Luật Thanh tra năm 2022 được Quốc hội khóa XV thông qua tháng 11/2022, thay thế Luật Thanh tra năm 2010. Luật Thanh tra năm 2022 có 118 điều, 8 chương, tăng 40 điều, 1 chương so với Luật Thanh tra năm 2010.
Hội nghị tổng kết công tác thanh tra năm 2022 và triển khai chương trình nhiệm vụ năm 2023. Ảnh: Tr.Thái
NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG THANH TRA
Theo Luật Thanh tra năm 2022, nguyên tắc hoạt động thanh tra là phải tuân theo pháp luật, dân chủ, công khai, khách quan, kịp thời, chính xác. Không làm cản trở hoạt động bình thường của đối tượng thanh tra và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác. Không trùng lặp về phạm vi, thời gian giữa các cơ quan thanh tra, giữa cơ quan thanh tra với cơ quan kiểm toán nhà nước; không trùng lặp trong việc thực hiện quyền khi tiến hành thanh tra.
Các cơ quan thanh tra là trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan thanh tra giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tiến hành thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo quy định của pháp luật.
UBND tỉnh có quyền thành lập Thanh tra sở, theo đó, tại sở có phạm vi quản lý rộng và yêu cầu quản lý chuyên ngành phức tạp, UBND cấp tỉnh quyết định căn cứ vào yêu cầu quản lý nhà nước tại địa phương và biên chế được giao. Đối với các sở không thành lập Thanh tra sở thì Thanh tra tỉnh thực hiện nhiệm vụ thanh tra đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của sở.
CÁC HÀNH VI BỊ NGHIÊM CẤM TRONG HOẠT ĐỘNG THANH TRA
Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra là lợi dụng chức vụ, quyền hạn thanh tra để thực hiện hành vi trái pháp luật, sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho đối tượng thanh tra và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; lạm quyền trong quá trình tiến hành thanh tra. Thanh tra không đúng thẩm quyền, không đúng với nội dung quyết định thanh tra, kế hoạch tiến hành thanh tra đã được phê duyệt.
Cố ý không ra quyết định thanh tra khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật mà theo quy định của pháp luật phải tiến hành thanh tra; bao che cho đối tượng thanh tra; cố ý kết luận sai sự thật; kết luận, quyết định, xử lý trái pháp luật; không kiến nghị khởi tố và chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện qua thanh tra đến cơ quan điều tra để xem xét, quyết định việc khởi tố vụ án hình sự theo quy định của pháp luật. Đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ trong hoạt động thanh tra. Tiết lộ thông tin, tài liệu liên quan đến cuộc thanh tra khi kết luận thanh tra chưa được công khai. Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động thanh tra; tác động làm sai lệch kết quả thanh tra, kết luận, kiến nghị thanh tra. Không cung cấp thông tin, tài liệu hoặc cung cấp không kịp thời, không đầy đủ, không trung thực, thiếu chính xác; chiếm đoạt, tiêu hủy tài liệu, vật chứng liên quan đến nội dung thanh tra.
Chống đối, cản trở, mua chuộc, đe dọa, trả thù, trù dập người tiến hành thanh tra, người thực hiện giám sát, người thực hiện thẩm định, người cung cấp thông tin, tài liệu cho cơ quan thực hiện chức năng thanh tra; gây khó khăn cho hoạt động thanh tra. Hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của luật.
Đặc biệt, không còn chế định thanh tra nhân dân trong Luật Thanh tra năm 2022.
Trần Thái (Sở Tư pháp)
Xem thêm bình luận