Luật Giá năm 2023 được ban hành vừa để quản lý, điều tiết giá theo cơ chế thị trường phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ; vừa bảo đảm công khai, minh bạch, tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, luật còn bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và Nhà nước.
Sở Tư pháp tổ chức tập huấn các luật mới năm 2023. Ảnh: K.K
Các trường hợp loại trừ
Luật Giá sẽ điều chỉnh toàn diện các vấn đề liên quan đến quản lý, điều tiết giá, thẩm định giá. Qua đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, phát triển bền vững; thúc đẩy xã hội hóa hoạt động cung cấp dịch vụ công; có chính sách về giá phù hợp với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội (KT-XH) khó khăn, điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn và trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Luật Giá có quy định những trường hợp loại trừ không áp dụng theo quy định của luật mà thực hiện theo quy định của luật chuyên ngành. Đó là giá đất được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai; giá nhà ở được thực hiện theo quy định của pháp luật về nhà ở; giá điện và giá các dịch vụ về điện được thực hiện theo quy định của pháp luật về điện lực; giá dịch vụ khám, chữa bệnh được thực hiện theo quy định của pháp luật về khám, chữa bệnh; học phí, giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp được thực hiện theo quy định của pháp luật về giáo dục, giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp; tiền bản quyền khi khai thác, sử dụng tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình trong trường hợp giới hạn quyền tác giả, giới hạn quyền liên quan, tiền đền bù đối với quyền sử dụng sáng chế được chuyển giao theo quyết định bắt buộc trong trường hợp người được chuyển giao quyền sử dụng sáng chế và người nắm độc quyền sử dụng sáng chế không thỏa thuận được, tiền đền bù đối với quyền sử dụng giống cây trồng được chuyển giao theo quyết định bắt buộc được thực hiện theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Thêm tiêu chí danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá
Hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá phải đáp ứng một trong các tiêu chí là hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực độc quyền Nhà nước sản xuất - kinh doanh (SX-KD) theo quy định của pháp luật về thương mại và quy định khác của pháp luật có liên quan; tài nguyên quan trọng theo quy định của pháp luật về tài nguyên; hàng dự trữ quốc gia; sản phẩm, dịch vụ công ích và dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước; hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tính chất độc quyền trong mua, bán hoặc có thị trường cạnh tranh hạn chế và ảnh hưởng đến KT-XH, đời sống người dân, hoạt động SX-KD.
So với quy định cũ, luật mới đã bổ sung tiêu chí hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tính chất độc quyền trong mua bán hoặc có thị trường cạnh tranh hạn chế và ảnh hưởng lớn đến KT-XH, đời sống người dân, SX-KD vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.
Quy định rõ phạm vi hiệp thương giá chỉ thực hiện giữa doanh nghiệp - doanh nghiệp với vai trò trọng tài của Nhà nước. Luật cũng quy định cụ thể về kê khai giá, niêm yết giá là mức giá hàng hóa, dịch vụ do tổ chức kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tự quyết định và được thông báo đến cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận kê khai.
Ngoài những thay đổi trên, Luật Giá mới còn sửa đổi, bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực giá, thẩm định giá; quy định cụ thể về tham chiếu giá và quy định cụ thể về doanh nghiệp thẩm định giá.
Kim Kim
Xem thêm bình luận