ĐT: 0939.923988
Thứ sáu, 4-7-25 07:18:14
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Miền nhớ thiêng liêng

Báo Cà Mau Chuỗi hoạt động Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc diễn ra trang trọng, ý nghĩa trên đất Cà Mau. Ngược miền ký ức, những cán bộ, chiến sĩ, học sinh, đồng bào miền Nam như được sống lại giai đoạn thiêng liêng của cuộc chuyển quân lịch sử. Họ gặp lại nhau, cảm xúc dâng trào, bao câu chuyện về những ngày chiến đấu, lao động, học tập nối mạch ùa về...

Giáo dục truyền thống tại Tượng đài kỷ niệm Chuyến tàu tập kết ra Bắc năm 1954 tại Sông Ðốc, biểu tượng tình đoàn kết hai miền Nam - Bắc.

Giáo dục truyền thống tại Tượng đài kỷ niệm Chuyến tàu tập kết ra Bắc năm 1954 tại Sông Ðốc, biểu tượng tình đoàn kết hai miền Nam - Bắc.

Ra đi để trở về

Chúng tôi gặp cựu chiến binh Đinh Hữu Phước (Ba Phước) tại Hội thảo "200 ngày tập kết ra Bắc tại Cà Mau - Tầm nhìn chiến lược và giá trị lịch sử". Ông ngồi ở vị trí trang trọng cùng các nhân chứng lịch sử, trên ngực áo mang nhiều huân, huy chương. Ông chăm chú lắng nghe các tham luận, phát biểu và trải lòng về cuộc đời mình.

Quê ông Ba Phước ở huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre. 17 tuổi, ông xung phong vào bộ đội; sau 3 năm trong quân ngũ, ông được cử đi tập kết ra Bắc. Ông Ba Phước nhớ lại: “Đến Chắc Băng, tôi ở lán trại cùng bộ đội các tỉnh miền Tây, được bồi dưỡng về chính trị, khí tiết của người chiến sĩ cách mạng, để chuẩn bị cho chuyến đi dài. Người dân nơi đây rất thân tình, quý mến bộ đội, hằng ngày bà con chèo xuồng chở theo khóm, chuối, mía, rau củ biếu bộ đội”.

Tàu cập bến Sầm Sơn, Thanh Hoá, sau khi ổn định tổ chức, ông Ba Phước nhận nhiệm vụ ở Trung đoàn 570, tiếp tục được học tập, rèn luyện bản lĩnh chính trị, kỹ năng chiến đấu để có tư tưởng vững vàng và đánh trận giỏi. Ông đã trải qua nhiều trận đánh, cùng đồng đội chiến đấu và trưởng thành. Tại đây, ông nên duyên với cô gái Bắc chung đơn vị. Năm 1976, ông trở về quê Bến Tre sau 22 năm vì nghĩa lớn, bước vào nhà thì thấy bàn thờ của chính mình nghi ngút khói hương. Khoảnh khắc gặp lại người thân xúc động nghẹn ngào, vì gia đình nghĩ rằng ông đã hy sinh khi đi tập kết.

“Cuộc sống sau chiến tranh vô cùng khốn khó, trong dòng suy nghĩ tìm hướng mưu sinh, tôi nhớ đến Cà Mau, nhớ bến tập kết năm nào. Nơi đây có biển, rừng trù phú và con người nhân hậu, nghĩa tình. Thế là năm 1986, gia đình tôi đến sinh sống ven hòn Đá Bạc, không lâu thì qua Sông Đốc định cư cho đến nay. Mang nhiệt huyết cống hiến, tôi tiếp tục tham gia công tác Hội Chữ thập đỏ, Hội Nông dân thị trấn Sông Đốc, Tổ hoà giải Khóm 6B”, cựu chiến binh 90 tuổi trải lòng.

Tuổi trẻ thị trấn Sông Đốc thăm hỏi, tặng quà gia đình cựu chiến binh Đinh Hữu Phước.

Tuổi trẻ thị trấn Sông Đốc thăm hỏi, tặng quà gia đình cựu chiến binh Đinh Hữu Phước.

Dòng sông Ông Đốc tiễn chàng trai Đinh Hữu Phước ra đi làm tròn sứ mệnh với non sông, rồi lại đón ông quay về chở che, gầy dựng cuộc sống sau đổi mới. Địa điểm tập kết ngày nào được công nhận là di tích lịch sử quốc gia. Sông Đốc ngày nay mang dáng dấp của đô thị biển sầm uất. Ông Ba Phước tự hào kể với thế hệ hôm nay câu chuyện về những chàng trai, cô gái sẵn sàng hy sinh tuổi xuân, mang khát vọng thống nhất non sông ra đi không màng hiểm nguy, gian khổ. 

Bác dẫn lối soi đường

Lịch sử ghi lại, từ cuối năm 1954 đến đầu tháng 2/1955, Cà Mau tổ chức nhiều chuyến tàu đưa cán bộ, chiến sĩ, công nhân, học sinh... ra Bắc, với tổng số hơn 53 ngàn người. Những “hạt giống đỏ” được ươm trồng trên đất Bắc, sau này đã quay về miền Nam, trở thành lực lượng nòng cốt, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng.

Chúng tôi gặp ông Lưu Ngọc Ẩn (Hai Ẩn) tại nhà riêng ở Phường 6, TP Cà Mau. Ông Hai Ẩn bày tỏ vui mừng khi gần đây có nhiều bạn trẻ tìm đến để được nghe ông kể chuyện tập kết, chuyện kháng chiến. Lần giở ký ức, ông Hai Ẩn nhớ thời điểm con tàu tập kết vượt sóng đưa ông đến với đất Bắc. Tại đây, ông được học tập chiến lược, đào tạo kỹ thuật hậu cần, rèn luyện thể lực. Đến năm 1962, được lệnh của tổ chức, ông cùng đồng đội bí mật vượt dãy Trường Sơn trở về Nam, rồi nhận nhiệm vụ Đại đội trưởng Đại đội Pháo binh DK75.

Ước mơ về Nam giết giặc đã thành hiện thực, ông Hai Ẩn xung phong ra chiến trường và lập được nhiều chiến công, tiêu biểu như trận đánh Chi khu Đầm Dơi - Cái Nước - Chà Là và tuyến lộ Vòng Cung - Cần Thơ. Vị đại tá 91 tuổi bộc bạch: “Tết Mậu Thân năm 1968, đơn vị chúng tôi đóng quân 3 tháng ròng ở tuyến lộ Vòng Cung, nhận nhiệm vụ tiêu diệt đồn bốt và nhiều chi khu của địch. Lúc đó tôi bị B52 dập xuống sông bất tỉnh, nhờ đồng đội quay lại tìm kiếm, cứu chữa kịp thời nên mới thoát chết ở vành đai lửa này”.

Trên người cựu chiến binh Hai Ẩn mang nhiều vết thương chí mạng ở đầu, lưng, mông và miếng miểng pháo ở chân vẫn còn trong cơ thể. Ông bùi ngùi: “Mỗi khi đối mặt với sinh tử, tôi lại nhớ đến hình ảnh Bác Hồ trong lần đến thăm đơn vị ở Thanh Hoá. Lời động viên, căn dặn của Bác, tôi xem đó là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn để tiếp tục kiên cường chiến đấu, tin tưởng kháng chiến nhất định sẽ thắng lợi”.

Khi Bắc - Nam sum họp một nhà, ông Hai Ẩn tiếp tục nhận nhiệm vụ ở biên giới Tây Nam; rồi làm chuyên gia quân sự ở tỉnh Koh Kong của nước bạn Campuchia, sau đó trở về Minh Hải công tác ở Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1990.

Vợ chồng ông Lưu Ngọc Ẩn cất giữ cẩn thận chiếc cà mèn đã theo ông suốt chặng đường kháng chiến.

Vợ chồng ông Lưu Ngọc Ẩn cất giữ cẩn thận chiếc cà mèn đã theo ông suốt chặng đường kháng chiến.

Học và làm theo gương Bác, cựu chiến binh Lưu Ngọc Ẩn luôn sống gương mẫu, nghĩa tình. Suốt 20 năm qua, gia đình ông cho 4 hộ mượn đất cất nhà, ổn định cuộc sống. Họ là những hộ nghèo không đất đai, hằng ngày đi làm mướn, chạy xe ôm hoặc bán vé số kiếm sống. Địa phương muốn hỗ trợ nhà nhưng họ không có đất để cất nhà, nên ông Hai Ẩn cho họ mượn mỗi hộ 30 m2. Rảnh rỗi, vợ chồng người cựu chiến binh lại đến thăm hỏi, động viên những gia đình này nỗ lực vươn lên, chăm lo việc học hành cho con cái.

Sự kiện tập kết ra Bắc sẽ ngày càng lùi xa, những chiến sĩ tham gia tập kết năm xưa nay tuổi đã gần 90 hoặc hơn thế. Họ mãi là tấm gương sáng về tinh thần cống hiến, hy sinh vì nghĩa lớn, để thế hệ hôm nay tôn kính, noi theo và nối tiếp trách nhiệm dựng xây quê hương đẹp giàu./.

 

Mộng Thường

 

Một thời làm báo

Cà Mau, mảnh đất tận cùng Tổ quốc, nơi sông ngòi chằng chịt, rừng đước bạt ngàn và con người mang trong mình chất mộc mạc, chân thành, hào phóng của miền Tây Nam Bộ. Ở đó, tôi đã sống và cống hiến với những năm tháng làm báo đầy nhiệt huyết, nơi mà mỗi dòng chữ, mỗi câu chuyện đều thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả nụ cười. Một thời làm báo tại Cà Mau là ký ức không thể quên, như cuốn sách cũ, dù thời gian có làm phai màu bìa, nhưng những trang bên trong vẫn sống động.

Báo giấy - Ký ức một thời vàng son

Chẳng nhớ rõ từ khi nào, những sạp báo giấy giữa lòng thành phố đã biến mất dần trong xu thế không thể tránh khỏi khi công nghệ thông tin bùng nổ, với sự "lên ngôi" của báo điện tử, mạng xã hội. Báo giấy - mấy ai còn nhớ một thời vàng son...

Quá khứ hào hùng - Hiện tại vươn xa

Báo - đài là hợp chất gắn kết niềm tin giữa Ðảng với Nhân dân như bê-tông cốt thép, là ngọn lửa giữa đêm đông nung sôi bầu nhiệt huyết hàng triệu trái tim yêu nước, thương dân; là ánh đèn pha giữa đêm đen soi sáng mọi bước đường khi dân tộc ta xông lên chiến đấu và chiến thắng quân thù; là ánh mặt trời chân lý xua tan âm u, tâm tối, đem lại mùa xuân của hạnh phúc con người và tô thắm màu cờ của nhận thức, lý tưởng, lẽ sống đối với biết bao thế hệ...

Những địa chỉ đỏ trên quê hương anh hùng

Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, Cà Mau là căn cứ địa cách mạng, là địa bàn đứng chân hoạt động của nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Ðảng và Nhà nước. Từ rừng đước, rừng tràm thành làng rừng kháng chiến; từ xóm ấp, chùa chiền, nhà dân thành nơi nuôi chứa cán bộ.

Nguyễn Mai và những chuyện đời thường

Người đa tài nhất trong những người cầm bút vùng Tây Nam Bộ những năm đánh Mỹ cứu nước là Nguyễn Mai. Anh viết thạo, viết vững chắc các loại ký, truyện, bình luận, xã thuyết và tuỳ bút... Anh sử dụng được các thể loại thơ, đặc biệt thơ trào lộng.

Nhà báo Trần Ngọc Hy một lòng trung kiên, bất khuất

Năm 1943, tốt nghiệp Diplôme, Trần Ngọc Hy về quê tham gia phong trào nông dân đấu tranh chống bọn địa chủ ác bá, chống bọn chính quyền tay sai hà khắc bóc lột nông dân, chống sưu cao thuế nặng.

Phan Ngọc Hiển - Nhà báo cách mạng trên vùng đất Nam Bộ

Tuần báo Tân Tiến số phát hành trung tuần tháng 2/1937, chủ bút Hồ Văn Sao giới thiệu với độc giả: “Bạn tôi Phan Ngọc Hiển, tức Phan Phan, một nhà văn chân chính - lương tâm, bắt đầu đi khắp Nam Kỳ để làm phận sự nhà báo - năm nay lần lượt bạn Phan Ngọc Hiển sẽ hiến cho độc giả: 1. Ðại náo thôn quê - 2. Tinh thần bạn trẻ nước nhà - 3. Giọt nước mắt của dân - 4. Thương - là 4 vấn đề quan hệ xã hội cần thay đổi - muốn tránh sự sơ sót, ngoài những tài liệu của bạn tôi thâu thập trong những lúc gian nan, nay bạn tôi cần đi viếng các làng, dân quê, bạn trẻ... cho cuộc điều tra thêm chu đáo - luôn tiện biết nhau, biết điều sơ sót của Tân Tiến đặng sửa đổi...”.

Ðài Tiếng nói Nam Bộ Kháng chiến - Tiếng nói của khát vọng độc lập, tự do

Đài Nam Bộ Kháng chiến ra đời những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp (1947-1954). Có lúc đóng ở Ðồng Tháp Mười (Long An); có giai đoạn ở Thới Bình, Ðầm Dơi, Ngọc Hiển, U Minh (Cà Mau), hay Kiên Giang, Bạc Liêu; có thời điểm đài đổi tên thành Ðài Tiếng nói Nam Bộ. Tuy vậy, dù ở bất cứ nơi đâu, tên gọi khác nhau, nhưng các thế hệ cán bộ, phóng viên, kỹ thuật viên của đài không ai được đào tạo bài bản về phát thanh nhưng đã làm nên một đài phát thanh vang danh, lừng lẫy; tạo dấu ấn đặc biệt trong lịch sử báo chí Việt Nam nói chung và ngành phát thanh nói riêng. Ðó là tiếng nói của Uỷ ban Nam Bộ Kháng chiến; cầu nối của Ðảng, Bác Hồ với đồng bào Nam Bộ; là ước mong, khát vọng của đồng bào nơi đây về một Việt Nam độc lập, tự do.

Những khó khăn, thách thức của người làm báo trong thời kháng chiến

Mùa khô năm 1964, lần thứ hai tôi theo mẹ từ Bến Tre vào Cà Mau thăm ba tôi đang làm ruộng và dạy học tư ở Kinh Hãng Giữa... Ba tôi bất hợp pháp kể từ năm bác ruột thứ tư của tôi - 1 trong 12 người Việt Minh làng Ba Mỹ bị giặc Pháp bắt chặt đầu ở bót Nhà Việc Mỹ Chánh năm 1946... Lần này, ba tôi không cho tôi trở về quê nữa, vì về ngoải mai mốt lớn lên tụi giặc nó bắt lính... Thế là tôi phải ở lại trong này, thành công dân Cà Mau từ đó.

Báo chí cách mạng Cà Mau góp phần động viên, cổ vũ kháng chiến

Báo chí cách mạng không những góp phần động viên, cổ vũ mà còn là “vũ khí sắc bén” trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, thống nhất đất nước. Lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của những cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước vĩ đại. Trong nhiều loại vũ khí chống chọi với quân thù, có một thứ vũ khí “thanh cao mà đắc lực”, “có sức mạnh hơn mười vạn quân”. Ðó là văn chương nghệ thuật, đặc biệt là văn chương, báo chí cách mạng Hồ Chí Minh.