốt chặng đường kháng chiến.

Vợ chồng ông Lưu Ngọc Ẩn cất giữ cẩn thận chiếc cà mèn đã theo ông suốt chặng đường kháng chiến.

Học và làm theo gương Bác, cựu chiến binh Lưu Ngọc Ẩn luôn sống gương mẫu, nghĩa tình. Suốt 20 năm qua, gia đình ông cho 4 hộ mượn đất cất nhà, ổn định cuộc sống. Họ là những hộ nghèo không đất đai, hằng ngày đi làm mướn, chạy xe ôm hoặc bán vé số kiếm sống. Địa phương muốn hỗ trợ nhà nhưng họ không có đất để cất nhà, nên ông Hai Ẩn cho họ mượn mỗi hộ 30 m2. Rảnh rỗi, vợ chồng người cựu chiến binh lại đến thăm hỏi, động viên những gia đình này nỗ lực vươn lên, chăm lo việc học hành cho con cái.

Sự kiện tập kết ra Bắc sẽ ngày càng lùi xa, những chiến sĩ tham gia tập kết năm xưa nay tuổi đã gần 90 hoặc hơn thế. Họ mãi là tấm gương sáng về tinh thần cống hiến, hy sinh vì nghĩa lớn, để thế hệ hôm nay tôn kính, noi theo và nối tiếp trách nhiệm dựng xây quê hương đẹp giàu./.

 

Mộng Thường

 

Về “Đất thép thành đồng”

Thiết thực các hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2025), ngày 30/3, đồng chí Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh uỷ, cùng đoàn cán bộ Tỉnh đoàn đã có chuyến hành trình giáo dục truyền thống, về nguồn tại "Ðất thép thành đồng": Củ Chi - TP Hồ Chí Minh.

“Chùa Cộng sản” ở làng Thạnh Phú - Dấu xưa một thời

Trong hành trình tìm về quá khứ, có những việc tuy ngoài sách sử, nhưng lại đậm sâu trong ký ức nhiều người. Ðó cũng là câu chuyện về “chùa Cộng sản” ở làng Thạnh Phú, nay thuộc ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước.

Những ngày tháng Ba của mùa Xuân đại thắng

Nửa thế kỷ đã qua kể từ mùa Xuân đại thắng 1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, Bắc - Nam sum họp một nhà, đất nước thống nhất, kết thúc thắng lợi vẻ vang cuộc kháng chiến của dân tộc chống lại đế quốc sừng sỏ và bè lũ tay sai. Tháng 3/1975 là “đêm trước” của ngưỡng cửa chiến thắng. Cục diện chiến trường chuyển biến mau lẹ; không khí cách mạng dâng cao sục sôi; cùng với đó là sự lãnh đạo, chỉ đạo bằng tất cả ý chí, niềm tin, sức mạnh của Đảng ta, để toàn dân tộc cùng nhau kề vai chung sức, chớp lấy thời cơ, làm nên một chiến thắng vang dội, hào hùng, bất tử.

Thân thương hai tiếng Cà Mau

Cà Mau không chỉ là điểm cuối của đất nước, nơi ai cũng mong một lần được ghi dấu bước chân mình tại cột mốc toạ độ, mà còn là vùng đất để lại trong tim nhiều người những tình cảm khó quên.

Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng - Lịch sử không thể lãng quên

Tôi đồng tình với ông Sáu Sơn (ông Ðỗ Văn Nghiệp, tác giả chủ trì đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Ðiều tra, sưu tầm chứng tích tội ác Mỹ - Nguỵ tại Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng” cách đây 20 năm), rằng: “Khép lại quá khứ, không có nghĩa là lãng quên quá khứ. Bài học đúc kết từ quá khứ là bài học bằng xương máu, sẽ có nhiều bổ ích cho hiện tại và tương lai”.

Bến Dựa một lần về

Bến Dựa chỉ là một đoạn sông ngắn, hằng ngày cần mẫn làm người trung chuyển đưa nước lớn về ngã ba Cái Đuốc, ngọn Cái Ngay; tiễn nước ròng ra Cái Nháp, đổ ra ngã ba Tam Giang, xuôi về biển cả. Khu rừng bên bờ Đông Bến Dựa nơi cơ quan Huyện uỷ Tư Kháng (Đầm Dơi ngày nay), làng rừng Huỳnh Ngọc Điệp tồn tại.

Chiều Sài Gòn

Tựa bài viết “Chiều Sài Gòn” nghe như chơi vơi, rất xưa, bởi Sài Gòn - Gia Ðịnh đã có hơn 300 năm tuổi, thì đồng nghĩa cũng có hơn một triệu buổi chiều. Nhưng “Chiều Sài Gòn” tôi viết đây chỉ là chiều 30/4/1975, buổi chiều đầu tiên “Sài Gòn ơi ta đã về đây” như lời bài hát một thời có sức hút mạnh mẽ.

Huyền thoại biệt động thành Cà Mau

Thị xã Cà Mau những năm cuối thập niên 1950, dưới chế độ Mỹ - Diệm, không khí ngột ngạt bởi những cuộc càn quét, bắt bớ. Đám cảnh sát mật vụ, lính bảo an lùng sục khắp nơi, ráo riết truy lùng những người kháng chiến cũ, những người mà chúng nghi là "Việt cộng nằm vùng".

Thăm địa chỉ đỏ

Di tích Hồng Anh Thư Quán (số 43, đường Phạm Văn Ký, Phường 2, TP Cà Mau) là một trong những di tích lịch sử hiếm hoi ghi dấu chặng đường cách mạng của người Cà Mau trước năm 1930. Hồng Anh Thư Quán được công nhận Di tích lịch sử - văn hoá cấp Quốc gia ngày 4/8/1992.

Tri ân người mở cõi

Ðầu xuân năm nay tôi được dự lễ khánh thành khu mộ thân tộc ông bà Phạm Hữu Liêm - Lê Thị Liễu, tại ấp Bàu Vũng, xã Tân Hưng, huyện Cái Nước. Chung quanh khu nghĩa mộ có mấy công trình phụ nhưng ý nghĩa đáng để mọi người suy ngẫm. Ðó là hồ sen, tuy diện tích không lớn nhưng ông Liêm giải thích sen là “Quốc hoa” của dân tộc Việt Nam, “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Phía tay phải là một hồ khác để nuôi cá các loại, chim le le và vịt trời. Phía sau công trình là một bờ cây đước xanh rờn, cao lớn.