Gần 1 năm thực hiện mô hình thí điểm nhóm tư vấn cộng đồng, triển khai các hoạt động ngăn ngừa và giảm thiểu các hệ quả của phụ nữ Việt Nam kết hôn với người nước ngoài (do đại diện Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) tại Việt Nam tài trợ), Bạc Liêu đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Và Bạc Liêu là một trong ba địa phương tiêu biểu được chọn để chia sẻ kinh nghiệm tại hội nghị tổng kết mô hình này.
![]() |
| Đại diện Sở LĐ-TB&XH trao vốn hỗ trợ cho các hộ dân tham gia CLB BĐG xã Hưng Thành (huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: ĐKC |
Qua số liệu tổng hợp, từ năm 2005 đến tháng 6/2012, Bạc Liêu đã tiếp nhận 3.283 hồ sơ đăng ký kết hôn và ghi chú kết hôn giữa phụ nữ Bạc Liêu với người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Cụ thể, có 2.089 trường hợp đăng ký kết hôn, 1.194 trường hợp ghi chú kết hôn, 131 trường hợp ly hôn trở về nước, 2 trường hợp có nguyện vọng xin trở lại quốc tịch Việt Nam. Trong đó, tính đến tháng 12/2012, thị trấn Hộ Phòng và xã Hưng Thành có 336 phụ nữ kết hôn với người nước ngoài. Đó là những con số “biết nói” và gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng ngày càng có nhiều phụ nữ kết hôn với người nước ngoài vì mục đích kinh tế, không xuất phát từ tình yêu. Những cuộc hôn nhân này chủ yếu qua mai mối, vì vậy, đôi lúc họ mù tịt về thông tin đối phương và ẩn sau đó là những hệ lụy khó lường.
Nhiều trường hợp thương tâm đã xảy ra. Nạn nhân đa phần là những cô gái trẻ mới lớn, gia cảnh nghèo nên quyết hy sinh vì gia đình. Mỗi cuộc hôn nhân qua môi giới như thế, mỗi gia đình nhận được khoảng từ 9 - 15 triệu đồng (theo lời kể của một người trong cuộc). Song, họ cứ nghĩ rằng, đó chỉ là khoản tiền ban đầu, còn khi con họ về xứ người êm xuôi thì họ sẽ nhận được nhiều hơn. Thực tế, cũng có nhiều cô dâu Việt may mắn có được tấm chồng tương đối, thường xuyên gửi tiền về gia đình, nhưng số người ít gặp may lại nhiều hơn.
Chị Phạm Thị Liễu (Chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) BĐG ấp 1, thị trấn Hộ Phòng) kể: “Ở ấp tôi có trường hợp lấy chồng ngoại qua môi giới, cô dâu không hề biết mặt chồng. Khi qua xứ người, bị buộc phải lấy một ông chồng 60 tuổi, nặng hơn 200 ký, nếu không đồng ý thì bị đánh đập, lao động như khổ sai, vì vậy, buộc lòng cô phải lấy. Sau đó, cô ấy tranh thủ đi làm mướn kiếm tiền, nhờ người quen mua vé máy bay và bỏ trốn về nước…”. Đó chỉ là một trong số rất nhiều hoàn cảnh thương tâm mà chúng tôi được thành viên các CLB BĐG chia sẻ.
Từ thực tế trên, việc thành lập 2 Ban chỉ đạo với 6 CLB BĐG tại 2 địa phương nêu trên là một tất yếu. Đã có 200 thành viên trực tiếp tham gia dự án và trở thành những tuyên truyền viên tích cực trong việc ngăn ngừa và giảm thiểu hệ lụy của phụ nữ kết hôn có yếu tố nước ngoài. Các CLB BĐG đã tập hợp nhiều gia đình trong cộng đồng tham gia sinh hoạt; cùng chia sẻ kinh nghiệm thực tế từ các gia đình đã từng có con là nạn nhân của các cuộc hôn nhân với người nước ngoài; trang bị cho bà con kiến thức về hôn nhân - gia đình, nâng cao nhận thức về BĐG, phòng tránh bạo lực giới. Đồng thời, hướng dẫn họ tiếp cận các hoạt động can thiệp nhằm giảm thiểu tác hại của bạo lực tại cộng đồng.
Bên cạnh đó, Ban Vì sự tiến bộ phụ nữ tỉnh còn phối hợp với các địa phương, nhất là các xã vùng sâu, đẩy mạnh công tác truyền thông về BĐG, phát các tờ rơi, tờ bướm tuyên truyền; hỗ trợ các hộ dân tham gia CLB vay vốn phát triển kinh tế nhằm hạn chế tối đa việc phụ nữ kết hôn với người nước ngoài vì lý do kinh tế.
Chị Phạm Thanh Thúy, Phó trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Giá Rai, cho biết: “Từ khi mô hình được triển khai đến nay, bà con địa phương rất phấn khởi vì được trang bị những kiến thức bổ ích về hôn nhân - gia đình, phòng tránh bạo lực giới; được đào tạo nghề, hỗ trợ vốn để phát triển kinh tế. Song, nếu người dân vẫn có nhu cầu gả con ra nước ngoài thì chúng tôi sẽ trực tiếp tư vấn, khuyến cáo họ tìm hiểu kỹ thông tin về đối tượng, cũng như ngôn ngữ, phong tục, tập quán của quốc gia muốn đến… Nếu phụ nữ gặp đổ vỡ trở lại địa phương, chúng tôi sẽ tạo mọi điều kiện để họ tái hòa nhập cộng đồng. Hiện tại, mô hình đang phát huy hiệu quả”.
Có thể nhận thấy, từ khi các CLB BĐG được thành lập, số lượng phụ nữ đăng ký kết hôn với người nước ngoài giảm so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, từ tháng 6/2012, tỉnh cũng đã giải quyết 54/96 hồ sơ đăng ký khai sinh cho trẻ em là con chung của phụ nữ Việt Nam với người nước ngoài; có 42 hồ sơ trẻ sinh ra ở nước ngoài được mẹ đưa về Việt Nam sinh sống đã được giải quyết làm khai sinh và được đi học (tuy nhiên, chỉ được đăng ký tạm trú mà không được nhập hộ khẩu vì trong tờ ghi chú ghi là người nước ngoài).
Những kết quả trên đã thể hiện sự đồng tâm, cộng lực của các cấp, các ngành và các địa phương, mà đơn vị chủ công là Sở LĐ-TB&XH. Song song đó, còn phải kể đến tâm huyết, sự năng nổ và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ trực tiếp phụ trách CLB, mô hình; sự phối hợp chặt chẽ của bà con các địa phương. Từ đó, Bạc Liêu là địa phương được Vụ BĐG và đại diện UNHRC đánh giá cao trong 8 tỉnh thực hiện thí điểm mô hình.
Kim Trúc

Truyền hình








Xem thêm bình luận